خبرنگاران توری به نام آزادی - مجله یک کامپیوتر

تور (The Net) ساخته کارگردان عجیب و جنجالی کره ای؛ کیم کی دوک، در سال 2016 توانست حدود 370 هزار دلار بفروشد که در کارنامه خود او نیز پرفروش به حساب نمی آید. شاید یکی از دلایل آن را بتوان این نکته برشمرد که بر خلاف فضای اخلاقی و اجتماعی بیشتر فیلم های این کارگردان کره ای، تور رنگ و بوی سیاست دارد و در نهایت این مسأله به اظهارت ضد و نقیض منتقدان منتهی می گردد. اما علی رغم تمام جبهه گیری ها علیه و له آن، بسیاری از صاحب نظران معتقدند که در کارگردانی و پرداخت به جزئیات فیلمنامه، این فیلم از سایر آثار کم کی دوک، یک سر و گردن پایین تر است.

این درام سیاسی-اجتماعی که سابقه حضور در جشنواره دنیای فیلم فجر را نیز دارد، در پرداخت به صحنه های خشونت آمیز اصلاً وسواسی نیست؛ لذا دیدن آن همراه بچه ها توصیه نمی گردد. اما فیلمی است که لااقل یک بار ارزش دیدن را دارد و امتیاز 100 راتن تومیتوز مؤیّد این مسئله است. البته امتیاز 7.3 از کاربران سایت آی ام دی بی نیز این فیلم را قابل قبول توصیف می نماید، هرچند که مخاطبان زیادی هوادار فیلم های این چنینی نیستند؛ اما کسانی که حتی یک فیلم از کیم کی دوک دیده اند، می دانند که همواره باید منتظر شگفتی از او باشند.

تور در موتور قایق گیر می نماید و همه گرفتاری ها از اینجا شروع می گردد. یک ماهی گیر از کشور کره شمالی برای صید، با قایق موتوری اش به آب می زند اما نمی تواند مشکل موتور قایق را برطرف کند و علی رغم میل باطنی اش وارد مرزهای کره جنوبی شده و به اتهام جاسوسی مورد بازپرسی های خشن و بی رحمانه قرار می گیرد. او که زندگی در دیکتاتوری کره شمالی را تجربه نموده است، نمی خواهد با دنیای مدرن کره جنوبی روبرو گردد و حاضر نیست چشمانش را در شهر باز کند، اما زمانی که چشم می گشاید، ساختمان ها و مراکز تجاری لوکس و پیشرفته کره جنوبی که اندیشه های سرمایه داری بر آن حاکم است چشمانش را پُر می نماید. او پس از فشار کره شمالی و ناامیدی پلیس کره جنوبی از جاسوس بودنش، آزاد می گردد و این بار در کشور خودش به جرم خیانت مورد بازپرسی و شکنجه قرار می گیرد و در نهایت این بار در توری به نام آزادی گرفتار شده و از صفحه روزگار محو می گردد.

کیم کی دوک در تور کمتر وسواس های معروف کارگردانی خود را به خرج داده است و نکته ویژه ای در کارگردانی این فیلم به چشم نمی آید که هیچ، هرازگاهی ضعف های کوچکی نظیر اصلاح قاب های سریع نیز به چشم می خورد. هرچند که وی توانسته از پس فیلمنامه آن تا حدودی برآید و نقدهای جدی خود را در خصوص اندیشه های سیاسی کشور خودش یعنی کره جنوبی؛ در دل داستان به درستی جاگذاری کند و همین نکته است که باعث نجات فیلم می گردد. اما انتظارها از این کارگردان بنام کره ای بالاست و نمی توان از ضعف در شخصیت پردازی کارکتر اصلی فیلم یعنی وو چل گذشت. بر خلاف دیگر فیلم های این کارگردان که کم دیالوگ است، این بار شاهد حجم زیادی از دیالوگ ها هستیم که شاید بتوان با ماهیت سیاسی و لفّاظی های مرسوم این وادی، آن را توجیه کرد.

تور با اینکه گوشه و کنایه هایی را متوجه نظام دیکتاتوری کره شمالی می نماید اما در نوک پیکان انتقاداتش، سیاست های کشور خود را هدف قرار داده است. ماهی گیر سرگردان در میان انبوه پیشرفت های کره جنوبی، فقر را پیدا می نماید و متعجبانه می پرسد: زندگی در یک کشور آزاد این قدر سخته؟. این دیالوگ تیر خلاص کیم کی دوک به سرمایه داری کره ای است و شاید بتوان ادعا کرد که خلاصه همه فیلم است. این ماهیگیر، از طرفی در کشور خودش آزادی ندارد، اما تمام مردم در یک سطح زندگی یکسان؛ حداقل های معاش خود را دارند و در طرف دیگر کشوری با ادعای آزادی می بیند که در آن افراد بسیاری در فقر مطلق هستند و همان حداقل ها را نیز ندارند. دنیا سمبلیک کیم کی دوک این بار شاید در همان تور خلاصه شده باشد. آزادی همان توری است که همه را در خود گرفتار نموده است و هر کس به شیوه ای از آن برای منافع خود بهره می جوید. یکی با وعده آزادی و دیگری با امتناع آن. ماهی گیر در هر دو کشور به یک میزان تنها و تحت فشار و شکنجه است و شاید بتوان رودخانه ای که مرز بین این دو کشور را در فیلم معین می نماید؛ آینه ای دانست که هر دو کشور را شبیه به هم، به مثابه دو روی یک سکه نشان می دهد.