کشف بی سابقه یک بچه گربه دندان خنجری 35 هزار ساله در پرمافراست سیبری - مجله یک کامپیوتر

پرمافراست (Permafrost) به لایه ای از خاک یا سنگ گفته می گردد که برای حداقل دو سال متوالی در دمای زیر صفر درجه سانتی گراد باقی می ماند. این پدیده در منطقه ها سردسیر، به ویژه در عرض های جغرافیایی بالا مانند سیبری، آلاسکا و کانادا رایج است. پرمافراست از لایه هایی متشکل از خاک، سنگ ریزه، یخ و مواد آلی تشکیل شده است که به علت سرما در حالت منجمد باقی می مانند. ضخامت این لایه ها می تواند از چند متر تا صدها متر متغیر باشد. بخش بالایی پرمافراست که در تابستان کمی ذوب می گردد، لایه فعال نام دارد و معمولاً برای رشد گیاهان در منطقه ها سردسیر لازم است. پرمافراست به علت حبس مواد آلی و گازهایی مانند متان و دی اکسید کربن، نقش مهمی در سیستم اقلیمی زمین دارد. با گرم شدن کره زمین، پرمافراست در حال ذوب شدن است که می تواند منجر به آزادسازی این گازها و تشدید تغییرات اقلیمی گردد. این منطقه ها به علت حفاظت از بقایای گیاهان، حیوانات و حتی میکروب ها، یک آرشیو طبیعی از تاریخ زمین محسوب می شوند. نمونه هایی از ماموت ها، کرگدن های پشمالو و گونه های منقرض شده دیگر در پرمافراست پیدا شده اند که بینشی منحصر به فرد از حیات گذشته ارائه می دهند. این یخبندان دائمی بعلاوه به دانشمندان یاری می نماید تا تعاملات بین موجودات زنده و اقلیم های گذشته را بهتر درک نمایند. علاوه بر این، پرمافراست تأثیر قابل توجهی بر زیرساخت های منطقه ها سردسیر دارد، زیرا ذوب آن می تواند باعث فروپاشی ساختمان ها و جاده ها گردد. این پدیده نه تنها بخشی از زیست بوم طبیعی منطقه ها قطبی است، بلکه کلید مطالعه تاریخ زمین و اقلیم آن نیز به شمار می رود.

کشف تاریخی: نخستین مومیایی کامل از Homotherium latidens

این کشف بی نظیر در سال 2020، در نزدیکی رودخانه بادیاریخا (Badyarikha) در شمال شرقی یاکوتیا، روسیه، انجام شد. پرمافراست یا یخبندان دائمی، به علت دمای پایین، این بچه گربه دندان خنجری را در شرایط فوق العاده ای حفظ نموده است.

دانشمندان از آموزشگاه علوم روسیه، در مقاله ای که به آنالیز این نمونه اختصاص داده اند، اظهار داشتند: برای اولین بار در تاریخ دیرینه شناسی، امکان مطالعه ظاهر یک پستاندار منقرض شده که مشابهی در جانوران امروزی ندارد، فراهم شده است.

این کشف تنها از نظر حفظ شرایط ظاهری قابل توجه نیست، بلکه با ارائه اطلاعات نو، درک ما از زیستگاه ها و رفتارهای گونه های عصر یخبندان را توسعه می دهد.

جزئیات نمونه: از تولد تا مرگ در سه هفته

این نمونه یک بچه گربه بسیار جوان است که تنها سه هفته پس از تولد فوت شده. به علت سن پایین، دندان های خنجری بلند، که مشخصه اصلی گربه های دندان خنجری است، هنوز در این نمونه رشد ننموده اند. اما همین سن پایین، امکان مطالعه ویژگی های اولیه و تطبیق های زیستی این گونه را برای محققان فراهم نموده است.

ویژگی های منحصربه فرد بچه گربه دندان خنجری

مقایسه این نمونه با توله شیرهای امروزی نشان داده که تفاوت های قابل توجهی میان این دو وجود دارد. بعضی از ویژگی های خاص این بچه گربه شامل موارد زیر است:

• شکل غیرمعمول پوزه: پوزه این گربه دندان خنجری به شدت متفاوت و خاص بوده و احتمالاً برای شکار در محیط های خاص طراحی شده است.
• دهانی بزرگ با قدرت بالا: این ویژگی احتمالاً برای گرفتن و نگه داشتن شکارهای بزرگ در منطقه ها سردسیری مفید بوده است.
• دست های بلند و گردن قوی: این تطبیق ها برای تحمل وزن بدن و حرکت در محیط های برفی بسیار کارآمد بوده اند.
• رنگ تیره خز: این رنگ بندی احتمالاً به عنوان نوعی استتار در محیط های برفی و جنگلی عمل می نموده است.

این ویژگی ها تطبیق های زیستی گربه دندان خنجری با شرایط سخت اقلیم های سرد عصر یخبندان را نشان می دهد.

Homotherium: شکارچی عصر یخبندان

Homotherium یک جنس از گربه های دندان خنجری است که در دوره پلیستوسن (Pleistocene) در منطقه ها مختلف اوراسیا، آفریقا و قاره آمریکا زندگی می کرد. این گربه ها شکارچیانی سریع و قدرتمند بودند که از گونه های مختلف شکار، از جمله ماموت ها و گوزن های بزرگ، تغذیه می کردند.

گونه کشف شده در سیبری، به نام H. latidens شناخته می گردد. این گونه خاص، بومی اوراسیا بود و تا خاتمه عصر یخبندان، حدود 10 هزار سال پیش، بقای خود را حفظ نموده بود.

اهمیت علمی کشف مومیایی H. latidens

کشف این نمونه در سیبری اهمیت ویژه ای برای دیرینه شناسی و زیست شناسی دارد. بیشتر بقایای گربه های دندان خنجری در قاره آمریکا پیدا شده اند، اما کشف نمونه ای از اوراسیا، اطلاعات نوی درباره توزیع جغرافیایی این جنس ارائه می دهد.

مطالعات نشان داده که H. latidens تفاوت های قابل توجهی با گونه های مشابه در قاره آمریکا (H. serum) و آفریقا (H. problematicum) دارد. این یافته ها، درک ما از تنوع زیستی این گونه ها در دوران عصر یخبندان را عمیق تر می نماید.

پرمافراست: گنجینه ای از اسرار تاریخ طبیعی

پرمافراست سیبری در سال های اخیر به منبعی مهم برای کشف گونه های منقرض شده تبدیل شده است. از ماموت ها و کرگدن های پشمالو گرفته تا گرگ های غار و پرندگان، این منطقه اسرار بسیاری از گذشته زیستی کره زمین را در دل خود نگه داشته است. کشف نمونه های نو از این گونه ها، دریچه ای به گذشته باز می نماید و پرسش های نوی درباره تعامل انسان های نخستین با این حیوانات مطرح می نماید.

آیا ممکن است بقایای انسان های منقرض شده نیز پیدا گردد؟

وجود نئاندرتال ها (Neanderthals) و دنیسوواها (Denisovans) در اوراسیا هم زمان با این گونه ها، احتمال کشف بقایای انسان های منقرض شده را در پرمافراست افزایش داده است. شاید روزی بتوانیم با مطالعه چنین بقایایی، ارتباط بین انسان های اولیه و این شکارچیان بزرگ را بهتر درک کنیم.

منبع