تور مجازی صومعه های اسرارآمیز و دیدنی بوتان - مجله یک کامپیوتر

شایعه ها و افسانه های زیادی درباره بوتان یا به قول مردم بومی، سرزمین اژدها گفته شده؛ به همین علت تنها راه تشخیص حقیقت، بازدید از این کشور است. پروازهای مقصد بوتان از کشورهای تایلند، هند، سنگاپور و نپال انجام می گردد. فرودگاه پارو (Paro Airport) یکی از چالش برانگیزترین فرودگاه های جهان برای تردد هواپیماها است؛ چراکه این فرودگاه با کوه های مرتفع احاطه شده و باند آن نیز تقریبا کوتاه است.

تا سال 1974 هیچ جهانگرد و مسافر خارجی اجازه ورود به کشور را نداشت و تنها راه بازدید از آن منوط به دعوت شخص پادشاه یا ملکه بود. امروزه درهای بوتان به روی جهانگردان باز است؛ هرچند به تعداد محدود و با رعایت قوانین خاص. به این ترتیب که همه جهانگردان باید به وسیله اپراتور مورد تایید، در تورهای از پیش برنامه ریزی شده و با پرداخت کامل هزینه سفر به بوتان مسافرت نمایند. هزینه های سفر شامل اقامت، غذا و راهنما می گردد. مالیات پادشاه به مبلغ حدود 65 دلار را هم باید به هزینه ها افزود که صرف نیازهای اجتماعی کشور نظیر مراقبت های بهداشتی، توسعه زیرساخت ها و... می گردد.

تیمی از سایت ایرپانو (airpano) با هدف فیلم برداری هوایی از جاهای تماشای بوتان، خیلی زودتر از موعد سفرشان اقدام به آماده سازی های لازم کردند. در ادامه این مقاله از خبرنگاران با تیم ایرپانو همراه می شویم تا داستان این سفر پرماجرا را از زبان خودشان بشنویم.

تا همین اواخر، استفاده از پهپاد در بوتان ممنوع بود و در نتیجه از دریافت همه مجوزهای لازم برای عکاسی هوایی بسیار شگفت زده و شاد شدیم. هواپیمای ما به یکباره از بالای خانه های کوچک و درخت ها دوری زد؛ به طوری که از پنجره هواپیما دیدیم که آماده فرود هستیم. به فرودگاه پارو رسیده بودیم؛ کشور افسانه ای بوتان! روز بعد طبق برنامه باید به Paro Dzong می رفتیم تا با پرواز پهپاد بر فراز آن عکس های هوایی بگیریم؛ یک نوع صومعه یا کاخی قلعه مانند که در منطقه هیمالیا واقع شده است.

خیلی زود دستورالعمل های اضافه تری از سوی سرویس های امنیتی هوانوردی به ما ابلاغ شد که نباید به این قلعه خیلی نزدیک شویم؛ حق پرواز بر فراز آن را نداریم و در صورت وجود هواپیما یا هلیکوپتر مجاز به پرواز پهپاد نیستیم. خورشید می درخشید؛ ابرهای بالای کوه هیمالیا با وزش باد حرکت می کردند و دیوارهای این قلعه باشکوه بر بلندای کوه خودنمایی می کرد. چه صحنه حیرت انگیزی! پنج دقیقه نگذشته بود که ماموران پلیس محلی به ما نزدیک شدند تا از ما بپرسند که مشغول چه کاری هستیم. همه مجوزها و مدارک مان را نشان دادیم و بازرس امنیت هوانوردی که ما را همراهی می کرد، همه چیز را تایید کرد. با این حال، کمی بعد دوباره یک گروه نو از ماموران پلیس و نماینده های ایمنی حمل ونقل هوایی به سراغ ما آمدند و فهمیدیم که کار آسانی در پیش نداریم.

با تمام تجهیزات خود به اداره ایمنی حمل ونقل هوایی رفتیم و فهمیدیم که با وجود کلیه مجوزهایی که پیش تر گرفته بودیم، قانونی مبنی بر منع پرواز پهپاد در شهر پارو وجود دارد. در نهایت همه مجوزها باطل شدند و باید دوباره مجوز می گرفتیم و تا آن موقع اجازه عکاسی نداشتیم.

خوشبختانه، دوستانی که سفر ما را ترتیب داده بودند، کاری غیرممکن انجام دادند و در عرض فقط چند روز کلیه مجوزها را گرفتند. هرچند برای هیجان و شادی زود بود؛ زیرا در کنار همه مدارک مان، لیستی از مکان هایی را دریافت کردیم که پرواز پهپاد ممنوع بود و این قضیه شامل صومعه های Paro Dzong نیز می شد. به عبارتی، فقط می توانستیم از طبیعتی عکاسی کنیم که مشابه آن در منطقه قفقاز شمالی وجود دارد. با همه این اوصاف، برای عکاسی از روی زمین مسئله ای نداشتیم و برای فیلم برداری نباید به 200 متری صومعه های یادشده نزدیک می شدیم. بنابراین، با حذف موارد ممنوعه و صومعه های Paro Dzong، برنامه نوی برای فیلم برداری ریختیم.

در حالی که راهنماهای ما مشغول آماده سازی مدارک بودند، راهی معروف ترین صومعه بوتان به نام Taktsang Lhakhang شدیم که به آشیانه ببر نیز مشهور است. طبق یک افسانه، گورو رینپوچه (Guru Rinpoche ) موسس آیین بودای تبتی، بر پشت یک ببر به این مکان پرواز می نماید و از همین رو به آن آشیانه ببر می گویند. این صومعه در کناره صخره ای در ارتفاع 3,120 متری قرار گرفته است و فقط با پای پیاده امکان گذر از این جهت کوهستانی پرپیچ وخم وجود دارد. پیمایش این جهت بدون آمادگی کافی برای سازگاری با تغییرات آب وهوایی بسیار سخت است؛ اما با حمایت و تشویق راهنما به جهت ادامه دادیم. پایان پس از 1.5 ساعت منظره زیبای صومعه در پیش چشم مان ظاهر شد. ماموران امنیتی جلوی ورودی با دقت همه چیز را کنترل کردند و گفتند که نه تنها بردن دوربین، بلکه تلفن همراه به داخل مجموعه ممنوع است. پس از مشاهده معابد، برای تماشا غار پایین رفتیم؛ جایی که گفته می گردد گورو رینپوچه در آنجا مراقبه می نموده و از آب مقدسی می نوشیده است که از صخره پایین می ریزد.

شهر پارو را ترک کردیم و راهی تیمفو، مرکز کشور بوتان، شدیم. با وجود خودروهای زیادی که در شهر وجود داشت؛ هیچ اثری از چراغ قرمز هدایت رانندگی نبود. حل مسائل ترافیکی برعهده ماموران پلیس بود. در حال حاضر، پادشاه در کاخ بسیار باشکوه Thimphu Dzong در مرکز زندگی می نماید و با فرارسیدن غروب خورشید، برج های آن در اثر نورپردازی می درخشند. هرچند باز هم نتوانستیم هیچ تصویر هوایی از آن بگیریم.

روز بعد به تماشا قلعه Simtokha Dzong واقع در حومه پارو رفتیم که قدیمی ترین قلعه از این دست در کشور به شمار میرود. این قلعه را Zhabdrung ساخته بود؛ چهره سرشناسی که بوتان را متحد کرد. از قضا با یک افسر نظامی دیدار کردیم که ظاهرا افسری عالی رتبه بود. در حال گپ وگفت محبت آمیز ای با او بودیم که به ما پیشنهاد نشان دادن چیزی را داد که از دید بقیه مخفی مانده بود. او راهبی را صدا کرد تا اتاق محل زندگی و مرگ پدر Zhabdrung را به ما نشان دهد. علاوه بر این، توانستیم نگاهی هم به تاج مقدس ملکه داشته باشیم که در اتاق مطالعه راهب ها نگهداری می گردد. این قلعه در طول جنگ با تبت محاصره و تسخیر شد. زمانی که متجاوزان در معبد اصلی جمع شدند، در اثر ریزش سقف، همه آن ها کشته شدند. مردم بر این باورند که ارواح مقدس از این مکان محافظت نموده اند.

پایان با اخذ همه مجوزها، سفرمان به اعماق این کشور را شروع کردیم. به سمت گذرگاه کوهستانی Dochula در ارتفاع 3,116 متری از سطح دریا حرکت کردیم. کل جهت در دست تعمیر بود و از آنجا که آسفالت جاده را برداشته بودند، خودروی ما به آرامی در امتداد جهت گردوخاکی این گذرگاه در حرکت بود. در طول راه هرازگاهی گله های گاو را می دیدیم. در مقایسه با جاهای گرمی مثل پارو و تیمفو، هوای سپیده دم این گذرگاه نسبتا خنک و تازه بود. تلالو نور خورشید از میان مه صبحگاهی، کوهستان و 108 استوپای یادبود را روشن نموده بود. استوپا بناهای تپه مانند یا نیم کره ای بودایی هستند که در بسیاری از منطقه ها آسیای جنوب شرقی برای مراقبه و مدیتیشن استفاده می شوند. چوب های معطر در مراسمی مذهبی در حال سوختن بودند. پهپاد خود را آماده عکاسی کردیم. استوپاهای بالای کوه در تلالو نور خورشید، جلوه ای بی نظیر داشتند.

قلعه باعظمت پوناخا (Punakha) که در ساحل رودخانه قرار داشت و درختان سرسبز اطرافش را احاطه نموده بودند ، مقصد بعدی ما بود. ضمناًً اینجا اقامتگاه زمستانی Je Khenpo، رهبر مذهبی بوتان، محسوب می شد. آثار تاریخی سلطنتی در این مکان نگهداری می شوند؛ هرچند که این قلعه در لیست مکان های ممنوعه قرار داشت و فقط توانستیم عکس هایی از حیاط آن بگیریم و از ساحل آن سوی رودخانه فیلم برداری خود را انجام دهیم.

حوالی شب به صومعه گانگتنگ (Gangteng Monastery) رسیدیم که به ذخایر پرنده های نادرش شهره است؛ با این وجود، خود صومعه برای ما مجذوب نمایندهیت بیشتری داشت و تصمیم بر این شد که صبح زود از آن تماشا کنیم. در ادامه به یک لاما (استاد دینی بودایی) معرفی شدیم و پس از کمی گفت وگو، اجازه راه اندازی پهپاد را گرفتیم. به محض اتمام عکاسی، به داخل صومعه و معبد اصلی رفتیم. سپس ما را دعوت کردند که به چیزی غیرمعمول نگاهی بیندازیم. دنبال یک راهب از راه پله های باریک بالا رفتیم تا به طبقه دوم رسیدیم. وارد اتاقی کوچک شدیم و خیلی زود چشم مان به تاریکی اتاق عادت کرد.

در امتداد دیوار، یک محراب وجود داشت که در هر طرف آن، فرماند هان جنگی با چهره های خشن و کلاه های آهنی روی سرشان خودنمایی می کرد. نور چراغ سوسو می زد و این طور به نظر می رسید که این افراد در حال حرکت هستند. در سمت چپ محراب، انواع سلاح های مختلف از شمشیرهای باستانی و سرنیزه تا سلاح های مدرن قرار داشت. هیولاهای عجیب وغریبی در طرف راست محراب دیده می شد؛ قدری که جلوتر رفتیم، دیدیم سرهای خشک شده، عاج ها و دندان های حیوانات مختلف هستند. در این میان سر پلنگی را دیدیم که به خاطر جمع شدن بیش از حد پوست سر، دندان هایش به وضوح دیده می شد. سر یک بوفالو، گراز وحشی و منقار یک پرنده نوک شاخ نیز به چشم می خورد. ماهی بزرگی از دیوار آویزان بود که شبیه گربه ماهی بود؛ اما دندان های تیز بزرگی داشت. راهب به ما شرح داد که این سرها در حقیقت اهریمن های مغلوبی هستند که به عنوان غنیمت به دست آمده اند. ناگهان چشمم به چیزی عجیب خورد که لرزه به بدنم انداخت؛ نزدیک تر رفتم تا نگاهی به آن بیندازم. اشتباه ننموده بودم؛ دست انسان بود!

در سمت چپ غنائم، موجود نسبتا عجیبی وجود داشت که اول فکر کردم میمون است؛ اما جمجمه آن با پوست خشک شده ای کاملا شبیه به انسان پوشیده شده بود و بدنی کشیده، دست ها و پاهای درازی داشت. پوست سیاه رنگ روی استخوان ها، جمع شده بود؛ اما هنوز سالم به نظر می رسید. جسد انسانی کوچک بود که به بچه شباهت نداشت و سایز اندام هایش متفاوت بود. از چیزهایی که در اینجا دیدم، حس بدی پیدا کردم.

یک بار درباره قبایل دورف در هیمالیا خوانده بودم که کاوشگران قرن 10 به آن ها اشاره نموده بودند. شاید این موجود، یکی از آن ها بود که از شانس بد با لاماها روبرو می گردد و به عنوان اهریمن گیر می افتد. اسرار زیادی در پس دیوارهای این صومعه های باستانی مخفی مانده است. صومعه را ترک کردیم و راهی استان بومتهنگ شدیم؛ منطقه ای زیبا که به آن سوئیس بوتان می گویند. به تماشا معبد Thangbi Lhakhang رفتیم. یک لاما استقبال گرمی از ما داشت و اجازه عکاسی از مراسم دعای پوجا را داد.

اصولا عکاسی از داخل معابد ممنوع است؛ اما این بار برای ما استثنا قائل شدند. درمجموع دو روز در معبد بودیم و ضمن شرکت در مراسم مذهبی و نوشیدن چای، با فرارسیدن غروب راهب ها از ما خواستند که در بازی آن ها حضور داشته باشیم. یکی از راهب ها، سنگ بزرگی به وزن حدود 100 کیلوگرم برداشت و آن را حمل کرد؛ آن ها معتقدند اگر کسی این بار را در مسافت معین شده ببرد، گناهانش پاک می گردد. من فقط توانستم یک چهارم جهت را طی کنم.

بوتان چنان کشور مجذوب نماینده و بی نظیری است که هرچه بگویم، کم است. یکی از عجیب ترین ویژگی های این منطقه که با سایر کشورها فرق دارد، موضوع جستجوی خوشبختی است که به صورت قانونی درآمده است. پادشاه بوتان در سال 1972، مفهوم خوشبختی ناخالص ملی را معرفی کرد که در این کشور بسیار مهم تر از فراوری ناخالص ملی است.

در حال حاضر جیگمی خسار نامگیال وانگچوک (Jigme Khesar Namgyel Wangchuck) پادشاهی بوتان را بر عهده دارد. وی در سن 26 سالگی و در سال 2006 به قدرت رسید و از همین رو جوان ترین شخصی محسوب می گردد که در جهان به مقام پادشاهی رسیده است. او نیز از هواداران فلسفه اولویت قراردادن خوشبختی (و نه ثروت) است.

زندگی معمول مردم بوتان هنوز تحت تأثیر ارزش های تاریخی، فرهنگی و مذهبی است. این کشور به جنگل ها و پوشش گیاهی و جانوری خود می بالد و از همین رو مسائل زیست محیطی، از مهم ترین برنامه های دولت در زمینه خوشبختی به شمار می فرایند. علاوه بر این، جهت خوشبختی ملی شامل اصلاحات آموزش، آموزش اجباری زبان انگلیسی، ساخت وساز جاده ها بدون واردکردن آسیب به طبیعت، مراقبت از افراد سال خورده، حمایت دولت از صومعه ها، ممنوعیت کامل سیگارکشیدن و استفاد از کودهای شیمیایی، کنترل آلودگی و حفظ پاکیزگی، کاشت گل و گیاه در خیابان ها و... می گردد.