پیشنهادات و راهکارهای بابک کریمی برای سینماهای قدیمی - مجله یک کامپیوتر

اگرچه جذب مخاطب در دوران کرونا به معضلی جدی برای سینمادارها تبدیل شده، ولی شرایط مبهم و رو به تعطیل سینماهای قدیمی تهران که نسلی با آن ها خاطره دارند، اسباب دلتنگی و نگرانی خیلی از سینمادوستان حرفه ای شده است.

از مدتی قبل که خبرهایی از تعطیلی یا تغییر کاربری بعضی سینماهای خاطره انگیز پایتخت پشت سر هم منتشر شدند، واکنش های مختلفی در میان اهالی سینما و مخاطبان آن دیده و شنیده شد و خیلی ها گله داشتند که چرا کاری برای حفظ این سینماها نمی گردد یا چرا مالکان این نوع سینماها بیشتر طمع تخریب دارند؟

اما وقتی پای حرف های مالکان سینماهای قدیمی بنشینیم بیشتر آن ها از گران بودن هزینه های نگهداری سینما، به روز کردن سیستم و تجهیزات گله مند هستند و از آنجا که مخاطب کمی هم به این سینماهای بعضا تک سالنه رغبتی نشان می دهد، معتقدند چاره ای جز تعطیلی و یا تغییر کاربری نیست. این اتفاق هم صرفا بخاطر شیوع کرونا نیست، کمااینکه گفته می گردد همین سینما عصر جدید که فعلا تعطیل شده، بیش از سه سال است که دچار رکود و کمبود مخاطب بوده؛ سینمایی که خیلی ها آن را بخاطر موقعیت مکانی اش و نزدیکی به چند دانشگاه یکی از مهم ترین سالن های سینمایی در دهه های گذشته می دانند.

در این اوضاع مهم ترین سوالی که مطرح می گردد این است که آیا باید این سینماها واقعا حفظ شوند، آن هم وقتی مخاطب ندارند؟ یا اینکه باید همراه با عصر مدرنیته پیش رفت و با خاطرات خداحافظی کرد؟ بیشتر این سینماهای قدیمی برای یک نسل خاطره انگیز هستند، آیا باید فقط بخاطر همان نسل این ها را حفظ کرد یا اینکه باید مثل یک میراث فرهنگی و هنری به نسل های بعدی منتقل شوند؟

در این باره گپی کوتاه با بابک کریمی زدیم به عنوان هنرمندی که نه تنها خودش در عرصه سینما کارنامه ای پر و پیمان دارد، بلکه فرزند هنرمندی همچون نصرت کریمی است که شاید حفظ خاطراتی از نسل قدیم برایش جذابیت دیگری داشته باشد. البته این صحبت کوتاه در ابتدا به بهانه گفت گو برای انتشار نبود، ولی به واسطه تجربه و شناخت این بازیگر از شرایط سینمای بعضی کشورهای دیگر قرارمان تغییر کرد.

او که این روزها پس از فیلم خانه دختر در یک همکاری تازه با شهرام شاه حسینی سریال می خواهم زنده بمانم را در شبکه نمایش خانگی دارد، درباره سوال هایی که برای حفظ سینماهای قدیمی مطرح شد، بیان می نماید: هر دو نگاهی که اشاره شد یعنی همراهی با زندگی مدرن امروزی و حفظ خاطراتی از یک نسل، درست است و باید این نگاه ها درباره هر سینما جداگانه آنالیز شوند، چون در جهان هم همین رخ داده است.

من یادم می آید وقتی سال ها قبل در ایتالیا زندگی می کردم سینمایی در نزدیکی منزلم بود که بیشتر اکران دوم و سوم فیلم ها را داشت و بلیتش ارزان بود. در جوانی همواره آنجا می رفتم و سال ها گذشت و کار به جایی رسید که من تنها تماشاگر آن سینما بودم و دیگر کسی به آن سینمای قدیمی نمی آمد. خوب، آدم باید خودش را جای صاحبان آن ملک و فعالیت تجاری و هنری هم بگذارد. واقعاً امورات سینما دیگر نمی گذشت. بعد از مدتی تبدیل به سالن تئاتر شد ولی نتوانست کار کند. متروکه شد و بعد هم به هتل تبدیل شد و الان گردشگر های زیادی به آنجا می فرایند و حسابی رونق گرفته است.

اما در کنار این ها، بعضی سینماها هم بودند که خود بنایشان ارزش تاریخی داشت و در موقعیتی بودند که می شد برای حفظ آن به شکلی دیگر اقدام کرد، چون جزء تاریخچه شهر محسوب می شدند. با این حال شخصاً در این مورد تجربه های زیادی داشتم و سال ها مشتری سینماهایی بودم که بعدها تبدیل به سوپرمارکت، مبل فروشی یا هتل شدند. این ها همه در راستا تغییر زندگی مدرنیته و گذر زمان اتفاق می افتند و گریز ناپذیرند، همانگونه که جاده ها و راه ها ساخته می شوند و شیوه زندگی تغییر می نماید این ها هم به ناچار تغییر می نمایند؛ یعنی وقتی ما به عنوان شهفرایند، تغییرات جدید را در زندگی می پذیریم باید خرابی های قدیم را هم تا یک جایی بپذیریم، چون در این ماجرا مسئول هستیم.

او درباره اینکه پس میراث فرهنگی چه می گردد؟ می گوید: قاعدتاً میراث فرهنگی برای آن دسته از مکان هایی که ویژگی های تاریخی دارند یا در محله ای خاص هستند و هویتی دارند باید ارزش گذاری کند تا حفظ شوند، بخصوص اگر قرار باشد با خراب کردن مثلا یک سینمای قدیمی یک هویت از بین برود یا هویتی دچار تغییر گردد. ولی متاسفانه واقعیت این است که خیلی جاها نمی توان این کار را انجام داد.

کریمی ادامه می دهد: مسلم است که بیشتر این حس و دغدغه های نوستالژیک متعلق به یک نسل است و آنچه از یک تاریخ و دوران برای آن ها باقی مانده خیلی ارزشمندتر است، اما فکر می کنم برای نگه داشتنش باید سعی کنیم یک ارزش امروزی به آن بدهیم.

در این دوران به روز کردن سینماها بسیار اهمیت دارد. بسیاری از سینماهای تهران تکنولوژی های پیشرفته دارند و اینکه بخواهیم سالنهای قدیمی را در این راستا تغییر دهیم به خرج کردن پول زیادی احتیاج است و اگر این سینماها به لحاظ فیزیکی و معماری ویژگی های خاصی هم داشته باشند ارزش به روز کردن دارند چون حلقه بین گذشته و آینده می شوند.

این بازیگر در ادامه یاداور می گردد: من زمانی که بچه بودم خاطرم هست که سالن های سینما بسیار بزرگ بودند، در تصورم خیلی بزرگ بودند و حضور جمعیتی زیاد در یک سالن برایم حیرت انگیز بود. یادم می آید به اندازه همان جمعیتی که در سالن حضور داشت در لابی سینما هم منتظر آغاز سانس بعدی بودند و کلاه جمعیت عجیبی به سینما رفت و آمد می کرد چون بلیت سینما هم ارزان بود، تفریح دیگری وجود نداشت، اینترنت هم نبود. سینما بود و یک بستنی پاک و... متاسفانه دیگر آن تماشاچی را در سینمای ایران نداریم. در قدیم یکی از پدیده های این بود که وقتی جوان ها با ماشین یا پیاده در شهر می چرخیدند وقتی از جلوی صف سینماها رد می شدند نگاه می کردند تا ببینند آیا دوستی، آشنایی، رفیقی را در صف پیدا می نماید یا نه که با هم به سینما بفرایند. آن موقع این کار یک رسم شده بود ولی آیا الان صفی پشت در سینماها می بینیم؟ دیگر دیدن چنین چیزی خیلی نادر است. ما چاره ای نداریم جز اینکه با زمان جلو برویم. نمی توانیم رودربایستی داشته باشیم. ممکن است این فرایند را بتوانیم کند یا تند کنیم ولی مانع آن نمیتوانیم بشویم.

کریمی در پاسخ به اینکه اگر مثل بعضی از همکارانش، یک سینمای قدیمی برایش مانده بود و مالکش بود، با آن چه کار می کرد؟ می گوید: بستگی داشت که شرایط مالی چطور باشد. اگر آن سینما خرجش از دخلش خیلی بیشتر بود یک فکر اساسی برایش می کردم، ولی ممکن بود یک کار ویژه هم برایش بکنم.

او در این باره شرح می دهد: بر اساس سینماهایی که در فرانسه و ایتالیا دیده ام معتقدم سینما دیگر نمی تواند فقط یک سینما باشد، چون در خانه و با موبایل هم می توان فیلم دید. سینما باید یک مکان گردهمایی باشد مثل همان اتفاقی که در کافه ها رخ می دهد، یعنی باید جایی باشد که کتابخانه اش به راه باشد، کافه اش باشد، دی وی دی فروشی اش و سالن اکرانش هم به راه باشد. همه این ها کنار هم می تواند یک مکان چند کاربردی را به وجود آورد. من اگر یک سینمای قدیمی داشتم کاری می کردم که برای هر بخشی از آن ساختمان یک اتفاق فرهنگی و تجاری بیفتد، اما نه به آن شکلی که در پاساژها می بینیم. منظور من این است که هر کدام از سینماهای قدیمی برای ادامه حیات باید یک هویت داشته باشند تا به پاتوق تبدیل شوند. باید تعیین گردد برای چه سلیقه ای باقی مانده اند. اگر برای همه انواع سلیقه ها باشد چندان ماندگار نخواهند بود، اما اگر شما همانطور که یک کافه را بنا به سلیقه خود پاتوق می کنید، برای سینما هم چنین چیزی داشته باشید دیگر آن وقت نبود تماشاگر معضل نمی گردد.

سرانجام این گپ وگفت با کسب اجازه برای انتشار صحبت های او همراه می گردد و کریمی که به نظر می رسد سر ذوق آمده، با خنده می گوید، به این شرط که اگر کسی خواست برای سینمایش چنین کاری کند ، مرا مدیر آنجا کند.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما

مجله سرگرمی: مجله سرگرمی و گردشگری

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا