شعله های آتش جنگ جهانی سوم در ایران! - مجله یک کامپیوتر

به گزارش شهروند، فیلمی که کارگردانش در جشنواره فیلم ونیز گفت که درباره صحبت های هانا آرنت است که گفته در دیکتاتوری ها همه چیز تا 15 دقیقه پیش از فروپاشی خوب پیش می رود. به گفته هومن سیدی جنگ جهانی سوم درباره تولد آنارشی از دل توتالیتریسم است.

جنگ جهانی سوم در جشنواره ونیز با استقبال منتقدان روبرو شد. از جمله پائولو ریبری، نویسنده ایتالیایی نوشته که فیلم سیدی با نقل جمله طلایی مارک تواین -مبنی بر این که تاریخ هرگز تکرار نمی گردد، بلکه هم قافیه می گردد- هشدار می دهد که شر چگونه همواره در قلب انسان مخفی است.

این منتقد بعلاوه نوشته: این فیلم مفهوم ابتذال شر را به نمایش می گذارد. چیزی که هانا آرنت، فیلسوف گفته بود که وحشتناک ترین اتفاقات قرن بیستم را رهبرانی مانند هیتلر با یک ایدئولوژی ظالمانه یا حتی شیطانی به وجود نیاوردند، بلکه گروه خاکستری و بی نام و نشانی که از نفرت انگیز بودن کار درکی نداشتند و کوته بینانه در جست وجوی منافع شخصی خود بودند، باعث و بانی این اتفاقات بودند.

حدود یکی، دو هفته پیش بود که بالاخره هیأت انتخاب و معرفی نماینده ایران برای اسکار فیلم جنگ جهانی سوم تازهترین فیلم هومن سیدی را به عنوان نماینده ایران برای رقابت بخش برترین فیلم بین المللی آموزشگاه اسکار معرفی کرد.

فیلمی که پیش تر نماینده سینمای ایران در بخش افق های جشنواره ونیز سال جاری بود که اگرچه انتخاب نشدنش در بخش اصلی رقابتی جشنواره یک پوئن منفی در کارنامه حضور های بین المللی اش قلمداد می گردد، ولی با این حال دست پر این فیلم در اختتامیه حکایت از این می نماید که می توان به آینده این فیلم در مراسم و فستیوال های سینمایی امیدوار بود.

به خصوص که موضوع قابل توجه این فیلم و البته شرایط حال حاضر ایران می تواند توجهات را به جنگ جهانی سوم در اسکار جلب کند. فیلمی که آشکارا -حالا به هر علت و با هر کیفیتی- رقبای قدرتمندی را در این جهت کنار زده و بنابراین طبیعی است که نگاه های بسیاری به این فیلم در اسکار دوخته شده باشد.

کی؟ کجا؟

با این حال جنگ جهانی سوم به رغم انتخاب و معرفی به اسکار هنوز اولین شرط حضور در این رقابت را ندارد که چیزی نیست مگر اکران هفت روزه در کشور مبدأ.

این شرط البته سال جاری در قیاس با سال های گذشته چند ماهی جابه جا شده و بنابراین فیلم هومن سیدی برعکس ادعای شماری از رسانه ها هنوز شانس رقابت در اسکار را از دست نداده است؛ شائبه ای که در روز های اخیر، بعد از گذر از موعد ضرب الاجل اکران فیلم تا دهم مهر به وجود آمده بود، با این حال به علت تغییرات زمان برگزاری اسکار در یکی، دو سال گذشته، سال جاری موعد اکران فیلم ها جابه جا شده و نمایندگان کشور ها تا 9 آذر 1401 فرصت اکران در کشور مبدأ را دارند.

این یعنی جنگ جهانی سوم هنوز دو ماه فرصت دارد و حداقل به این خاطر رقابت اسکار را از دست نداده است! البته به شرطی که پای اتفاقاتی، چون تحریم اسکار یا ممانعت از اکران این فیلم وسط نیاید!

رقابت سخت

جنگ جهانی سوم برای معرفی به اسکار رقبای قدرتمندی را کنار زده است. رقبایی که البته می توان برادران لیلا سعید روستایی، تفریق مانی حقیقی، موقعیت مهدی هادی حجازی فر و شب داخلی دیوار وحید جلیلوند را مهم ترین شان بیان کرد.

با این حال فهرست رقبای این فیلم منحصر به این آثار نمی شوند و می توان مجبوریم رضا درمیشیان، علف زار کاظم دانشی، آتابای نیکی کریمی، عنکبوت ابراهیم ایرج زاد، بدون قرار قبلی بهروز شعیبی و تی تی آیدا پناهنده را نیز در این فهرست قرار داد.

فیلم هایی که البته تنها معدودی از آن ها از شرایط اولیه معرفی به اسکار بهره مند بودند و البته بعضی هم به خاطر دلایلی فرامتنی از رقابت بازماندند؛ مثل برادران لیلا که به رغم پوئن مثبتی، چون حضور و پیروزیت در جشنواره های رده الف جهان، به علت حضور بدون مجوز در فستیوال کن و البته اتفاقات آنجا و سخنانی که روستایی با رسانه های جهانی آزاد بیان کرد، حداقل به این زودی ها شانس اکران نخواهد داشت و همین هم آن را از رقابت اسکار بازمی دارد.

یا شب داخلی دیوار و تفریق که به رغم کسب مجوز سازمان سینمایی برای حضور در جشنواره ونیز، به خاطر صحبت های روز های اخیر سازندگان شان مغضوب مدیران سینمای ایران شده اند.

موقعیت مهدی، مجبوریم و علف زار نیز اگر چه فیلم های بدی نبودند، اما سابقه اسکار نشان می دهد که چنین فیلم هایی کمترین شانسی برای پیروزیت در این مراسم را ندارند. پس هنوز و همچنان می توان دل خوش کرد به جنگ جهانی سوم، داستان و موضوع ملتهبش و البته سابقه پیروزیت این فیلم در ونیز و احتمالا دیگر جشنواره های مهم جهان.

اسکار فیلم بین الملل در یک نگاه

اسکار به عنوان مهم ترین و باشکوه ترین رویداد جهانی سینما سال هاست رویای بزرگی برای سینمای ایران به شمار می آمد. تا این که اصغر فرهادی با دو فیلم جدایی و فروشنده این رویا را تعبیر کرد و سینمای ایران را نیز به اسکار رساند؛ دستاوردی که بسیاری امیدوارند سال جاری نیز تکرار گردد.

شروط اسکار: با این حال فیلم ها برای حضور در رقابت این شاخه باید شرایطی داشته باشند که اولین شرط، اکران تجاری هفت روزه در کشور سازنده است. زبان غیرانگلیسی فیلم دیگر شرط حضور یک فیلم در این رقابت است و البته عرضه نشدن فیلم به وسیله تلویزیون، اینترنت و رسانه های خانگی پیش از نمایش در سالن های سینما.

تاریخچه: در دوره های آغازین اسکار خبری از این بخش نبود، تا این که بعد از جنگ دوم جهانی آموزشگاه تصمیم گرفت با اهدای هشت اسکار از فیلم های خارجی که در هشت سال بعد از جنگ دوم در آمریکا اکران شده بودند، تقدیر کند. اولین جایزه را در این میان درام نئورئافهرستی واکسی به کارگردانی ویتوریو دسیکا گرفت و بعد از آن هم سارق دوچرخه، راشمور، دیوار های مالاپاگا و جاده.

برندگان بزرگ: اسکار برترین فیلم بین المللی به شخص اهدا نمی گردد، بلکه به یک فیلم داده می گردد و کارگردان آن فیلم به نمایندگی از فیلم و کشورش جایزه را دریافت می نماید. از 72 جایزه ای که تا به امروز در این بخش اهدا شده، 59 جایزه به فیلم های اروپایی رسیده، 6 جایزه سهم آسیا بوده، 3 جایزه به فیلم های آفریقایی و 3 جایزه هم به سینمای آمریکای لاتین تعلق گرفته است.

فدریکو فلینی ایتالیایی با 4 اسکار فیلم خارجی پیروز ترین کارگردان جهان در این بخش بوده و البته هموطن او وویتوریو دسیکا نیز چهار بار برنده اسکار شده است. اینگمار برگمان سوئدی سه بار، آکیرا کوروساوای ژاپنی، رنه کلمان فرانسوی و اصغر فرهادی نیز دو بار این جایزه را دریافت نموده اند. در میان کشور ها نیز ایتالیا با 14 و فرانسه با 12 اسکار پیروز ترین کشور ها در اسکار فیلم خارجی هستند.

چه فیلم هایی؟

امیر اسفندیاری، مدیر سابق بخش بین الملل بنیاد سینمایی فارابی که در دوره های مختلفی یکی از اعضای هیأت انتخاب فیلم ایرانی برای اسکار بوده؛ درباره انتخاب فیلم مناسب برای اسکار می گوید: ما یک ظرف تعیینی داریم که به این معناست که باید فیلم هایی را معرفی کنیم که در یک ظرف زمانی تعیین اکران تجاری می شوند. موضوع دیگر فهرست رسمی اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی وزارت ارشاد است. در کل می توان گفت که مجموعه چنین شرایطی است که فهرست اولیه فیلم های ما را تکمیل می نماید. در واقع فیلمی، با هر کیفیتی، اگر در موعد زمانی تعیین اکران نشده باشد یا به دلایلی تعیین گردد که شانسی برای اکران ندارد، طبیعی است که به عنوان نماینده ایران معرفی نخواهد شد..

اما این که چه نوع فیلم هایی شانس انتخاب و معرفی شدن دارند؛ به گفته امیر اسفندیاری کیفیت فیلم اهمیت زیادی دارد. بعلاوه این موضوع که فیلم حتما باید پخش کننده بین المللی داشته باشد. سابقه فیلم و حضورش در فستیوال های مهم سینمایی هم یکی از فاکتور هایی است که در این بحث مورد توجه قرار می گیرد. ولی به هر حال در کل می توان گفت که هر فیلمی که بیشتر معیار های اسکار را داشته باشد، طبیعی است که شانس خوبی برای معرفی خواهد داشت.

دلایل معرفی جنگ جهانی سوم از نگاه عضو کمیته انتخاب

چرا جنگ جهانی سوم انتخاب شد؟

محمد حسینی، منتقد باسابقه سینما و عضو کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به اسکار، انتخاب جنگ جهانی سوم را به واسطه دلایلی خارج از فیلم می داند. به گفته این منتقد پرکار، جنگ جهانی سوم از بین پنج فیلم انتخاب شد که هر کدام آثار برجسته ای بودند و حتی بعضی شاید بهتر از این فیلم بودند. این یعنی یکسری مؤلفه های خارج از قاب سینما در فرآیند این تصمیم گیری موثر بود.

محمد حسینی مؤلفه هایی، چون کوشش تهیه کننده برای عرضه بهتر فیلم در سطح جهانی، انتخاب پخش کننده بین المللی، ایرانی بودن، موضوعات بین المللی، زمان اکران و مسائلی از این دست را در انتخاب و معرفی فیلم ها -به خصوص همین جنگ جهانی سوم - موثر می داند.

درباره دلایل غیبت فیلم های برادران لیلا و شب، داخلی، دیوار، اما، محمد حسینی می گوید: نام این دو فیلم در فهرست اولیه ای که وزارت ارشاد به کمیته انتخاب داده بود، وجود نداشت. شاید به این علت که این دو فیلم پروانه نمایش نداشتند. موقعیت مهدی و بدون قرار قبلی هم که ظاهرا مورد وثوق مدیران بودند، تعیین بود که شانسی در اسکار نخواهند داشت. به خصوص که بدون قرار قبلی تنها در جشنواره مسکو مورد توجه قرار گرفته بود که تحریم بود و این مسأله می توانست تبدیل به مشکل مضاعف گردد.

شانس پیروزیت جنگ جهانی سوم از نگاه پخش کننده بین المللی این فیلم

شانس بالای جنگ جهانی در اسکار!

محمد اطبایی، مدیر کمپانی پخش مستقل های ایرانی که پخش بین المللی فیلم جنگ جهانی سوم را در اختیار دارد، با اشاره به این که ترجیح می دهم درباره اسکار اظهار نظر نکنم که همواره حساسیت های زیادی دارد، فیلم تازه هومن سیدی را یکی از فیلم هایی می داند که سال جاری در مجامع بین المللی می توانند پیروز باشند و سال رویایی سینمای ایران را -که از جشنواره برلین آغاز شد، در کن ادامه یافت و بعد در جشنواره کارلووی واری و ونیز و تورنتو تکرار شد- تا اسکار 2023 استمرار بخشند.

محمد اطبایی با اشاره به دستاورد های قابل توجه فیلم جنگ جهانی سوم در جشنواره ونیز می گوید: این فیلم را در ونیز غالب تماشاگران دوست داشتند. این در حالی است که این فیلم از نظر موضوعی روی لبه تیغ حرکت می نماید. ولی به هر حال کارگردان توانسته از پس این کمدی- تراژیک برآید و حرف جهانی خود را به خوبی مطرح کند. بازتاب رسانه ای مثبت این فیلم این امیدواری را ایجاد نموده که پیروزیت این فیلم در آینده نیز ادامه داشته باشد.

اطبایی با اشاره به این که شرایط انتخاب نماینده ایران در اسکار نسبت به دیگر کشور های جهان فرق دارد و فاکتور های زیادی در این امر دخیل هستند؛ فیلم جنگ جهانی سوم را برترین انتخاب عنوان می نماید: البته به لحاظ حرفه ای نمی توانم شرایط این فیلم را در اسکار پیش بینی کنم، ولی از دیدگاه حرفه ای فیلمی که در جشنواره ونیز پیروز به دریافت جایزه گردد، فکر می کنم می تواند با امیدواری بیشتری وارد رقابت اسکار گردد.