بازگشت آمریکا به برجام بدون برطرف تحریم ها موجب باج خواهی است

به گزارش مجله یک کامپیوتر، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و از اعضای هیئت نظارت بر اجرای برجام گفت: اگر آمریکا بخواهد بدون برطرف تحریم ها به برجام برگردد موجب باج خواهی است؛ چرا که در برابر هر تحریمی که بخواهد برطرف کند خواسته ای را مطرح خواهد کرد و این اقدام عاقلانه نیست!

بازگشت آمریکا به برجام بدون برطرف تحریم ها موجب باج خواهی است

رهبر انقلاب در سخنرانی تلویزیونی 19 دی درباره حدس ها و مباحث جاری در فضای سیاسی کشور پیرامون رفتار جمهوری اسلامی در قبال برجام و وظایف آمریکا در این خصوص، گفتند ما هیچ اصراری نداریم، هیچ عجله ای نداریم که آمریکا به برجام برشود؛ اصلاً مسئله ما این نیست که آمریکا به برجام برشود یا برنشود. آنچه مطالبه منطقی ما و مطالبه عقلانی ما است، برطرف تحریم ها است؛ این حقّ غصب شده ملّت ایران است. این جملات مواضعی بود که رهبر انقلاب آن را به عنوان سخن پایانی و قطعی جمهوری اسلامی اظهار داشتند.

پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR ذیل پرونده حرف قطعی موضع جمهوری اسلامی در زمینه تحریم ها و برجام را در مصاحبه با آقای دکتر کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و از اعضای هیئت نظارت بر اجرای برجام آنالیز می نماید.

رهبر انقلاب فرمودند درخصوص بازگشت آمریکا به برجام عجله ای نداریم و اصلاً مسئله اصلی ما نیست، مسئله اصلی ما این است که آن ها باید تحریم ها را برطرف نمایند و اگر این اتفاق نیفتد و آمریکایی ها بدون برطرف تحریم ها به برجام برگردند، حتی به جای سود، ممکن است برای ما ضرر هم داشته باشد. تحلیل شما از این بیانات چیست؟

برجام سندی بین المللی است که میان چند کشور امضاء شد و طبیعتاً همه طرف ها باید به آن متعهد باشند. باید دید چرا برجام به این روز افتاد و به پیکر نیمه جانی تبدیل شد. علتش این بود که تحریم ها برداشته نشد.

دلیل اینکه ما با این گروه مذاکره کردیم، برای برداشته شدن تحریم ها بود و برای اینکه طبق متن برجام عمل شود، باید عامل ناکامی آن برطرف شود. لذا ضروری است آمریکا ابتدا تحریم ها را برطرف کند تا بتواند دوباره به برجام برشود. اگر کشورهای اروپایی هم بخواهند بدون آمریکا برجام را به وضع اولش برگردانند، اول باید به تعهداتی که تا به حال عمل ننموده اند، عمل نمایند و تحریم ها را بردارند.

اگر آمریکا بخواهد بدون برطرف تحریم ها به برجام برشود موجب باج خواهی است؛ چرا که در برابر هر تحریمی که بخواهد برطرف کند خواسته ای را مطرح خواهد کرد و این اقدام عاقلانه نیست! بنابراین راه صحیح این است که قبل اینکه بخواهد به برجام برشود تمام تحریم هایی که بعد از امضای برجام در قالب دستورات اجرایی رئیس جمهور وضع شده است؛ اعم از اینکه مربوط به هسته ای باشد و یا برچسب های تروریسم و حقوق بشر داشته باشد، بردارد. البته اگر آمریکا اصلاً به برجام برنشود، این اقدامی عملی است که اروپایی ها باید دنبال نمایند و به تعهداتشان عمل نمایند تا ما هم به اجرای تعهداتمان برگردیم.

با تغییراتی که در داخل آمریکا رخ داد، گاهی بعضی مؤثرین اطراف بایدن صحبت از این می نمایند که اگر او بخواهد به برجام برشود مسئله فعالیت های موشکی و منطقه ای ایران هم باید مورد بحث قرار گیرد تا زمینه ساز بازگشت آمریکا به برجام شود. تحلیل شما از این اظهارات چیست؟

این ها نوعی باج خواهی است؛ چرا که برجام سندی معین و قطعی است و در آن راجع به این مباحث صحبتی نشده است. ما توافق کردیم درباره مسائل هسته ای صحبت کنیم، به توافق هم رسیدیم و بر تعهداتمان هم باقی بودیم تا اینکه آن ها نقض تعهد کردند و ما هم در قبال آن تعهداتمان را کاهش دادیم؛ بنابراین جایی برای سخن از این موارد نیست. برجام و چهارچوب آن معین است و ارتباطی با مسائل منطقه ای و موشکی ایران ندارد.

اخیراً مجلس قانونی را برای کاهش تعهدات ایران در زمینه هسته ای مصوب کرد. دولت هم اقدامی را در این زمینه آغاز نموده است و شاهد کلید خوردن غنی سازی 20 درصد هستیم. ارزیابی شما از این اقدام چیست؟ آیا می تواند در عرصه دیپلماسی به تأمین منافع ملی ما یاریی بکند؟

اساساً وقتی ایران سندی را امضاء می نماید بر تعهداتش می ایستد و بر اجرای آن تأکید دارد. آن ها بودند که تعهداتشان را انجام ندادند. ما برای اینکه اثبات کنیم زیر بار حرف زور و بی تعهدی و بدقولی آن ها نمی رویم مهلت هایی را معین کردیم؛ چون آن ها باز هم عمل نکردند تعهدات دیگری را کاهش دادیم تا اینکه مجلس این مصوبه را اظهار داشت. مصوبه ای که بر اساس مفاد برجام است. ماده 36 برجام این امکان را به ما می دهد که در قبال نقض تعهد دیگران ما هم تعهدمان را کاهش دهیم. این نشان می دهد ما بر تعهدمان جدی هستیم، امّا در عین حال در برابر بی تعهدی دیگران هم ساکت نخواهیم نشست و از حقوقمان استفاده خواهیم کرد.

بخشی از تحلیلگران تحولات این چند سال اخیر را به شخص آقای ترامپ مرتبط می دانند و معتقدند با آمدن دموکرات ها مسائل کاملاً حل می شود. تحلیل شما چیست؟ تا چه اندازه در تعامل با ما تفاوتی در میان جریانات داخلی آمریکا می بینید؟

ما با یک نظام روبه رو هستیم و رئیس جمهور بخشی از آن نظام است. کنگره، افکار عمومی و لابیست ها و کشورهای خارج از آمریکا هم هستند که کوشش می نمایند سیاست آمریکا را در جهت منافع خودشان شکل دهند. همه این ها عواملی است که شکل دهنده سیاست یک دولت هستند و رئیس جمهور بخشی از آن است. البته بین سیاست های دموکرات ها و جمهوری خواستار و همچنین میان شخصیت آقای ترامپ و شخصیت آقای بایدن هم تفاوت هایی وجود دارد. ما باید تمام این عوامل را در نظر بگیریم و آن موقع بتوانیم پیش بینی کنیم که چه خواهد گذشت؛ بنابراین نباید عجله کرد. باید دید در مجموع سیاست آمریکا نسبت به برجام چه خواهد شد تا متناسب با آن تصمیم بگیریم.

با توجه به تجربه ای که با عنوان تجربه برجام در این چند سال شکل گرفته است، اگر نظام بخواهد در چهارچوب برجام اقدام کند چه تغییراتی باید در سیاست خارجی مان بدهیم و این تغییر روینمودها باید شامل چه مؤلفه هایی باشد؟

ما در تمام طول بیش از چهل سال گذشته نشان دادیم که اولاً مهم ترین مسئله، منافع و استقلال کشورمان است و در برابر تمام این زورگویی ها و فشارها ایستاده ایم. برجام تنها یک نمونه آن است و موارد دیگری هم بوده که حتی به جنگ منجر شده است؛ بنابراین برای استقلال خودمان و تأمین منافعمان هیچ گاه حاضر نیستیم در برابر فشارهای دیگران تمکین کنیم.

آن ها سندی را امضاء کردند و باید به آن متعهد باشند، امّا تعهدشان را نقض کردند. آمریکا از آن خارج شد و آغاز به اعمال تحریم کرد! بیش از 1500 شرکت یا شخص ایرانی را تحت تحریم قرار داد. این مسئله خیلی به ما خسارت وارد نموده است؛ بنابراین باید در برابر چنین زورگویی بایستیم و بهترین راه برطرف تحریم ها، خنثی کردن آن است. اگر همین تحریم ها به کشوری دیگر تحمیل شده بود و این ظرفیت را نداشت که بتواند در مقابل تحریم ها مقاومت کند، مسلماً غربی ها پیروز شده بودند؛ امّا ما در برابر این تحریم ها مقاومت کردیم و عملاً نتوانستند ما را به زانو درآورند؛ بنابراین بهترین راه برطرف تحریم، خنثی کردن آن است که سیاست ما بوده و خواهد بود.

ممکن است سیاست خنثی سازی تحریم که رهبر انقلاب هم فرمودند نسبت به برطرف تحریم اولویت دارد را بیشتر توضیح دهید؟

اگر تنها بگوییم باید تحریم را برطرف کنیم و هیچ اقدام دیگری نکنیم، طبیعی است که آن ها از موضع زور و فشار صحبت می نمایند؛ بنابراین اگر ما تحریم را با کوشش مردممان و جهش فراوری و اقتصاد مقاومتی و آنچه رهبر انقلاب تأکید داشتند، خنثی کنیم و با سیاست های صحیح بتوانیم کشورمان را اداره کنیم آن ها پی می برند که تحریم ها بی خاصیت بوده است و نتوانسته اند به وسیله تحریم ما را به زانو درآورند.

در تمام دوره ها این گونه بوده است؛ مثلاً در زمان جنگ که آن ها از صدام حمایت و خاک ما را اشغال کردند اگر ما می خواستیم بر مذاکره تکیه کنیم هیچ گاه رژیم عراق از ایران خارج نمی شد؛ امّا تن به مذاکره و سازش ندادیم، ایستادیم و همه فشارها را تحمل کردیم تا توانستیم دشمن را از خاکمان بیرون کنیم. اکنون هم در میدان برجام، ایستادگی و عدم تمکین ما و خنثی کردن تحریم ها و اثر آن بر اقتصاد کشورمان راهی است که می تواند به موفقیت ما بینجامد و آن ها را به این موضع برساند که این فشارها کارساز نیست و باید به برجام برگردند و آن را عمل نمایند.

یکی از نکاتی که رهبر انقلاب اشاره کردند تعهد در برابر تعهد و اینکه اقدامات متناظر به شکل خوبی در برجام پیش نرفت و از این به بعد باید این اتفاق بیفتد. به نظر شما ما چه کم دقتی هایی کردیم و چه اقداماتی می تواند در دستور کار ما قرار گیرد؟

سیاست رهبری این بوده است که ما در برابر هر بی تعهدی آن ها متقابلاً تعهداتمان را کاهش دهیم و شورای نظارت بر برجام هم برای همین به وجود آمد. در مجموع البته با کم وکاست هایی این سیاست دنبال شده، امّا می توانست زودتر، این اقدامات انجام شود که پیغام قاطع تری داده شود.

غنی سازی 20 درصد را می فرمایید؟

نه تنها غنی سازی 20 درصد، بلکه اقدامات دیگری که در مصوبه مجلس مطرح شده است، مقدماتش را فراهم نموده اند. رهبری هم دستور صریح دادند و فراوری 20 درصد آغاز شد و نشان داد ما در تصمیماتمان جدی هستیم. آقای دکتر صالحی هم مقدماتش را فراهم کرد و در عین حال نگرانی هایی داشتند تا اینکه رهبری دستور دادند که بدون دغدغه این اقدام را آغاز کنید و ایشان هم آغاز کرد.

با توجه به تعامل هایی که با رهبر انقلاب داشتید. نگاه ایشان به مقوله دیپلماسی، تعامل و گفت وگوهای سیاسی را برای ما تشریح بفرمایید و اگر روایت و خاطره ای از یاری و حمایت ایشان از فضای دیپلماسی دارید، توضیح دهید.

مسئله ای را که می شود اذعان کرد این است که رهبر انقلاب خودشان کارشناس بسیار برجسته ای در میدان روابط خارجی هستند و این حاصل ذکاوت ایشان و سال ها تجربه ای است که در سمت های مختلف داشته اند، چه قبل از اینکه ریاست جمهوری را بپذیرند و چه بعد از ریاست جمهوری و در دوران رهبری. ما در جلساتی که جمعاً و یا به صورت انفرادی خدمت ایشان داشتیم واقعاً اطلاعات و تحلیل های ایشان نسبت به مسائل سیاسی بسیار قوی و کارشناسی است و همه به این توانایی ایشان اذعان دارند.

در تمام دوران مذاکرات هسته ای ایشان این موضوع را راهنمایی کردند و اگر تأکیدات ایشان نبود ممکن بود به صورت دیگری عمل شود، چه در دورانی که آقای روحانی مسئول پرونده بودند و چه دوران جدید که زمان ریاست جمهوری ایشان است. دقت ها و پیش بینی های ایشان و جلوگیری از سوءاستفاده هایی که طرف های مقابل ممکن است در آینده بنمایند مورد تأکید ایشان بود. ازجمله در خصوص برجام، ایشان شروطی را اظهار داشتند و بر نُه مورد تأکید کردند و این ها نشان می دهد که بعضی مسائل را پیش بینی می کردند که ممکن است در آینده آن ها بدقولی و زورگویی نمایند و زیر بار اجرای تعهدات خود نروند. این ها حاکی از کیاست و دقت ایشان است که نظراتی کارشناسانه مطرح می نمایند.

به خسارت های واردشده به ما اشاره کردید. خسارت هایی که از بابت عدم اجرای آن ها به تعهداتشان در چند سال اخیر و مخصوصاً خروجشان از برجام به ما وارد شد. از لحاظ فنی و حقوقی در دیپلماسی بحث مطالبه خسارت ها از جانب جمهوری اسلامی به چه شکل خواهد بود؟

طبیعتاً خسارت های زیادی به ما وارد شده است. در این تردیدی نیست، هم از نظر عدم فروش نفت که خودشان اظهار داشتند ایران نتوانسته 70 میلیارد دلار نفت بفروشد و چه از بابت تجارت، سرمایه گذاری و نقل وانتقالات بانکی و بیکاری که در کشور به وجود آمده و ورشکستگی شرکت ها، همه خسارت هایی است که در اثر خروج آمریکا از برجام و نقض تعهدات اروپایی ها وارد شده است. جایی باید به این مسائل رسیدگی شود که می تواند در چهارچوب برجام مطرح و مطالبه شود و یا اینکه در چهارچوب های دیگر. باید وزارت خارجه از نظر حقوق بین الملل آنالیز کند که احیاناً چگونه می شود این خسارت ها را مطالبه کرد.

تجربه کلانی در این چند سال به دست آمد و در ادبیات رهبر انقلاب به عنوان تجربه برجام از آن یاد شد. جمهوری اسلامی چه تجربیاتی از این مذاکره مستقیم با آمریکایی ها به دست آورده و ما باید چگونه آن را در حکمرانی مان نهادینه کنیم؟

نفس این مذاکرات نشان می دهد که ما اهل مذاکره هستیم و از آن فرار نمی کنیم. ما در قبال مسئله مهمی مانند انرژی هسته ای مذاکره کردیم و این خود یک نتیجه گیری بسیار مهمی است. دوم اینکه در مذاکره باید همیشه مراقب بود کلاه سر کشور نرود. هم از جهت انتخاب مذاکره نمایندگان و هم از جهت تمهیداتی که از قبل باید داشت و استفاده از مجموعه کارشناسانی که بتوانند پیش بینی نمایند و روش کار را ارائه دهند؛ بنابراین در مذاکرات باید با دقت و توان کامل وارد شد تا موجب خسران نشود.

سوم اینکه در هر مذاکره ای باید مکانیسم هایی را در نظر گرفت و طراحی کرد که در برابر نقض تعهدات دیگران از حقوق خود دفاع کنیم. همه این ها تجربه است. ارتباط و مذاکره با دیگران و رسیدن به توافق جزء طبیعت روابط بین الملل است؛ چراکه ما نمی خواهیم در انزوا زندگی کنیم. می خواهیم با همه ارتباط داشته باشیم، اما زیر بار زور نرویم و از حقوق خود دفاع کنیم. بایستیم و فشارها و مسائل را تحمل کنیم تا دیگران به این نتیجه برسند که زورگویی در خصوص این کشور فایده ندارد. بپذیرند که به وسیله مذاکره، احترام متقابل و اصل برابری با ما وارد گفت وگو شوند تا دو طرف بتوانند سود ببرند و نتیجه برد - برد باشد.

اگر نکته پایانی درباره بازگشت آمریکا به برجام و یا نکات مرتبط دارید بفرمایید.

باید از ملت ایران بسیار قدردانی کرد که در برابر تمام فشارهای تحریم ایستاده اند و شرایط سخت را تحمل نموده اند. این به دلیل آگاهی و شناخت مردم نسبت به مصالح کشور و اهمیتی است که استقلال کشور برایشان دارد. ان شاءالله با ایستادگی مردم، دیگران به این نتیجه خواهند رسید که ایران کشور قدرتمندی است و توانسته موقعیت خود را در منطقه حفظ کند و نفوذ بسیار زیادی در منطقه دارد و با قدرت دفاعی بسیار بالای خود از امنیت و منافع خود دفاع می نماید. این موجودیت را نمی شود نادیده گرفت و باید با آن در تعامل بود. وقتی ما به چنین موقعیتی برسیم پیروزی بزرگی خواهد بود.

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری

منبع: جام جم آنلاین
انتشار: 30 آبان 1400 بروزرسانی: 30 آبان 1400 گردآورنده: 1com.ir شناسه مطلب: 49218

به "بازگشت آمریکا به برجام بدون برطرف تحریم ها موجب باج خواهی است" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "بازگشت آمریکا به برجام بدون برطرف تحریم ها موجب باج خواهی است"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید