رشد 32 درصدی فراوری علم برتر کشور، کسب رتبه اول رشد تعاملات علمی
به گزارش مجله یک کامپیوتر، خبرنگاران - گروه دانش و فناوری: مقایسه سهم ایران از مقالات یک درصد برتر در دو سال اخیر (95 و 96) نشان می دهد که کشور از یک رشد 32 درصد برخوردار بوده است.
در سال 1396 تعداد مقالات یک درصد برتر کشور به 439 مورد رسیده است و این در حالی است که در سال 1395 تعداد این مقالات 329 مورد بود. در واقع سهم ایران از مقالات یک درصد برتر دنیا در سال 1396 و 1395 به ترتیب 2.7 درصد و 2.1 درصد بوده است.
در حال حاضر در ادبیات علمی کشور، فراوری علم برتر به مقالات یک درصد برتر اطلاق می گردد. این مقالات 18 درصد از استنادهای دنیا را دریافت می نمایند و به عنوان موثرترین مقالات بین المللی توسط آی.اس.آی معرفی می شوند، بنابراین این دسته از مقالات مبتنی بر سال نشر و همچنین رشته موضوعی که در آنها قرار دارند در دسته مقالات یک درصد برتر پراستناد قرار می گیرند.
مقالات یک درصد برتر هر دو ماه یکبار روزآمد شده و متناسب با آخرین تغییرات مقالات جدید اضافه و مقالاتی که حدآستانه استنادی لازم را کسب ننموده باشند حذف می شوند.
آمار و ارقام این مقالات نشان می دهد که کیفیت یا اثرگذاری علم ایران در حال افزایش است. این آمار از سال 1395 سرعت گرفته و در سال 1396 نیز شتابان در حال افزایش است.
در سال 1394 سهم ایران از کل کمیت علم دنیا و فراوری علم برتر دنیا هر دو 1.4 درصد بود. در سال 1395 سهم ایران از کمیت علم دنیا به 1.6 درصد اما سهم ایران از فراوری علم برتر دنیا افزایش یافت و به 2.1 درصد رسید.
در سال 1396 فاصله بین سهم ایران از کمیت علم دنیا و کیفیت آن بیشتر شد، به نحوی که مقایسه این ارقام با یکدیگر نشان می دهد که کیفیت یا اثرگذاری علم کشور در حال افزایش است. در سال 1396 سهم ایران از کل کمیت علم دنیا به 1.9 درصد و سهم ایران از فراوری علم برتر دنیا به 2.7 درصد رسید.
جدول مقایسه سهم مقالات یک درصد برتر و کمیت فراوری علم ایران و دنیا در 10 سال اخیر
| سال | مقالات یک درصد برتر | کمیت فراوری علم | سهم | ||||
| سال شمسی | سال میلادی | ایران | دنیا | ایران | دنیا | مقالات یک درصد برتر دنیا | کمیت فراوری علم دنیا |
| 1386 | 2007 | 55 | 10524 | 13524 | 1891340 | 0.5 درصد | 0.7 درصد |
| 1387 | 2008 | 45 | 11232 | 17569 | 2008804 | 0.4 درصد | 0.9 درصد |
| 1388 | 2009 | 51 | 11746 | 20579 | 2135024 | 0.4 درصد | 1.0 درصد |
| 1389 | 2010 | 85 | 12141 | 23138 | 2160250 | 0.7 درصد | 1.1 درصد |
| 1390 | 2011 | 85 | 12932 | 29754 | 2266826 | 0.7 درصد | 1.3 درصد |
| 1391 | 2012 | 98 | 13653 | 30934 | 2367070 | 0.7 درصد | 1.3 درصد |
| 1392 | 2013 | 129 | 14378 | 31398 | 2458251 | 0.9 درصد | 1.3 درصد |
| 1393 | 2014 | 170 | 14788 | 33920 | 2548498 | 1.1 درصد | 1.3 درصد |
| 1394 | 2015 | 215 | 15318 | 40627 | 2830696 | 1.4 درصد | 1.4 درصد |
| 1395 | 2016 | 329 | 15838 | 47807 | 2929480 | 2.1 درصد | 1.6 درصد |
| 1396 | 2017 | 439 | 16033 | 49298 | 2657682 | 2.7 درصد | 1.9 درصد |
در حال حاضر مقبول ترین شاخص برای سنجش میزان اثرگذاری علم فراوری شده استنادها هستند، هر چند استنادها شکل های مختلفی دارند، اما در حال حاضر آی.اس.آی همه استنادها را به یک شکل مورد محاسبه قرار می دهد.
کسب رتبه نخست رشد تعاملات علمی دنیا توسط ایران در سال 1396
براساس اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی اسکوپوس در بین 30 کشوری که بیشترین کمیت علم دنیا در سال 1396 را فراوری نموده اند، جمهوری اسلامی ایران توانسته رتبه نخست رشد تعاملات علمی در سطح بین المللی را کسب کند.
تعاملات علمی ایران در سال 1396 نسبت به 1395 بیش از 12 درصد رشد داشته که بالاترین میزان رشد در بین قدرت های علمی دنیا است.
یک پژوهش می تواند حاصل فعالیت یک پژوهشگر یا مشارکت علمی چند پژوهشگر از یک کشور یا بیش از یک کشور باشد. در صورتی که دو یا چند پژوهشگر از کشورهای مختلف بر روی یک پروژه تحقیقاتی مشترک فعالیت نمایند آنگاه یک تعامل علمی در سطح بین المللی اتفاق افتاده است که غالبا با هدف گسترش مرزهای دانش صورت می پذیرد.
بر اساس استنادات اسکوپوس، در سال 1391 نزدیک به 18 درصد از مقالات ایران با مشارکت بین المللی صورت گرفته بود. به عبارت دیگر، در این سال 82 درصد پژوهش ها به صورت مستقل و بدون تعامل مستقیم بین المللی به انتها رسیده بود.
توسعه تعاملات علمی بین المللی به عنوان یک سیاست، بستر سازی و اقدامات علمی در این زمینه از جمله عوامل مهمی بوده اند که موجب شدند تا سهم پژوهش ها با مشارکت بین الملل در سال 1392 به قدری بیش از 19 درصد و در طی سالهای 2014 تا 2016 به حدود 20 درصد برسند.
در سال 1395 سهم دقیق علم فراوری شده با مشارکت بین الملل از کل علم فراوری شده کشور 19.8 درصد بود. در سال 1396 با یک افزایش 2.4 درصدی در رشد تعاملات علمی کشور روبرو هستیم. در این سال سهم مقالات با مشارکت بین المللی از کل مقالات کشور از مرز 22 درصد گذشت.
مقایسه رشد سهم مشارکت بین الملل از کل مقالات کشور در سال 1396 در مقایسه با سال 1395 نشان از یک رشد 12 درصد دارد که بالاترین نرخ رشد در بین 30 کشور برتر فراوری نماینده علم دنیا است.
بعد از جمهوری اسلامی ایران به ترتیب تایوان، لهستان، ترکیه، هند، روسیه، جمهوری چک، مالزی، استرالیا، آفریقای جنوبی، انگلستان، آمریکا، ژاپن، فرانسه، برزیل، ایتالیا، کانادا، کره جنوبی، مکزیک، آلمان، بلژیک، اتریش، سوئیس، هلند، دانمارک، پرتغال، سوئد، نروژ و اسپانیا بیشترین رشد تعاملات علمی بین المللی را داشته اند.
منبع: خبرگزاری مهر