هوشمندسازی یک شوخی بی مزه

به گزارش مجله یک کامپیوتر، باید نسبت به هوشمندسازی شهری تهران و شعاری عمل کردن مسئولان در این زمینه نگران بود. در همین رابطه بر آن شدیم تا شرایط تهران را براساس شاخصه های مختلف آن بسنجیم.

هوشمندسازی یک شوخی بی مزه

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، درست از همان روزهایی که وزیر جوان دولت با اعلام سورپرایز ویژه خود لرزه بر تن مان انداخت که باز دولت چه خوابی در عرصه فناوری اطلاعات برایمان دیده است، همایش ها، سمینارها و جلسات بسیاری در شهر تهران برگزار گردید که همگی اصرار زیادی بر هوشمندشدن پایتخت داشتند؛ شهر هوشمندی که به زبان ساده به مجموعه پیوسته ای از مولفه های گوناگون گفته می گردد که در آن فناوری دیجیتال عملا در تسهیل ارائه خدمات بیشتر به منظور ارتقای کیفیت خدمات زندگی برای شهروندان موثر بوده و این مساله می تواند تاثیرات بسزایی را در محیط زیست، حمل ونقل و جامعه و فرهنگ به همراه داشته باشد. موضوعی که با هشدار محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران نسبت به ویترینی شدن شهر هوشمند روبه رو شد و اگرچه این حرف به مذاق بسیاری از مسئولان خوش نیامد ولی رونمایی از پهپاد پست هوایی به عنوان سورپرایز ویژه آذری جهرمی نشان داد حرف رئیس شورا چندان جنبه نظری نداشته است و واقعا باید نسبت به هوشمندسازی شهری تهران و شعاری عمل کردن مسئولان در این زمینه نگران بود. در همین رابطه بر آن شدیم تا شرایط تهران را براساس شاخصه های مختلف آن بسنجیم.

زیرساخت شهر هوشمند

شاید اولین موضوعی که باید آنالیز کرد، توجه به این نکته باشد که زیرساخت فاوا تا چه میزان در کشور اجرایی شده است. سهولت دسترسی کاربران به اینترنت در بخش خانگی، اشتراک های باند وسیع ثابت، اشتراک های باند وسیع موبایل و دسترس پذیری وای فای در اماکن عمومی، کنتورهای هوشمند آب، اطلاعات حمل ونقل عمومی پویا، کنترل ترافیک، کنترل تقاطع ها و تحقق دولت الکترونیک ازجمله مهم ترین مولفه ها در این حوزه است که بدون آن عملا تحقق شهر هوشمند ممکن نیست. حمل ونقل، سلامت، ایمنی، پسماند، آب و انرژی ازجمله مولفه های تاثیرگذاری هستند که با آنالیز آنها می توان به خوبی به کارایی شهر هوشمند پی برد. براساس آخرین آمار سازمان فاوای شهرداری هوشمندسازی شهری افزایش 10 تا 30 درصدی را بر کیفیت زندگی شهروندان به همراه خواهد داشت. یکی از اقداماتی که شهرداری در این حوزه انجام داده است، پاسخگویی به 4، 2 میلیون درخواست شهروندان طی 20 ماه اخیر است که از هزینه های اضافی خودداری نموده است.

حمل ونقل

مسائل حمل ونقلی در تهران سال هاست به یکی از معضلات اصلی تبدیل شده است. گستردگی شبکه حمل ونقل عمومی، سهل الوصول بودن دسترسی راحت به این شبکه، وسایل نقلیه اشتراکی در کنار خودروهایی با سطح آلایندگی پایین می تواند یاری بسیاری به شهر تهران کند. برای مثال در شهری مانند نیویورک فناوری های هوشمند می توانند به کاهش 15دقیقه ای مدت زمان رفت و آمدهای شهری یاری نمایند ولی در شهرهای درحال توسعه با ترافیک های سنگین می توانند به کاهش روزانه 20 تا 30 دقیقه مدت زمان سفرها منجر شوند. بـه نحـوی کـه در محدوده هـای دارای ترافیک تعـداد مسـافران متـرو (ورودی) تـا 17 درصـد و مسـافران اتوبـوس تـا 23 درصـد افزایـش یافته اسـت. همچنیـن ترافیـک در ایـن محدوده هـا بیـن 30 تـا 50 درصـد کاهـش و سـرعت حرکـت خودروهـا نیـز پنج درصـد افزایـش یافتـه اسـت. اتفاقی که در این حوزه افتاده راه اندازی سامانه جامع پارک حاشیه ای شهرداری تهران است که به صورت پایلوت در منطقه 2 با هدف گذاری 15هزار فضای پارک حاشیه ای در فاز نخست اجرایی شده است. از دیگر اقداماتی که در حوزه حمل ونقلی صورت گرفت، راه اندازی سامانه تهران من بود. این سامانه به عنوان درگاه واحد خدمات شهروندی، رشدی سریع را تجربه کرد و تعداد کاربران آن حدودا پنج برابر شد و ظرف یک سال از 500 هزار به دومیلیون و 500 هزار نفر رسید. براساس داده های به دست آمده از نرم افزار مسیریاب نشان که یکی از پراستفاده ترین مسیریاب ها با سه میلیون کاربر است، مقایسه وضعیـت ترافیـک تیرمـاه 97 پایتخـت بـا تیر 98 بـا در نظـر گرفتـن دو شـاخص طـول معابـر پرترافیـک و سـرعت متوسـط در محدوده هـای ترافیکـی، نشـان دهنده کاهـش 35 درصـدی تـردد در محـدوده طـرح ترافیـک، 50 درصـدی ترافیـک در محدوده کنتـرل آلودگی هـوا و 30 درصدی در خـارج از هـر دو محـدوده اسـت. همچنیـن شـاهد حداقـل پنج درصـد افزایـش سـرعت معابـر بوده ایـم.

سلامت

یکی از مولفه های اساسی شهر هوشمند، مساله سلامت در شهر تهران است که کنترل شرایط بیمار از راه دور، نظارت بر بیماری های واگیردار و سیستم مدیریت یکپارچه جریان بیماری ازجمله دستاوردهای آن محسوب می شوند. نسخه نویسی الکترونیک در این زمینه شاید محسوس ترین کاری باشد که در کشور کلید خورده اما براساس شواهد و قرائن معین نیست چه زمانی این مساله به خاتمه می رسد، چراکه بسیاری از مراکز درمانی از کامپیوتر هم برخوردار نیستند. بر این اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان فاوای شهرداری تهران، هوشمندسازی در این زمینه می تواند 8 تا 15 درصد مقوله بیماری را در کشور کاهش دهد و همچنین زمان صرف شده در حوزه سلامت و خدمات دولتی را 45 تا 65 درصد کاهش دهد.

ایمنی

یکی از مسائل و نگرانی های اساسی مسئولان در حوزه ایمنی است که عملا با هوشمندسازی شهری می توان به دستاوردهای شگفتی در این زمینه رسید. تا جایی که نقشه برداری بهنگام از محل وقوع حادثه، نظارت هوشمند و سیستم هشدار زودهنگام حوادث ازجمله موضوعاتی خواهد بود که در این زمینه به کار گرفته خواهند شد. درنتیجه این مساله می تواند سبب کاهش 8 تا 10 درصدی مرگ ومیر در تهران، کاهش 30 تا 40 درصدی حوادث مجرمانه و کاهش 20 تا 35 درصدی زمان پاسخگویی اورژانس در زمان حوادث گردد. در راسـتای اسـتفاده حداکثری از مشـارکت عمومی-خصوصی در برنامه تهران هوشـمند، برنامه ریزی اولیه درخصوص اتصال سـاختمان های منتخـب شـهرداری و 3000 سـاختمان بـالای 10 طبقـه شـهری بـه سـامانه های پایـش هوشـمند، وضعیـت ایمنـی و واکنـش سـریع از طریـق اپراتـوری خدمـات ایمنـی هوشـمند در مرکـز تهـران هوشـمند صـورت پذیرفتـه اسـت. از دیگر اقدامات صورت گرفته در این حوزه را می توان 36هزار درخواست غیرحضوری برای تشکیل پرونده عوارض خودرو دانست که در حوزه ایمنی می تواند اقدام موثری به شمار رود.

پسماند

مسائل حوزه پسماند ازجمله معضلات کلانشهرهایی است که هوشمندسازی می تواند ثمرات گسترده ای را در آنها به همراه داشته باشد. ردیابی دیجیتال، پرداخت هزینه جمع آوری پسماند و بهینه سازی مسیرهای جمع آوری پسماند ازجمله مولفه هایی هستند که در این حوزه موثر بوده و نقش ایفا می نمایند. با هوشمندسازی شهری، فراوری پسماند خشک شهروند سالانه بین 30 تا 130 کیلوگرم کاهش می یابد. درنتیجه تهران تا سال 2025 حدودا 10 تا 20 درصد زباله های بازیافت نشده اش کاهش می یابد.

محیط زیست

همزمان با توسعه شهرسازی و صنعتی شدن شهرها، شرایط زیست محیطی در شهرها وخیم می گردد و کنترل مصرف و نشتی آب، کنترل مصرف انرژی خانگی، روشنایی معابر هوشمند، قیمت گذاری منعطف برق و سیستم اتوماسیون توزیع ازجمله مولفه های محیط زیستی در این حوزه است. درمجموع نتایج نشان از امکان کاهش 10 تا 15 درصدی انتشار گازهای گلخانه ای، کاهش 20 تا 30 درصدی مصرف آب و کاهش 10 تا 20 درصدی فراوری سرانه پسماند دارد. در این حوزه شهرداری اعلام نموده است مقررات تشویقی نظیر اعمال تخفیف 25درصدی برای خودروهـایی بـا آلایندگـی کمتـر و تخفیـف 90 درصـدی بـرای خودروهـای برقـی و هیبریدی وضع نموده است. همچنین قوانین سختگیرانه ای برای تردد خودروهای آلاینده در شهر اعمال نموده است.

اقتصاد

توسعه شهرهای هوشمند می تواند نقش چشمگیری بر مولفه های مالی داشته باشد تا جایی که فناوری در این حوزه نه تنها باعث افزایش هزینه ها نشده بلکه به طور متوسط هر فرد می تواند سه درصد از هزینه های سالانه خود را با استفاده از این اپلیکیشن های هوشمند کاهش دهد. از این رو تهران در 2025 می تواند با توجه به افزایش 15 درصدی ارتباطات اجتماعی و مشارکت های مردمی، تا سه درصد هزینه های زندگی خود را کاهش دهد و درکنار آن بر افزایش سه درصدی اشتغال بیفزاید. یکی از اقداماتی که در این حوزه می توان به آن اشاره نمود، توسعه خدمات داده محور (APIهای شهرداری تهران) و 30 میلیارد تومان حجم تراکنش چهارماهه روی APIهای شهرداری از طریق 15 اپلیکیشن خصوصی است. هرچند نباید از این مساله هم غافل شد که فاز اول هوشمندسازی خدمات شهرسازی در تهران صورت گرفته و در این حوزه به 16هزار استعلام الکترونیکی شهرسازی پاسخ داده شده است. در حـوزه توسـعه خدمات الکترونیک شـهری و در مرداد سـال جاری، بـرای نخسـتین بـار در سـطح شـهر تهـران موفـق بـه برگـزاری انتخابـات تمـام الکترونیکـی شـورایاری محـلات شـهر تهـران در 1631 شـعبه، بـا صندوق هـای الکترونیـک و بـدون اسـتفاده از بـرگ رای کاغـذی شـدیم.

خجالت آور بودن برنامه هوشمندسازی تهران

مروری بر اظهارات شهرداران قبلی تهران به خوبی نشان می دهد این موضوع امروز و دیروز نیست و در حوزه عملیاتی چندان اقداماتی در این حوزه صورت نگرفته است و هنوز اندرخم یک کوچه هستیم. تبدیل بلیت های کاغذی اتوبوس به کارت های الکترونیکی شاید اولین خاطره مردم تهران از هوشمندسازی خدمات شهری تهران بود که در ذهن ها به یادگار ماند. موضوعی که از سال 78 با راه اندازی خطوط BRT شکل جدیدی به خود گرفت اما با وجود این قالیباف شهردار اسبق تهران برنامه شهر هوشمند تهران را خجالت آور دانست.

نجفی با برنامه شهر هوشمند شهردار تهران شد

هرچند این تنها حرف قالیباف در این موضوع نبود و او هم مانند سایر شهرداران تهران از برنامه های گسترده خود برای هوشمندسازی شهر تهران سخن گفت اما در عمل اقدامی دیده نمی گردد. این مساله تا جایی پیش رفت که محمدعلی نجفی، شهردار بعدی تهران با برنامه شهر هوشمند بر سر کار آمد و حتی ستاد هوشمندی را در این حوزه در شهر راه اندازی کرد اما اقدامات هوشمندانه نجفی زمانی مایه تعجب شد که او پایلوت شهر هوشمند را به جای یکی از مناطق تهران از شهر کیش شروع کرد و حضوری که چندان دوام پیدا نکرد و خیلی زود با استعفایش همراه شد. بعد از نجفی حسینی مکارم بر سر کار آمد که او هم تاکید بر همان برنامه های نجفی داشت و عملا مولفه جدیدی ارائه نکرد. پس از حسینی مکارم، افشانی آمد که او هم مانند دیگران از برنامه های مدون خود برای هوشمندسازی شهری گفت اما برنامه خود را بر چهار مولفه اتمام پروژه های نیمه کاره در تهران، نوسازی ناوگان حمل ونقل عمومی، افزایش واگن های مترو و حفظ باغ های تهران منطبق ساخت و عملا اقدام خاصی در این حوزه از او شاهد نبودیم. این شهردار هم البته حضورش در شهرداری چندان دوامی نداشت و درنهایت او هم جایش را به پیروز حناچی شهردار فعلی تهران داد.

وین شدن تهران رویای حناچی با گسترش دوچرخه

تمایز حناچی با دیگران در این بود که او کوشش بسیاری را برای وین شدن شهر تهران انجام داد و سرمایه گذاری های زیادی را به منظور توسعه دوچرخه سواری در شهر تهران کرد. به گفته شهردار تهران، در موضوع مدیریت ترافیک هم علاوه بر تقویت حمل ونقل عمومی با موضوع راه اندازی خطوط جدید متـرو، بـه کمـک همیـن ابزارهـای هوشـمند و تعرفه گذاری هـای هدفمنـد توانسـته اند الگـوی سـفرهای درون شهری شـهروندان را از خـودروی شـخصی و تک سرنشـین بـه اسـتفاده از حمل ونقل عمومـی، بـه طـرز قابـل توجهـی تغییـر دهند. بـرای اولیـن بـار در ایـران، اولیـن سـرویس اشـتراکی جابه جایی مبتنی بر دوچرخـه در کلانشـهر تهـران راه انـدازی شـده اسـت و پـس از یک سـال از آغـاز فعالیـت، 200هـزار شـهروند تهرانـی از ایـن خدمات استفاده می نمایند. درحال حاضر، روزانه 3500 سفر از طریق دوچرخه های اشتراکی در تهران انجام می گردد امـا امیدواریـم در آینـده نزدیـک، حداقـل یک درصـد سـفرهای درون شـهری تهـران از ایـن طریـق صـورت پذیـرد.

جزیره ای عمل کردن در هوشمندسازی تهران

موضوعی که به گفته علی یقطین، رئیس مرکز تهران هوشمند به دلیل عدم تمرکز هوشمندسازی شهری بر یک سامانه واحد عملا مانند جزیره هایی سرگردان اقدام شده و در نتیجه تا یک سال پیش کار موثری در این زمینه انجام نشده بود. حالا از اجرای سامانه تهران من حدود یک سال و نیم می گذرد و چشم انداز مسئولان شهری این است که تمام خدمات شهر هوشمند روی یک سامانه واحد قرار گیرد، موضوعی که به نظر می رسد از آن هم نمی توان انتظار چندانی در این زمینه داشت و به نظر می رسد مشکل اصلی اینجاست که مدیران شهری نقشه دقیقی از شرایط هوشمندسازی شهر تهران ندارند؛ موضوعی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آبان ماه امسال هم بر آن اشاره نمود و گفت: هوشمندسازی شهرها برای یک عده از مسئولان به یک دکور و شعار تبدیل شده است. عده ای از مسئولان گمان می نمایند درحالی که شهرشان هیچ مسئله ای هم ندارد باید هوشمند گردد و این موضوع به شعار تبدیل شده است. اگرچه بدون هوشمندسازی بعضی شهرها ازجمله تبریز، تهران، شیراز و مشهد امکان اداره کردن آنها وجود ندارد. شهرداری تهران باید با استفاده از کلان داده ها، شهر را مدیریت کند. اگر این اتفاق نیفتد نمی تواند برنامه ریزی های لازم را انجام دهد. شهرداری با استفاده از داده ها می تواند در بحث های ترافیکی ازجمله اصلاح، ایجاد محدودیت ها یا بهبود شرایط ورود کند. اگر شهرداری داده ای درباره میزان آلودگی فراوریشده نداشته باشد، این موضوع شهرداری را در مدیریت با مشکل روبرو می نماید.

در خاتمه باید گفت آنچه تهران در زمینه هوشمندسازی به چشم خود دید، تنها دوچرخه های نارنجی رنگی بود که آن هم بعد از اغتشاشات ناپدید شد و حالا خبرها حکایت از درخواست هشت میلیاردی آنها از شهرداری دارد؛ آن هم در شرایطی که این رقم می تواند هرچند اندک صرف بهبود توسعه ناوگان حمل ونقل ریلی و اتوبوس ها گردد. میزان دوچرخه سواران تهرانی به یک درصد هم نمی رسد و حالا مدیریت شهری درصدد است از اپلیکیشن دیگری در حوزه دوچرخه سواری رونمایی کند. موضوعی که به نظر می رسد کارشناسان این حوزه عملا تمهیداتی درباره آن نیندیشیده اند و منتظرند باد و باران بیاید تا این شرایط آشفته حمل ونقل را سامان بخشند. آن هم در شرایطی که سهم استفاده از دوچرخه در تهران تا این میزان ناچیز است و برخلاف آن سهم استفاده نمایند گان از اتوبوس و مترو بسیار زیاد است و تنها در سال گذشته سهم استفاده مسافران از مترو تهران 10درصد، سهم استفاده از ناوگان اتوبوسرانی 15.8 و سهم استفاده از تاکسی به 23 درصد می رسد. طبیعی است در این شرایط بهتر است به جای کارهای شعاری و هزینه کردن روی کارهایی که عملا نتیجه ای در برنخواهد داشت، در مواردی سرمایه گذاری کنیم که بیشتر جامعه از تاثیرات آن بهره مند شوند. در حوزه پسماند نیز سال هاست هر منطقه ای در تهران سامانه ای جداگانه برای خود طراحی نموده و کار خود را جلو می برد، درحالی که عملا باز هم با مافیای زباله در این حوزه روبه رو هستیم و اگر اقدامات لازم در این حوزه و اعتبارات مورد احتیاج تامین نگردد، نمی توان انتظار داشت که تنها با حرف و سخن بخواهیم در این حوزه حرف بزنیم و عملا باید کاری کرد.

منبع:فرهیختگان

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما

کشتی کروز: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس‌ها

منبع: خبرگزاری تسنیم
انتشار: 18 شهریور 1400 بروزرسانی: 18 شهریور 1400 گردآورنده: 1com.ir شناسه مطلب: 19440

به "هوشمندسازی یک شوخی بی مزه" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "هوشمندسازی یک شوخی بی مزه"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید