کدام خودروها فرسوده به شمار می آیند؟ راه حل شماره گذاری خودروهای پلاک قدیمی - مجله یک کامپیوتر

به گزارش خبرنگاران به نقل ازخبرنگارانهر نوع وسیله نقلیه ای که سن مجاز آن از مدت معین شده گذشته باشد، خودروی فرسوده نامیده می گردد و در حال حاضر مدت سن مجاز وسایل نقلیه به طور میانگین 20 سال است. این مقدار سن گفته شده بیشتر برای وسایل نقلیه سواری با مصرف شخصی است، چراکه وسایل نقلیه ای مانند تاکسی و یا مسافربری، به علت استفاده زیادی که از آن ها استفاده می گردد و رفت و آمد زیادی که در سطح شهر دارند، تنها عمر خودرو ملاک فرسودگی شان نیست، البته برای این نوع وسایل نقلیه موارد دیگری نظیر میزان کارکرد خودرو نیز مد نظر قرار می گیرد.

سن فرسودگی وسایل نقلیه یک معیار نسبی است که با توجه به شرایط اقتصادی، تکنولوژی و فرهنگی در جوامع مختلف متفاوت است، چراکه این سه شرایط از عوامل معین نماینده آن هستند، مثلا در کشورهای صنعتی که از اقتصاد توسعه یافته برخوردار هستند، خودروهای بیش از 5 سال کارکرد برای استفاده مناسب نیستند، این در حالی است که در سایر کشورها این میزان بیشتر از 5 سال است.

فرسودگی خودروها به عواملی نظیر شرایط اقلیمی، نحوه تعمیر و نگهداری، کارکرد و طراحی خودرو نیز بستگی دارد.

بر اساس گفته ها؛ در حال حاضر عمر مفید خودروهای فراوری داخل در حدود 10 سال است، چراکه خودروهای جدیدی که این روزها فراوری می شوند از کیفیت مورد احتیاج برخوردار نیستند.

در کشور ما تعداد وسایل نقلیه ای که میزان سن آن ها از 30 سال بیشتر باشد، بسیار زیاد است، همچنین تعداد وسایل نقلیه ای که در سال های اخیر از رده خارج شده اند نیز نسبت به تعداد خودروهای شماره گذاری شده بسیار ناچیز است.

برای همه آشکار است وسایل نقلیه ای که با تکنولوژی قدیمی فراوری شده اند از نظر فراوری آلاینده های هوا، صوتی، مصرف انرژی و... از اهمیت خاصی برخوردار هستند و علاوه بر تکنولوژی، ساخت عواملی دیگر نیز در این موضوع دخیل است که می توان به مواردی نظیر: عدم تناسب بین فراوری بی رویه خودرو و خروج خودروهای فرسوده اشاره نمود.

در حال حاضر کلانشهرهای کشور، به خصوص تهران که به عنوان پایتخت محسوب می گردد، با آلودگی هوای بسیار زیادی در فصول مختلف و همچنین ترافیک سنگین ناشی از تردد خودروها روبرو هستند.

معضل از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در کشور ما، به عنوان مسئله ای برای بعضی صاحبان خودروها محسوب می گردد که باید هزینه زیادی برای نگهداری خودروها متحمل شوند، اما بعضی مسائل دیگر باعث شده تا مالکان خودروها رضایتی برای اسقاط خودروهای خود نداشته باشند، که در ادامه این گزارش به بعضی از آن ها خواهیم پرداخت.

عواملی نظیر ایجاد فضای غیر رقابتی فراوری خودرو در کشور، ایجاد زنجیره قطعه سازانی که سال ها بدون ایجاد نوآوری به فراوریات غیر استاندارد پرداخته اند، کمبود وسایل نقلیه عمومی و ... باعث شده تا مردم از وسایل نقلیه خود استفاده نمایند و افرادی هم که مایل به اسقاط وسایل نقلیه خود نیستند، به همین دلایل از وسیله نقلیه شخصی استفاده می نمایند.

در بسیاری از کشورها واژه صنعت بازیافت خودرو یک فرآیند و زیر بخش صنعتی شده است و به گونه ای متفاوت در ادبیات صنعتی به کار برده می گردد که خود ارزش اضافه نموده ای برای جامعه ایجاد می نماید. صنعت اوراق کردن خودرو اگر دارای برنامه ریزی و مدیریت نباشد، ارزش اضافه نموده مناسبی که از آن مورد انتظار است به وجود نخواهد آمد.

سرهنگ علی محمدی رئیس مرکز شماره گذاری پلیس راهور ناجا در گفت وگویی، اظهار کرد: به استناد مصوبه شماره 93308/ت 40587 ک تاریخ 7/6/87 و شماره 126653/ت 49208 ه تاریخ 14/7/92 هیأت وزیران مندرج در روزنامه رسمی به ترتیب شماره 18498 تاریخ 11/6/87 و شماره 19984 تاریخ 18/7/92 سن فرسودگی وسائل نقلیه اصلاح شد.

رئیس مرکز شماره گذاری پلیس راهور ناجا اضافه نمود: به استناد مصوبه شماره 95200/ت 55074 ه تاریخ 18/7/97 هیأت وزیران، وسائل نقلیه کشاورزی مانند تراکتور و کمباین مشمول سن فرسودگی نمی شوند.

او بیان نمود: سن فرسودگی خودروهای سواری 20 سال، سواری دولتی 15 سال، تاکسی 10 سال، مینی بوس 15 سال، اتوبوس شهری 10 سال، اتوبوس برون شهری 15 سال، کامیون کشنده 25 سال، وانت 15 سال و موتورسیکلت 10 سال است.

سرهنگ محمدی بیان نمود: خودروهایی که دارای انواع پلاک های قدیمی هستند و در سن فرسودگی هم قرار دارند، امکان ارائه خدمات شماره گذاری مربوط به تبدیل پلاک آن ها به پلاک ملی وجود ندارد.

رئیس مرکز شماره گذاری پلیس راهور ناجا ادامه داد: این قبیل خودروها باید راستا اسقاط یا اوراق را طی نمایند.

خروج خودروهای فرسوده از چرخه حرکت در درون شهرها آن طور که فکر می کنیم ساده نیست و عدم توجه به شرایط آینده خودروهای فرسوده، مسائل و ناهنجاری های بسیار زیاد زیست محیطی و اجتماعی را ایجاد می نماید.

بازیافت مواد و قطعات خودروهای فرسوده یکی از صنایع مهم وابسته به صنعت خودرو است و برای مثال: در کشور ژاپن به میزان 40 تا 50 درصد خودروهای ساخته شده جدید از مواد بازیافتی تشکیل می شوند.

بازیابی مواد و قطعات وسایل نقلیه در کاهش قیمت تمام شده یک وسیله نقلیه به صورت مستقیم و غیر مستقیم می تواند اثرگذار باشد و باید از آن در برنامه ریزی های اقتصادی به صورت درست استفاده کرد.

در کشورهای مختلف دیگری نظیر آلمان، قوانین بسیار سنگینی برای کنترل و نظارت بر فرآیند بازیافت از دیدگاه های زیست محیطی استفاده صحیح از صنایع حاصل از بازیافت و مدیریت استفاده از قطعات تعمیراتی ایجاد شده که بسیار تأثیرگذار است.

این موضوع بازیافت هم می تواند باعث گردد تا برای این پدیده صنعتی که طی سال های آینده عوارض خود را آشکار می نماید، از هم اکنون برنامه ریزی های دقیقی صورت گیرد.

حال با توجه به موضوع بازیافت وسایل نقلیه، اهداف بازیافت خودروهای فرسوده را می خواهیم در این گزارش ارائه دهیم.

کارشناسان و شهروندان، اهداف بسیار مختلفی را برای بازیافت خودروهای فرسوده بیان می نمایند که هر یک از این موارد دارای منافع و مصالح ویژه ای هستند که در ادامه خواهیم گفت.

بازیافت قطعات و... نه تنها بر تجدید ساختار ناوگان حمل و نقلی و رونق اقتصادی می تواند یاری کند، بلکه به مواردی از جمله حفاظت از محیط زیست، ایجاد اشتغال، جلوگیری از مصرف مواد خام و حفظ مواد اولیه و توسعه فناوری و بازیافت، جمع آوری خودروهای آلاینده و کاهش هزینه های اضافی، طراحی خودروهای جدید با قابلیت بازیافت تا میزان 85 درصد و... به عنوان مهمترین اهداف بازیافت اشاره نمود.

حال اگر بخواهیم به هدف از اسقاط خودروهای فرسوده اشاره ای داشته باشیم، می توان به کاهش مصرف سوخت و افزایش ایمنی در حمل و نقل هم اشاره نمود که به همین دلیل به سراغ افراد مختلفی رفتیم تا نظراتی را دریافت کنیم.

بسیاری از کارشناسان و همچنین شهروندان، هدف از اسقاط خودروهای فرسوده را هر 2 مورد گفته شده دانستند.

میزان تأثیر اسقاط خودروهای فرسوده بر کاهش مصرف سوخت

اسقاط خودروهای فرسوده بر کاهش مصرف سوخت بسیار تأثیرگذار است، چراکه بسیاری از خودرهای قدیمی نه تنها از سیستم های امروزی برای کاهش مصرف سوخت برخوردار نیستند، بلکه اغلب آن ها 8 سیلندر هستند.

اگر بخواهیم تأثیر اسقاط خودروهای فرسوده بر افزایش ایمنی حمل و نقل و کاهش تصادفات را در نظر بگیریم، اسقاط خودروهای فرسوده بر افزایش ایمنی حمل و نقل و کاهش تصادفات بسیار تأثیرگذار هستند.

زمانی که عمر مفید یک خودرو به اتمام برسد، بسیاری از قطعات آن دچار پوسیدگی می شوند که همین پوسیدگی ها در بعضی قطعات، باعث واژگونی وسیله نقلیه در حین حرکت می شوند.

یکی از موضوعاتی که در بیشتر موارد و بحث ها مطرح می گردد، موضوع فرهنگ سازی و اطلاع رسانی است که در زمینه اسقاط خودرو نیز می تواند بسیار تأثیرگذار باشد.

یکی از مهمترین عوامل اثرگذار در از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، آموزش و فرهنگ سازی پایدار توسط تمامی سازمان های مرتبط است. شاید در این زمینه اقدامات گسترده ای انجام نشده باشد، اما فرهنگ سازی به صورت جدی در این زمینه احتیاج است.

یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در اجرای پیروز طرح خروج خودروهای فرسوده، سهولت انجام امور مربوطه و دسترسی سریع و آسان مردم به مراکز اسقاط وسایل نقلیه است و بیشتر کارشناسان میزان دشواری انجام امور اسقاط و دسترسی آسان مردم به مراکز اسقاط خودروهای فرسوده را در ایران زیاد می دانند.

البته بهتر است در نظر داشت که بهترین امتیاز به مالکان خودروهای فرسوده در جهت اسقاط وسایل نقلیه می تواند موضوع یاری بلاعوض و ارائه وام های بانکی باشد و احتیاج است که دستگاه های مربوطه در این زمینه تمهیداتی را بیاندیشند.

البته افزایش هزینه بیمه شخص ثالث با افزایش سن خودرو نیز می تواند یکی از گزینه هایی باشد که افراد نسبت به اسقاط وسایل نقلیه خود اقداماتی را انجام دهند، اما گزینه های بهتری هم می توان در نظر گرفت.

فراهم شدن زمینه رقابت و افزایش کیفیت خودروهای داخلی با کاهش عوارض گمرکی و در نتیجه کاهش قیمت خودروهای خارجی نیز می تواند بسیار در این امر اثرگذار باشد. طبق گفته کارشناسان، فراهم شدن زمینه رقابت و افزایش کیفیت خودروهای داخلی با کاهش عوارض گمرکی و در نتیجه کاهش قیمت خودروهای خارجی می تواند بسیار تأثیرگذار باشد.

دلایل بی رغبتی مالکان خودروهای فرسوده برای اسقاط خودروهای خود

با آنالیز شرایط موجود معین شد بسیاری از مالکان خودروهای فرسوده با وجود مسائل ناشی از نگهداری و استفاده از خودروی فرسوده،میل چندانی برای خروج خودروی خود ندارند و دلیل این عدم رغبت اسقاط خودروها عادت به خودروهای قدیمی نیز می تواند باشد، چراکه بسیاری از افراد سن بالا، به خودروهای خود عادت نموده اند.

تعدادی از شهروندان در گفت وگو با خبرنگار خبرنگاران، هزینه زیاد خودروهای جدید و تمهیدات نامناسب از سوی بعضی دستگاه را علت نداشتن رغبت نسبت به تعویض خودروهای قدیمی دانستند.

پس می توان با تمهیدات مناسب تر و همچنین اعطای وام با مبالغ مناسب تر، تا جایی این مشکل را برطرف کرد. البته تعدادی از هموطنان نا ایمن بودن خودروهای جدید فراوری داخل را نیز مطرح یکی از دلایل بی رغبتی خود برای اسقاط خودروهای قدیمی دانستند، با این تفاسیر بهتر است برای ایمن سازی خودروهای فراوری داخل نیز تمهیداتی اندیشیده گردد.

در میان عوامل موثر برای اقدام مالک خودروی فرسوده نسبت به اسقاط خودروی خود، عامل بهره مندی از وام خودروهای فرسوده، کاهش هزینه سوخت و کاهش هزینه تعمیرات و نگهداری خودرو بیشترین درصد اهمیت را به خود اختصاص داده اند.

وظیفه دولت و سازمان های مرتبط در راستای از رده خارج کردن وسایل نقلیه فرسوده، ایجاد شرایط مناسب و مطلوب برای مالکان این نوع خودروها است و افزایش وام اعطایی دولت برای اسقاط خودرو می تواند بسیار در این امر تأثیرگذار باشد.

با خواندن این گزارش می توان گفت که از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در کشور اثر بسیار زیادی بر موضوعات مختلف از جمله کاهش آلودگی زیست محیطی، افزایش ایمنی و کاهش تلفات ناشی از تصادفات، کاهش مصرف سوخت و بهبود اقتصاد کشور دارد.

همان طور که گفته شد؛ مشوق های مختلفی از جمله ارائه وام، طرح های بانکی کم بهره به همراه یاری های بلاعوض و... امری بسیار مهم در جهت دعوت افراد برای اسقاط خودروهای فرسوده است تا بتوان به اقتصاد کشور یاری کرد.

البته این روزها شاهد هستیم که در کشور ما خودرو برخلاف سایر کشورهای پیشرفته به عنوان یک کالای سرمایه ای محسوب می گردد که ضروری است با ایجاد بسترهای لازم، وسایل نقلیه به کالاهای مصرفی تبدیل شوند.با انجام این اقدام نیز چالش های موجود برای اسقاط و از رده کردن خودروهای فرسوده می تواند برطرف گردد.

ارائه بسته های حمایتی برای افزایش میل و رغبت مالکان وسایل نقلیه فرسوده در خروج خودرو و جایگزینی آن با وسایل نقلیه جدید، استفاده از حدبیشتر ظرفیت و همکاری با سازمان های مختلف درباره آموزش و فرهنگ سازی پایدار در امر خروج خودروهای فرسوده، ایجاد کارگروه تخصصی اسقاط جهت تسریع و تسهیل در امور مربوطه می تواند از جمله راهکارها در این زمینه باشد.

همچنین حمایت در جهت ایجاد سیستم های نو و ایجاد صنعت بازیافت در کشور که موجب کاهش هزینه ها و افزایش درآمد می گردد، افزایش یاری های اقتصادی بلاعوض دولت به مالکان خودروهای فرسوده، اطلاع رسانی گسترده سازمان های مختلف از جمله سازمان حفاظت محیط زیست و... در تخصیص یارانه حمایت از صنعت اسقاط توسط دولت، کاهش هزینه های جاری، کاهش سن فرسودگی خودروها و نیز عدم ارائه خدمات به این گونه وسایل نقلیه از جمله دیگر راهکارها برای حذف خودروهای فرسوده و جایگزینی خودروهای با کیفیت هستند.

امیدواریم دستگاه های مربوطه پای کار آیند تا مالکان وسایل نقلیه در راستای اسقاط کردن خودروهای فرسوده اقدام نمایند تا شاهد مسائلی نظیر حوادث رانندگی و آلودگی هوا نباشیم. البته این موضوع می طلبد که خودروسازان داخلی نیز تمهیدات بیشتری را در نظر بگیرند.

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت