هشدار کبک ها به انسان برای جدی ترگرفتن تغییرات اقلیمی - مجله یک کامپیوتر

در حال حاضر، تغییر اقلیم به عنوان یک نگرانی اصـلی در هنگـام تدوین برنامه ها و اولویت هـای حفاظـت از حیـات وحـش مـورد توجه است. بـر اسـاس شـواهد دیـرین شـناختی، جابه جایی در پراکنش جغرافیایی بسیاری از گروه های آرایه شناختی به عنوان یـک پاسـخ عمـومی در برابـر تغییـر اقلـیم شناخته می گردد. همچنین، پیش بینی ها نشـان مـی دهنـد کـه پـراکنش جغرافیـایی گونـه هـای مختلـف گیـاهی و جـانوری در مقیاس های بزرگ و کوچک تحت تأثیر پدیـده تغییـر اقلـیم قـرار خواهد گرفت.

پرندگان به بیان متخصصان، نماینده مناسبی برای مطالعه پیامـدهای تغییـر اقلـیم در مقیاس های مکانی بزرگ به شـمار مـی رونـد. از سـوی دیگـر، تنوع پرنـدگان در هـر ناحیـه، نمایـه مناسـبی بـرای انعکـاس تنـوع آرایه های دیگر مانند حشرات و سایر مهـره داران اسـت. تغییر اقلـیم در طولانی مدت ممکـن اسـت جمعیـت هـای پرنـدگان را از طریـق عواملی مانند تغییر زیستگاه، تغییر در مراحل رشد و دسترسی آن ها بـه منابع غذایی مـورد تهدیـد قـرار دهـد.

در حال حاضر شرایط اقلیمی به سـرعت در حـال تغییـر اسـت. بنابراین، نه تنها دسـتیابی بـه داده هـای قابـل اتکـا دربـاره وضـعیت زیستی و حفاظتی گونه ها در شرایط امروزی ضروری اسـت، بلکـه استفاده از سناریوها و پیش بینی های قابل اطمینـان از آسـیب پـذیری گونه ها در شرایط آینده نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار اسـت.

توجه به این موضوع بااهمیت، گروهی از پژوهشگران دانشگاه شهرکرد، دانشگاه آزاد تبریز و دانشگاه تهران را بر آن داشته است که مطالعه ای را در مورد آن انجام دهند. در این پژوهش، پیامدهای تغییـر اقلـیم تـا سـال 2050 بر پراکنش جغرافیایی پرنده ای موسوم به کبـک دری مورد آنالیز نهاده شده است.

در این تحقیق دانشگاهی، تعداد 81 موقعیت حضـور کبـک دری در طـول سال هـای مختلف با اسـتفاده از بررسـی هـای میـدانی و داده های کارشناسان حیات وحش از سراسر استان گردآوری شـد و وضعیت حضور و عدم حضور آن ها در منطقه مورد نظر در آینده، با استفاده از مدل های ریاضی مورد آنالیز نهاده شد.

یافته های این پژوهش پیش بینی می نمایند که احتمالاً تغییر اقلیم تـا سال 2050 اثرات معنی دار و قابل توجهی بر پراکنش جغرافیـایی کبـک دری در استان چهارمحال وبختیاری به عنوان یکی از مهم ترین استان های کشور از این لحاظ، خواهد داشـت.

در این خصوص، محمدرضا اشرف زاده، محقق دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد و سایر همکارانش می گویند: در پژوهش ما، بر اساس مدل اجماعی، در حـدود 20 درصـد از محدوده مورد مطالعه به عنوان زیستگاه به نسبت مطلـوب کبـک دری برآورد شد.

این محققان که نتایج تحقیقشان در مجله بوم شناسی کاربردی متعلق به دانشگاه صنعتی اصفهان منتشر شده است، اضافه می نمایند: در حال حاضر، حدود 73 درصد زیستگاه های مطلـوب کبک دری در محدوده مراتع کوهستانی خوب، متوسـط و یا فقیـر نهاده شده اند. همچنین بر اساس یافته ها، مناطق حفاظت شده اسـتان تنها حـدود 12 درصـد از زیسـتگاه هـای مطلوب پیش بینی شده را پوشش می دهند.

این یافته های پژوهشی می توانند بـرای اتخـاذ رویکردهـای حفاظتی مناسـب تـر در گسـتره هـای حضـور کبـک دری در کشـور سودمند باشند و همچنین، به عنوان هشداری به ما برای توجه بیشتر به تبعات تغییر اقلیم عمل نمایند.