سد اتیوپی و بحران بی آبی در مصر، قاهره بزرگترین واردکننده گندم جهان - مجله یک کامپیوتر

احمد عبد ربو کشاورز مصری همواره برای آبکمک مزرعه خود از آب رودخانه نیل در فاصله 50 کیلومتری در بخش جنوب این رود استفاده می کرد. اما پس از استفاده بیش از حد دیگر کشاورزان از کانال های آبی این بخش سهم آب این کشاورز کاهش یافت و نیمی از مزرعه 2.8 هکتاری وی خشک شد.

به گزارش خبرنگاران به نقل از رویترز، این پسرفت و بحران آبی نتیجه افزایش بی رویه جمعیت مصر و اثرات تغییرات آب و هوایی است.

با این اوصاف مصر نگران است که ساخت سد بزرگ اتیوپی و ذخیره بخشی از آب نیل پشت این سد به بحران کم آبی این کشور کمک کند.

نمایی از رود نیل در کنار مزارع و ساختمان ها در قاهره/ عکس: رویترز

در روز چهارشنبه، آمریکا میزبان مقامات کشورهایی بود که از آب رودخانه نیل به صورت مشترک استفاده می کنند. سودان در این میان خواهان استفاده از آب نیل برای پروژه های تولید برق است.

وزیران خارجه اتیوپی، سودان و مصر پس از گفت وگو با استیو منوچین وزیر خزانه داری آمریکا در بیانیه ای مشترک گفتند که 9 دسامبر و 13 ژانویه نیز نشست های مشترک دیگری را پیرامون مسائل مربوط به سد برگزار خواهند کرد.

ترامپ نیز از ملاقات خود با مقامات مصر، سودان و اتیوپی برای حل بحران سد معروف اتیوپی و استفاده مشترک از آب رود نیل خبر داد.

روستای اسنا در جنوب شهر اقصر در حاشیه یکی از کانال های رود نیل /عکس: رویترز

اتیوپی، سودان و مصر توافق کردند که در صورتی که اختلاف ها تا تاریخ معین شده حل نشود، براساس ماده 15 اعلامیه اصول از یک واسط بین الملل در حل اختلافات مربوط به سد کمک گیرند.

ترامپ پس از ملاقات با مقامات 3 کشور در پست توئیتری خود نوشت: نشست به خوبی پیش رفت و مذاکرات در طول روز ادامه یافت.

کشاورز در حال راه رفتن در مزرعه که توسط دولت مصر به سیستم آبکمک مدرن مجهز شده است. روستای کومر در جنوب شهر اقصر /عکس: رویترز

سه کشور آفریقایی همچنین از توافق خود تا 15 ژانویه سال 2020 بر سر اختلاف ها پیرامون آبگیری و عملیات ساخت سد النهضه در اتیوپی خبر دادند.

رویترز در این باره نوشت: حتی اگر آمریکا پیروز به ایجاد راه حلی عالی بین سه کشوری شود که مذاکراتشان برای سال ها شکست خورده، مصر همچنان با معضلات آبی گسترده همراه است و تلاش زیادی برای حفظ محصولات کشاورزی خود دارد.

عبد ربو کشاورز مصری در حالی که کنار مزارع گندم و چمنزارهای خود در منطقه فائوم در 100 کیلومتری جنوب قاهره پایتخت مصر ایستاده در این باره گفت: آب نیل بسیار کم است.

کشاورز مصری در حال دست زدن به آب در کانال های آبکمک ساخته شده توسط دولت - روستای کومر در جنوب شهر اقصر/ عکس: رویترز

وی اضافه کرد: آب نیل در زمستان بیشتر است و دلیل آن استفاده کمتر از آب رودخانه برای زمین های کشاورزی است. اما در تابستان آب رودخانه بسیار کم و سهم زیادی از آن نصیب ما نمی شود.

مقامات مصری می گویند: در حال حاضر حدود 570 متر مکعب (150 هزار گالن) برای هر فرد در سال آب وجود دارد. متخصصان حوزه آب (هیدرولوژییست ها) میزان نیاز سالانه هر فرد از رود نیل را 1000 متر مکعب عنوان کرده اند و کمتر از این میزان روبرو مصر با کم آبی محسوب می شود.

گِل و خاک

براساس پیش بینی ها میزان سرانه نیاز مردم مصر تا سال 2025 به کمتر از 500 متر مکعب در سال می رسد. این میزان بدون اثرات ساخت سد بزرگ اتیوپی حساب شده است. هرچند اتیوپی می گوید ظرفیت سد به میزان نیاز این کشور و سودان محاسبه شده است.

کانال های مدرن توسعه یافته توسط دولت در روستای کومر در جنوب شهر اقصر / عکس: رویترز

مخاطرات ساخت این سد بسیار زیاد است. بحث درگیری های فیزیکی بین کشورها در امتداد رود نیل بارها به شکل خطرناکی مطرح شد. اما مصر بیش از تمامی این مسائل نگران آسیب به منابع کشاورزی و همچنین به منابع برق است.

بیش از 80 درصد از آب نیل صرف کشاورزی می شود. با این وجود کمبود آب رودخانه نیل به معنای واردات بیشتر مواد غذایی است. قاهره اینک بیشتر از نیمی از مواد غذایی مورد نیاز کشورش را از خارج وارد کرده و بزرگترین وارد کننده گندم جهان محسوب می شود.

دولت از کشاورزان خواسته تا از روش های آبکمک موثرتر استفاده کرده و بذرهایی با طول عمر کوتاه با قابلیت مصرف کمتر آب بکارند. آنها همچنین خواهان بازیافت آب بیشتری هستند.

کشاورز مصری در حال نوشیدن چای در مزرعه- روستای کومر در جنوب شهر اقصر /عکس: رویترز

با این وجود طرح های جدید مدیریت آب برای همگان اجرایی نشده است.

عارف محمد کشاورزی در بخش جنوبی شهر اقصر مصر در این باره گفت: ما همچنان از روش های آبکمک قدیمی با گِل و خاک و آب فاضلاب استفاده می کنیم.

محلی ها می گویند: جرایم بازدارنده برای کشاورزان برای ممانعت از کاشت برنج در دلتای رود نیل مانند سال گذشته اجرایی نمی شود. براساس برآوردهای وزارت آبکمک مساحت زیر کشت برنج به 0.7 میلیون هکتار افزایش یافته است. این میزان در سال گذشته بیش از 323 هزار هکتار بود.

کشاورزان از دستگاه ویژه برای استفاده از آب رود نیل استفاده می کنند- روستای کومر در جنوب شهر اقصر /عکس: رویترز

تغییرات اقلیمی نیز خطر بزرگ دیگری است. براساس گزارش بخش برنامه غذایی سازمان ملل افزایش گرمای هوا باعث از دست رفتن 30 درصد از تولیدات کشاورزی جنوب مصر تا سال 2040 خواهد شد.

افزایش گرما تا کنون نیز باعث از بین رفتن مزارع و محصولات در منطقه فائوم شده و عامل استفاده آب بیشتر در مزارع کوچکتر است.

یک کشاورز دیگر در فائوم گفت: در سال های گذشته به دلیل گرمای زیاد محصول چندانی دریافت نکرده ایم. اینک نیمی از زمین های خود را رها کرده و کشاورزی زیادی نداریم.

طاهانی مصطفی سیلیت از مقامات وزارت آبکمک مصر در این باره گفت: هنوز میزان بارندگی در کشورهای حاشیه رود نیل معین نیست و ما نمی دانیم که سیاست های خود را براساس چه حجم از بارندگی تنظیم کنیم.

کار یک کشاورز روی مزرعه اش در فائوم جنوب شرقی قاهره- عکس: رویترز

dorezamin.com: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه