غیزانیههای خراسان رضوی ، 280 روستای خراسان رضوی با تانکر آبرسانی می شوند! - مجله یک کامپیوتر

گروه دانشگاه خبرنگاران- اعظم ذوالفقاری منظری؛ * این روز ها که خبرها درباره غیزانیه و کم آبی و بی آبی اهالی این روستا ها داغ است، بد نیست به آماری هم از روستا های کم آب یا بی آب که در استان های دیگر کشور واقع شده اند، اشاره کنیم.

خشکسالی های پی در پی در سال های اخیر و برداشت بی رویه آب از سفره زیرزمینی، باعث شده قنات ها خشک شوند و روستا های بسیاری، گرفتار بی آبی شوند. نبود آب نه تنها بر معیشت عادی مردم اثرگذار است که اشتغال آنان را نیز تحت تأثیر قرار داده است. خشک شدن قنات ها از یک سو و بی مهری آسمان از سوی دیگر، کشاورزی و دامداری را به شدت متأثر کرده؛ کوچ مردم این روستا ها به حاشیه شهر ها و خالی شدن آن ها از سکنه نیز معضلات اجتماعی و امنیتی بیشتری به بار می آورد.

اوایل ماه گذشته بود که سیدابراهیم علوی، مدیرعامل آبفای خراسان رضوی خبر داد که 280 روستا در این استان با جمعیت 66 هزار نفر، با تانکر به صورت دائمی یا فصلی آبرسانی می شوند.

به گفته علوی؛ آبرسانی با تانکر به 130 روستا به صورت دائمی صورت می گیرد و 150 روستای دیگر نیز به صورت فصلی و در فصول کم آبی، با تانکر آبرسانی می شوند. او همچنین اعلام کرده است که برای برخورداری این روستا ها از آب پایدار در قالب مجتمع های آبرسانی، موضوع دریافت اعتبار از صندوق توسعه ملی در دستور کار واقع شده است و ابراز امیدواری کرده که مشکل کم آبی مناطق روستایی، قبل از تابستان امسال برطرف شود!

34 دشت ممنوعه در خراسان رضوی

از مجموع 37 دشت آب در خراسان رضوی، 34 دشت در شرایط ممنوعه دارند؛ یعنی به لحاظ قانونی برداشت آب از این دشت ها ممنوع است تا زمانی که سطح آب در آن ها به عدد مطلوب برسد. میانگین بارندگی سالانه در خراسان رضوی تا 6 خرداد امسال 204 میلیمتر بود که میانگین کشوری آن حدود 45 میلمتر کمتر است. در حالیکه در تمام کشور، سطح بارندگی در سال های 97، 98 و بهار امسال تاحدودی کمبود آب را جبران کرده، اما دشت های خراسان رضوی همچنان تشنه اند.

به این ترتیب هم اکنون خراسان رضوی یکی از بحرانی ترین منابع آبی زیرزمینی در سطح کشور را دارد، به طوری که افت سطح آب های زیرزمینی در این استان به یک متر رسیده است. به تازگی هم محمد علایی، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان نیز از فرونشست 25 سانتی متری دشت مشهد به صورت سالانه خبر داده است.

در این میان، شرایط دشت مشهد نیز بحرانی است؛ این دشت در حوزه آبریز کشف رود واقع شده و پهنه ای به طول 100 کیلومتر و عرض 25 کیلومتر و با وسعت 2500 کیلومتر مربع دارد.

علایی در توصیف شرایط دشت های آبی خراسان رضوی می گوید که 92 درصد برداشت های آبی در سطح استان از آبخوان های زیرزمینی است که 85 درصد از آن در کشاورزی مصرف می شود، 8 درصد هم در بخش شرب و بهداشت، 2 درصد در بخش صنعت و 4 درصد در حوزه خدمات مورد استفاده قرار می گیرد.

سرانه آبی هر خراسانی کمتر از 1000 مترمربع

اگر سرانه آب تجدیدپذیر از 1000 مترمربع کمتر شود، وارد حوزه تنش آبی می شویم. به گفته علایی در سال 85 سرانه آبی هر خراسانی هزار و 491 متر بوده و در سال 95 به عدد 780 متر رسیده است.

این آمار را مدیرعامل آب منطقه ای استان در 30 اردیبهشت امسال به رسانه ها خبر داده و براساس آن، 34 دشت ممنوع استان با پدیده شورشدگی و افزایش شوری آب روبه رو هستند.

همچنین این اطلاعات اعلام می کند که در سال های قبل از سال 92 تا 98 عمر مفید چاه های کشاورزی که باید حدود 25 تا 30 باشد، به کمتر از 5 سال کاهش پیدا کرده است. به گفته مدیرعامل آب منطقه ای خراسان رضوی، در این فاصله زمانی چاه های کشاورزی خراسان رضوی 196 کیلومتر هم کف شکنی داشته اند و عمیق تر شده اند که هزار و 664 کیلومتر تغییر محل این چاه ها بوده است.

در مجموع، این شرایط باعث فرونشست سالانه 25 سانتی متری دشت مشهد و 28 سانتی متری در دشت نیشابور شده است. طرح هایی در این زمینه در سطح استان دنبال شده، که به نظر می رسد برای به جواب رسیدن این طرح ها، زمان بیشتری نیاز است.

تلاش آب و فاضلاب خراسان رضوی برای آبرسانی به مجتمع های آبرسانی

مهدی جهان طلب، معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار ما، با اشاره به پروژه های آبرسانی به روستا هایی که با تانکر به آن ها آب می رسد، می گوید: مجتمع های آبرسانی در سطح استان داریم، به این صورت است که چند روستا ذیل یکدیگر قرار گرفته و با احداث خطوط لوله، آب به اهالی آن روستا ها می رسد.

وی بیان می کند: شاید یک مجتمع آبرسانی باشد که 30 روستا را زیرمجموعه خود داشته باشد و از این تعداد فقط یک روستا با تانکر آبرسانی شود.

با این حال او می گوید که از صندوق توسعه ملی در قالب مجتمع های روستایی، بودجه ای دریافت شده که این مجتمع ها را تجهیز کنیم. اما همه روستا هایی که با تانکر به آن ها آبرسانی می شود، در این طرح ها قرار نمی گیرند و احتمالا همه آن ها تحت پوشش این طرح های مجتمع آبرسانی قرار نمی گیرند.

جهان طلب قول داده که اطلاعات و آمار دقیق تری از شرایط این روستا ها به خبرنگار ما بدهد، با این حال وعده مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی، مبنی بر حل مشکل آب در روستا های این استان تا سرانجام بهار امسال، برای همه آن 280 روستا محقق نخواهد شد.

خبرنگاران، در گزارش های بعدی اطلاعات مفصل تر و کارشناسی شده تری درباره شرایط آبی دشت مشهد و دیگر دشت های خراسان رضوی ارائه خواهد کرد؛ نقش صنایع استان، نوع آبیاری کشاورزی و همچنین سبک زندگی مردم در این استان و اثرات آن بر کاهش آب های زیرزمینی را هم بررسی خواهیم کرد.

وبلاگ خرید: وبلاگ خرید | این سیستم پیشرفته وبلاگدهی برای فروشگاه های اینترنتی است.

مینی نت: مینی نت، با برگزیده آخرین اخبار جراید و روزنامه ها همراه ما باشید.