یادی از علی اشرف درویشیان ؛ نویسنده سال های ابری ، وقتی درویشیان زرنگ ترین شاگرد کلاس را تنبیه کرد - مجله یک کامپیوتر

به گزارش خبرنگار خبرنگاران، علی اشرف درویشیان در مصاحبه ای درباره داستان های خود گفته بود: زندگی تلخ من و هم کلاسی هایم در دوران کودکی باعث شد که به نوشتن روی بیاورم. به خودم می گفتم باید کاری بکنم. احساس می کردم جز نوشتن راه دیگری ندارم.

او اولین داستان هایش را در 32 سالگی منتشر کرد. داستان هایی که از زندگی مردم فقیر در روستاهای محروم غرب ایران می گویند.

داستان نیازعلی ندارد که کوچک بود و ریزه با رنگ مهتابی که کاغذهای مشقش را از میان زباله دان مدرسه پیدا می کرد و مادرش دندان هایش را به خاطر سال ها خندان کردن پسته ها از دست داده بود.

داستان اهالی آبشوران و ناله خشک و یخ زده رودخانه و دست های تنگ پدرها برای آب و نان خانه. مجموعه داستان های آبشوران، فصل نان، از این ولایت و همراه آهنگ های بابام، توسط نشر چشمه بارها تجدید چاپ شده اند.

از درویشیان، رمان سال های ابری هم به جا مانده است که به گفته خود او، روایتی از زندگی خانه به دوشی است. قهرمان اصلی داستان شریف داوریشه، پسربچه ای 4-3 ساله است که در خانواده فقیر، سنتی و خرافاتی زندگی می کند و رمان تا حدود 40 سالگی او را روایت می کند. درویشیان گفته است: سال های ابری بخشی از تاریخ این سرزمین است و آنچه بر ما گذشته است.

درویشیان، تدریس در مدرسه های روستایی را از 19 سالگی آغاز می کند. سال های تدریس هم بر زندگی او اثر گذاشت و هم بر زندگی شاگردانش. شاگردانی که هر روز به شوق کتاب هایی که معلم برایشان می آورد، نفس در سینه حبس می کردند و با جادوی کلمات کتاب ها به دنیایی بی حد و مرز قدم می گذاشتند.

کیوان مهرگان، روزنامه نگار و شاعر اهل کرمانشاه، خاطره ای از معلمی نقل می کند که خود زمانی در روستای اسلام آباد غرب، شاگرد علی اشرف درویشیان بوده است: اوایل دهه هفتاد بود که معلم ما در روستای اسلام آباد غرب از ما پرسید کسی از شما علی اشرف درویشیان را می شناسد؟ دستم را بالا بردم. گفت از او کتابی خوانده ای؟ گفتم نه، اسمش را شنیده ام. بعد برای ما خاطره ای تعریف کرد از زمانی که در مدرسه ای در اسلام آباد، شاگرد درویشیان بوده است. می گفت یک روز که درویشیان آمد سر کلاس، شاگرد زرنگ ما را صدا کرد برای درس پرسیدن. دیکته و ریاضی و علوم پرسید و او به همه سوالات معلم درست جواب داد. بعد از او پرسید که از کجا می آید. پسرک جواب داد که حدود یک کیلومتری تا مدرسه راه دارد. درویشیان پرسید که می داند در مسیرش چند تا موزاییک شکسته هست؟ چند درخت خشک و چند درخت سبز؟ چند خانه کاهگلی؟ چند پنجره شکسته؟ همه جا خوردیم. پسرک جواب داد که هیچ. معلم او را تنبیه کرد و گفت که هر کدام از شما در آینده برای خود کسی می شوید و باید حواستان به اطرافتان باشد. بعد از اینکه دلیل تنبیه را برایمان گفت، از ما خواست برای پسرک دست بزنیم. سال ها بعد تمام شاگردان آن کلاس در شهر کاره ای شدند. درسی که درویشیان به ما داد این بود که به محیط اطرافمان بی توجه نباشیم؛ به درخت ها، پنجره ها، راه ها و آدم ها.

درویشیان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، به دلیل مبارزه علیه رژیم پهلوی دستگیر شد. او به گفته خودش سلول زندان را به اتاقی برای نوشتن تبدیل کرده بود. او به جمع آوری فرهنگ عامه علاقه بسیار داشت و هنگامی که در روستاها معلم بود، افسانه های محلی را جمع آوری کرد. بعدها با همکاری رضا خندان مهابادی، حاصل پژوهش های مشترک را در یک مجموعه 20 جلدی به نام فرهنگ افسانه های مردم ایران منتشر کرد.

درویشیان سال های آخر عمر را به دلیل سکته مغزی در بستر بیماری بود. او در مصاحبه ای گفته بود: بیست و چهار ساعت قبل از بیماری صحنه اعدام کردهای عراق را دیدم که این جور شدم. اعدام هایی که به دستور صدام بود.

شهناز دارابیان، همسر علی اشرف درویشیان به تازگی خبر داده است که کتاب داستان های تازه داغ، مجموعه داستانی منتشر نشده از درویشیان برای چاپ به انتشارات نگاه سپرده شده است.

کتاب سلول 18 چند ماه پیش توسط انتشارات نگاه چاپ و بعد از مدتی کوتاه با استقبال علاقمندان، تجدید چاپ شد. این کتاب را علی اشرف درویشیان، پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در زندان کرمانشاه نوشت.

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری