چیزهایی که علم منطق و ریاضیات به ما نمی گوید - مجله یک کامپیوتر

پرسش هایی از قبیل اینکه چه چیزی را نمی توان پیش بینی کرد یا شناخت؟ چه چیزی را هیچ وقت نمی توان درک کرد؟ محدودیت های رایانه ها، فیزیک، منطق و فرایندهای فکریمان چیست؟ در فراسوی کرانه های خرد چه چیزهایی واقع شده است؟ هدف این کتاب پاسخ به برخی از این پرسش هاست و پر از اندیشه هایی است که باورهای ژرف نهاده هامان راجع به جهان عقلانیتمان و خودمان را به مبارزه می طلبد.

نویسنده همزمان مسائل ساده رایانه ای را مورد بررسی کرده است که تریلیون ها قرن طول می کشد تا حل شوند؛ همچنین با جملات انگلیسی و فارسی بی نقصی روبرو می شویم که هیچ معنایی ندارند و درباره ترازهای مختلف بی نهایت یاد خواهیم گرفت. به جهانی عجیب و شگفت انگیز کوانتومی جستی زده و به بیان مسائل معینی پرداخته است که رایانه ها هیچ وقت نمی توانند حل کنند.

گویاست که در این اثر نویسنده حتی به ذراتی اندیشیده است که به طور همزمان در مهمانی های مختلف می رقصند یا به پروانه هایی فکر کرده است که کولاک به وجود می آورند. خواهیم دید که نظریه نسبیت راجع به پندارهای و انگاره های خاممان از فضا زمان و علیت چه می گوید؛ همچنین قضیه مشهور گودل درباره محدودیت های منطق را درک می کنیم. گفتنی است خوانندگان، مسائل مشخصی در ریاضیات و فیزیک را کشف می کنند که حلشان ممکن نیست. ماهیت علم ریاضیات و خرد را می کاوند. می پرسند چرا جهان برای انسان ها بی نقص به نظر می رسد و رابطه پیچیده بین فکر فرد و جهان فیزیکی را بررسی می کنیم.

نویسنده در این اثر تلاش می نماید که به ورای مرزهای خرد سرکی بکشد و ببیند چه چیزی در آن سوی این مرزها وجود دارد. این ها و موضوعات شگفت انگیز دیگر به صورتی روشن و درک پذیر عرضه شده است. در واقع این کتاب نه تنها خلاصه تمام مثال های متنوعی است که در آن ها محدودیت های خرد پیدا می شود؛ بلکه هدف مان درک این موضوع است که چرا این محدودیت ها به وجود می آیند و چرا نمی توان خرد را به فراسوی آنها بسط داد. در واقع وی به جای ایجاد فهرستی از محدودیت ها هدفش تبیین یا دست کم فراهم سازی شهودی است که شرح دهد چرا حوزه ای به ویژه در فراسوی خرد واقع شده است. خیلی مهم است که بدانیم این کتاب نه قرار است حدس کند یا گرایش عصر جدیدانه داشته باشد و نه کتابی تاریخی است که در آن به شرح معنای اندیشه ها پرداخته شود تا روی پیشرفت های گاه نگارانه شان متمرکز شود. این کتاب علمی عامه پسند است که اندیشه های مطرح شده را به تدریج و به روشنی شرح داده است.

استیون هاوکینگ، دانشمند شهیر و فقید قرن حاضر معتقد است که هر معادله تعداد خوانندگان را نصف می نماید. وی بی شک اهمیت زیادی به ترویج علم در میان عموم داشت. نویسنده این اثر هم به شدت به این اعتقاد هاوکینگ پایبند بوده است و تلاش کرده است در کتاب از معادلات کمی استفاده کند. با وجود این به قدرت اشکال، نمودارها و طرح ها در ساده سازی اندیشه های پیچیده باور داشته است و هدف وی چیزی جز شفافیت و روشنی نبوده است.

گفتنی است هر فصل کتاب به حوزه ای متفاوت می پردازد. علم، ریاضیات، زبان، فلسفه و غیره. این فصول از انضمامی تا انتزاعی مرتب شده است. یانوفسکی با مسائل ساده زبان روزمره آغاز کرده است و به سمت پرسش های فلسفی ساده رفته است و کتاب را با جهانی انتزاعی ریاضی به پایان رسانده است. در بیشتر قسمت ها فصل های کتاب مستقل از هم هستند و خوانندگان می توانند آنها را به هر ترتیبی بخوانند که دلشان می خواهد.

برگی از کتاب

بخشی از فصل هشتم کتاب درباره سرگشتگی های فراعلمی است در این بخش می خوانید؛ دلایل زیادی وجود دارد تا باور کنیم پایان علم بسیار نزدیک است؛ اما بیشتر از همیشه به توصیف نیروهای گوناگون نزدیک شده ایم. شناخت ما از جهانی زیر طعمی بسیار برتر از شناخته قبلیمان است؛ با گذشت زمان نیروهای بیشتر و بیشتری را ترکیب کرده ایم و نشان داده ایم آنها واقعاً برابر هستند. این امر نشان از صرفه جویی زیاد در نظریاتمان دارد. چنین می نماید که نظریه ریسمان و نظریات دیگر نظریات وحدت بزرگ اصولی باشند که تمام نظریه های دیگر را با هم ادغام کرده اند. همچنین به نظر می رسد نظریات ما ریاضی تر از همیشه است. به همین ترتیب دلایل زیادی داریم تا باور کنیم که راه طولانی برای رفتن داریم و شاید هیچ وقت پایانی برای آن وجود نداشته باشد.

می توان گمان کرد که اگر قرار بود علم خیلی زود به پایان برسد، حداقل بخش هایی از علم همین حالا باید پایان یافته بود؛ ولی هیچ حوزه مهمی از علم را نمی بینیم که از کمبود کار یا حتی تعطیل شدن شاکی باشد. تمام حوزه ها هنوز دارند می پرسند و گاهی اوقات برای پرسش های خوب پاسخ هایی را مطرح می کنند بنابراین چرا باید باور کنیم که در نهایت کل علم به پایان خواهد رسید. ایمانوئل کانت مسئله دیگری را برای نزدیکی پایان علم توصیف کرد. هر پاسخ مصرف شده بر اساس اصول تجربه، پرسش های تازه ای را به وجود می آورد که آنها هم نیازمند پاسخ های خاص خودشان هستند و در نتیجه مشخصاً کمبود تمام شیوه های فیزیکی تبیین برای برآوردن خرد را نشان می دهد.

فراسوی مرزهای استدلال - که بهترین کتاب عامه پسند علمی و برگزیده جایزه پروز شده است- می خواهد به ما بگوید که چه چیزهایی را علم منطق و ریاضیات نمی توانند به ما بگویند.

این کتاب از سوی امیرحسین سلیمان میگونی ترجمه و از سوی انتشارات سبزان راهی بازار نشر شده است.

tour-malaysia.ir: تور مالزی ارزان قیمت، تور پنانگ، کوالالامپور، لنکاوی، تور لحظه آخری مالزی را همراه ما باشید.

sale-blog.ir: مجله وبلاگ فروش | ارائه نرم افزارهای مدیریت وبسایت را به ما بسپارید.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران