ایران کوچک، میزبان درخشش اقوام
به گزارش مجله یک کامپیوتر، استان گلستان، نگارستان و پایتخت اکوتوریسم ایران، سرزمین چهارفصل و اقلیم ها، مهد وحدت اقوام و ایران کوچک عنوان گرفته است.
این سرزمین پیشینه تاریخی 7 هزار ساله دارد و در دوران هخامنشی و اشکانیان به نام هیرکانیا از معروف ترین و آبادترین ایالات در شمال ایران بوده و در دوران اسلامی نقش مهمی در شکوفایی و تمدن ایران اسلامی داشته به طوری که دانشمندان و شاعران بزرگی را پروریده است.
گلستان دارای 14 شهرستان است و بدلیل برخورداری از شرایط ویژه و متنوع آب و هوایی همچون آب و هوای معتدل کوهستانی، بیابانی و نیمه بیابانی و وجود بیش از هزار اثر تاریخی و فرهنگی ارزشمند، اعم از ابنیه تاریخی، اماکن مذهبی، تپه ها و محوطه های باستانی و تاریخی، آرامگاه ها، برج ها، پل های تاریخی، مساجد و امام زاده ها، بافت های قدیم شهری، کاروانسراه ، قلعه ها، غارها، دارا بودن مناظر بدیع و چشم اندازهای طبیعی نظیر کوه، جنگل، جلگه، دشت، صحرا، دریاچه، خلیج، جزیره، آبشار، تالاب، دهکده ییلاقی و .. و 825 اثر ثبت ملی در حوزه های محوطه، بنا، طبیعی، ناملموس، بافت، منقول و 2 اثر ثبت جهانی صندلی ویژه ای در عرصه گردشگری و میراث فرهنگی کشور دارد که عنوان پایتخت اکوتوریسم ایران و سرزمین چهارفصل و اقلیم ها را به خود اختصاص داده است.
در دوره اسلامی با افزایش مهاجرت اقوام مختلف به استان گلستان شاهد انواع گوناگون از نژادها و اقوام در این استان هستیم که موجب شده است گلستان به عنوان نگارستان و رنگین کمان اقوام در کشور معرفی گردد.
اقوام متعددی در این استان زندگی می نمایند که شامل فارس، ترکمن ها، فارسی زبانان سیستانی، بلوچ ها، ترک ها (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی ها، کردها و قزاق ها می شوند.
فارسی زبان های سیستانی بیشتر در مرکز و جنوب استان و مازندرانی ها در غرب و جنوب استان سکونت دارند و به زبان های طبری و فارسی گویش می نمایند. قرلباشان در رامیان، آزادشهر، مینودشت، کلاله و گالیکش و آذریها در شهرستان گنبد کاووس و قزاق ها نیز در گرگان و تکرها (ته کر) در نگین شهر و زابل آباد و مینودشت سکونت دارند.
کردها در شهرهایی همچون گنبدکاووس دارای جمعیتی قابل توجه هستند، ترکمن ها در بخش شرقی، مرکزی و شمالی استان و همچنین در مرکز استان سکونت دارند که سنی مذهب هستند و به زبان ترکمنی تکلم می نمایند.
گویش گرگانی در شهرستان گرگان و گویش کتولی در شهرستان علی آباد کتول متداول است که هر دو گویش زیر مجموعهٔ زبان طبری محسوب می شوند که خود ریشهٔ پهلوی اشکانی دارد.
حدود 61 درصد اهالی استان اهل تشیع و 39 درصد از جمعیت استان را مردم اهل تسنن تشکیل می دهد. اهل تشیع را تمامی گروه های فارسی زبان اعم از بومیان کهن، سیستانی و خراسانی، ترک (آذری و قزلباش) تشکیل می دهند و اهل تسنن را تمام گروه های ترکمن، قزاق و بلوچ تشکیل می دهند همچنین مسیحیان، بهاییان و صوفیان گنابادی از اقلیت های کوچک مذهبی استان هستند.
تنوع بالای قومیتی در این استان باعث شده است که ظرفیتی غنی از فرهنگ و آداب اقوام ایران زمین در گلستان ایجاد گردد که در کنار مواهب فراوان طبیعی و تاریخی و ظرفیت های بالای گردشگری و اقلیم های گوناگون ایرانی کوچک را در گلستان ایجاد کند.
به همین دلیل برای معرفی این ظرفیت های غنی همچنین معرفی ظرفیت های ایران اسلامی جشنواره ای به نام جشنواره فرهنگ اقوام ایران زمین نخستین بار در سال 1384 در استان گلستان برگزار گردید و پس آن این جشنواره به نام استان در تقویم مناسبت های سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشور درج شد و بعد از آن به جشنواره بین المللی فرهنگ اقوام به میزبانی گلستان ثبت و ارتقا یافت.
ده دوره نخست این جشنواره در شهرستان گرگان مرکز گلستان برگزار گردید که به دلیل استقبال بی نظیر مردم و گردشگران دوره یازدهم جشنواره فرهنگ اقوام در شهرستان های گرگان و گنبد کاووس برگزار گردید.
هم اکنون این جشنواره همه ساله با حضور و معرفی فرهنگ های مختلف ایران زمین و اجرای برنامه های بومی محلی شامل موسیقی آیینی اقوام، سرودهای فولکلوریک،آداب و رسوم، سوغات و ... در قالب جشنواره، برپایی غرفه های صنایع دستی و سوغات و ایجاد سیاه چادر عشایر و اقوام مختلف و برپایی سازه های سنتی روستایی برای معرفی فرهنگ اصیل ایرانی و حضور کشورهای آسیای میانه در قالب نمایشگاه سراسری صنایع دستی، برگزاری مسابقات، برنامه های علمی، برگزاری تور یک روزه معرفی استان برای سفرا و خبرنگاران بین المللی و .... برگزار می گردد.
جشنواره بین المللی فرهنگ اقوام با عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی کشور موجب موج استقبال مردمی شده است و علاوه بر نمایش پتانسیل های غنی ایران اسلامی ، موجبات نشاط اجتماعی و تفریح سالمی برای افراد جامعه و علاقمندان می گردد.
وجه امتیاز این جشنواره نیز حضور رایگان در تمام بخش های جشنواره برای عموم علاقمندان است.
با توجه به پیشینه درخشان این جشنواره و همچنین برگزاری پیروز این جشنواره در دوره یازدهم در دو شهرستان گنبد کاووس دوره دوازدهم جشنواره بین المللی فرهنگ اقوام از مورخ 29 آبان تا 2 آذر ماه در سالن محل نمایشگاه های بین المللی شهرستان گرگان و از تاریخ 4 تا 7 آذر ماه در مجموعه ورزشی المپیک شهرستان گنبد کاووس برگزار خواهد شد که فرصتی مغتنم برای تجللی اصالت گلستان و ایران و وحدت اقوام است.
*مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان
منبع: میراث آریادور زمین: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری