دوره رونق و اوج در تاریخ ایران زمین از جهت کتاب می گذرد - مجله یک کامپیوتر

در ابتدای نشست دکتر محسن جوادی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به انتخاب شعار دانایی، مانایی برای این دوره از هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران گفت: دانایی رمز شکوفایی تمدن ایران است. دانایی محور پیشرفت و توسعه ایران در سال های دور نزدیک بوده است و همه هموطنان ایرانی در آن نقش داشتند و محور و خاستگاه دانایی کتاب بوده است.

وی اضافه نمود: کتاب نقطه وصلی بوده که همه هموطنان زردشتی، ارمنی، کلیمی و آشوری در آن نقش داشته اند. در طول تاریخ آثار ماندگاری به قلم این هموطنان به رشته تحریر درآمده است که موجب رونق تمدن اسلامی شد. اگر بناست دوره رونق و اوج دیگری در تاریخ ایران زمین اتفاق افتد، بی شک راستاش از کتاب و همدلی هموطنان به کتاب و ناشرانی که آثار آنها را منتشر می نمایند می گذرد.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با ابراز خرسندی از فعالیت ناشران ادیان مذهبی گفت: خوشبختانه امروز از دستاورد تعدادی از ناشران ادیان توحیدی در یکسال گذشته که بیش از 30 جلد است در این مراسم رونمایی می گردد. امیدوارم هرچه زودتر این روزهای سخت کرونا سپری گردد و بتوانیم با حضور در مراکز نشر و کتاب فروشی ها به صورت مستقیم آثار آنها را ببینیم و تقدیر کنیم.

جوادی در خاتمه با تقدیر از حضور روبرت بیگلریان، نماینده ارامنه اصفهان و جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی در این نشست مجازی اعلام کرد: کرونا اگر مسائلی ایجاد نموده اما نتوانسته است مانع از برگزار این مراسم برای تشویق و تقدیر از ناشران باشد. امیدوارم در آینده نزدیک شاهد برگزاری برنامه هایی برای نقد و آنالیز و ترویج مطالعه این کتاب ها در جامعه باشیم.

سپس دکتر علی فریدونی، مدیر کل اداره مجامع، تشکل ها و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: هفته کتاب فرصتی است برای خواندن بیشتر و رشد فرهنگی جامعه ایران که سال جاری به دلیل شرایطی که ویروس کرونا برای ما مهیا نموده توانستیم این نشست را به شکل وبینار برگزار کنیم.

وی اضافه نمود: سال گذشته ناشران پیروان ادیان توحیدی بیش از 20 عنوان کتاب معرفی کردند اما سال جاری بیش از 30 عنوان کتاب معرفی شده است و این مساله نشان دهنده این است که جامعه ناشران و مولفان ادیان توحیدی توانستند در زمینه نشر کتاب فعال باشند. با برگزاری چنین نشست هایی بتوانیم اطلاعات خوبی از نشر و جامعه نشر ادیان توحیدی ارائه دهیم.

روبرت بیگلریان، نماینده ارامنه اصفهان و جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی سخنران بعدی وبینار بود، وی گفت: استمرار حضور جوامع اقلیت های دینی در عرصه های ادبی، هنری، فرهنگی، ورزشی و... فرصت بسیار مهمی است که در این دهه ها شاهد آن بوده ایم. این مساله گویای فرصتی است برای ابراز هویت و انتقال تجربیات که در این آب و خاک مغتنم است.

وی اضافه نمود: از سوی دیگر تنوع دنیا انسانی و خرده فرهنگ ها به نحوی است که ارتباط رسانه و کتاب بارزترین شکل آن است و ما آدمیان می توانیم تفاوت انسان ها را بیشتر بشناسیم و به تفاهمی دست پیدا کنیم که با به اشتراک گذاشتن آن به وحدت ملی و همدلی یاری کنیم. ما ثمرات این مساله را در ایران می بینیم و نمود و جلوه آن را شاهد هستیم؛ مولفان و نویسندگانی که در حوزه کتاب با همت کار می نمایند و در سکوت و خاموشی می کوشند تا اثرشان دیده گردد تا بتوانیم به تفاهم و همدلی بیشتر در جامعه ایران دست پیدا کنیم.

آرش آبایی، نویسنده جامعه کلیمیان دو کتاب تازه خود با نام های گفت وگوی صوفی-یهودی و مدارا در ادیان ایران زمین را معرفی کرد و گفت: این دو کتاب به ترتیب از سوی انتشارات حکمت و عرفان و نشر روزنه به چاپ رسیده است.

وی اضافه نمود: کتاب گفت وگوی صوفی-یهودی نوشته دایانا لوبل است که با همکاری حسینعلی جعفری ترجمه نموده ام. در این کتاب وظایف قلب ها، نشانه رشد همزیستی یهودیان و مسلمانان و تداخل تمدن اسلامی و یهودی و شکوفایی متفکران یهودی در عصر پرفتوح اسلامی، به ویژه در اسپانیای آن موقع آنالیز شده است.

آبایی ادامه داد: کتاب مدارا در ادیان ایران زمین را با همکاری علیرضا بهشتی منتشر نموده ام. در این کتاب مروری بر تاریخ ایران زمین داشته ایم، اگرچه گرایش کلی فرهنگ عمومی این مرز و بوم به مداراگری دینی بوده است، از آنجا که حکومت تأثیری مهم در زندگی اجتماعی مردم داشته و دارد، میزان این مداراگری تابع زمان و مکان بوده و از یک سلسله پادشاهی تا سلسله دیگر و گاه از پادشاهی تا پادشاه دیگر، متفاوت بوده است.

سپس مونا عرب زاده از مولفان جامعه کلیمیان به کتاب خیالانه که از سوی نسل روشن منتشر شده اشاره نمود و گفت: این کتاب مجموعه شعر نیمایی است و افزون بر انتقال ساختاری به عنصر خیال پردازی پرداخته است. در این کتاب توانستم تصویرسازی را در متن نشان دهم و این که همزمان کیفیت ادبی اثر نیز حفظ گردد.

وی اضافه نمود: در این کتاب کم حجم کوشیده ام نگاهی نو به اطراف داشته باشم، همچنین از واژه ها و عباراتدر قالبی متفاوت استفاده شده است. در نگارش این کتاب باید از شمس لنگرودی، علیرضا آذر و گروس عبدالملکیان سپاسگزاری کنم که در این دید به من بسیار یاری کردند.

سپس دکتر فرزانه گشتاسب، دانش آموخته فرهنگ و زبان های ایران باستان، مدیر گروه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و مدیر مسوول انتشارات فروهر به معرفی کتاب های انتشارات فروهر پرداخت و گفت: کتا ب های عرفان مسیحی بودایی، دو نمایشنامه اساطیری که به دو اسطوره ایران باستان به صورت نمایشنامه پرداخته و شاپسند که مجموعه شعری از جمشید زره پوش است و تاریخ معاصر زرتشتیان را به تصویر درآورده منتشر نموده ایم.

وی اضافه نمود: همچنین محقق التواریخ تنها نسخه بازمانده از کتاب ملااسکندر، ستاره شناس روزگار قاجاریه است. این نسخه یگانه در آموزشگاه سنت پترزبورگ روسیه نگهداری می گردد و چکیده ای از تاریخ ساسانیان از آغاز تا خاتمه شاهنشاهی آنان است که با ویرایش شهاب الدین سمنان و گودرز رشتیانی منتشر شده است. آتشی که نمیرد نیز مجموعه مقالات و یادنامه ای شایسته برای یادکرد از زنده یاد مرتضی ثاقب فر است که به تلاش آرزو رسولی منتشر شده است.

گشتاسب ادامه داد: کتاب پارس، نگین پارسایی گذری بر چارتاقی-نیایشگاه های فارس است که کتابی نفیس و مصور است و مولفان کتاب (مهرداد قدردان و آرین قدردان) تصاویر کتاب را ثبت نموده اند. این کتاب به صندلی نماد این دنیای اشه در سرزمین پارس پرداخته است. چاپ این کتاب که با کاغذ گلاسه به چاپ رسید شرایط سختی داشت اما با قرار دادن زینک از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توانستیم این کتاب را منتشر کنیم.

وی به کتاب فرهنگ اویم ایوک نیز اشاره نمود که سال گذشته به جایزه کتاب سال راه یافت. سپس گفت: فرهنگ اویم ایوک اثر کوچکی است که در آن واژگان و گاهی جمله های اوستایی با ترجمه پهلوی آن ها آمده است. چون این واژه نامه با واژه اوستایی اویم به معنی یک آغاز شده و به واژه ایوک پهلوی برگردانده شده است آن را اویم ـ ایوک نامیده اند. این نامه برای شناختن سخنان و واژگان اوستایی است.

پژوهشگر فرهنگ و زبان های ایران باستان اضافه نمود: بیشتر کتاب های انتشارات فروهر به فرهنگ زنده و فولکلور زرتشتیان می پردازد و یا کتاب هایی است که به تاریخ ایران باستان و یا فرهنگ و زبان های باستانی ایران می پردازد. همچنین متن های اوستایی یا پهلوی که ترجمه آن بر عهده پژوهشگران انتشارات فروهر است.

گشتاسب به مسائلی که در زمینه انتشار کتاب های ناشران اقلیت های دینی وجود دارد پرداخت و گفت: از این فرهنگ 250 نسخه چاپ کردم اما فقط یکصد نسخه از آن به فروش رسید. شاید تعداد محدودی هستند که به این کتاب احتیاج پیدا می نمایند. به همین دلیل حمایت از ناشران از سوی سازمان های مربوطه می تواند بسیار حیاتی باشد.

وی اضافه نمود: تکریم مولف و پژوهشگر بسیار مساله مهمی است زیرا جامعه مدیون آن زبان شناس است که گویش یک قوم و منطقه را گردآوری می نماید. جامعه زرتشتی نیز مدیون کسانی است که درباره تاریخ باستان تحقیق می نمایند و این مساله همیشه یکی از دغدغه های من بوده است. حتی جایزه ای به نام نشان فروهر را راه اندازی نموده ایم و این نشان به پژوهشگرانی اختصاص دارد که اثر شاخصی درباره تاریخ و فرهنگ ایران باستان منتشر نموده اند.

سپس دیناز دهنادی، مدیر انتشارات برسم نیز در سخنانی به معرفی کتاب های این نشر پرداخت و گفت: ایران من مجموعه اشعار اسفندیار مشرف است که جشن های ایران زمین، تاریخ و زبان که روزگاری در آن سپری می کنیم به گونه شعر سراییده است. چاپ دوم کتاب حضور ایران در دنیا باستان نوشته اصغر محمودآبادی به نقش ایران در دوره های مختلف دنیا باستان می پردازد. این کتاب در چاپ نخست دارای اشکالاتی بود که با ویراست دکتر روزبه زرین کوب منتشر شده است.

وی به کتاب ما فاتحان قلعه های فخر تاریخیم نوشته عزت الله فولادوند دورودی پرداخت و گفت: این کتاب با نگاهی به نمادها و نشانه هایی از فرهنگ و تمدن ایران باستان منتشر شده است. واژه نامه دروان کتاب دیگری است که به گویش و فرهنگ مردم روستای دروان پرداخته است؛ روستای دروان در 25 کیلومتری شمال شهر کرج جای دارد و در این کتاب، تلاش شده است که نگارش واژه ها، مثل ها و باورهای مردمی روستا شناخته گردد.

دهنادی به چهار کتاب تازه نیز اشاره نمود و گفت: چرا دروغ می گوییم؟، چگونه احمق نباشیم و درست فکر کنیم، طراحی راستا زندگی و شغل دوست داشتنی چهار کتابی است که بهنام مرادیان، پژوهشگر حوزه مهارت های زندگی و علوم اجتماعی نوشته است. وی در این آثار ریشه های زیستی، اجتماعی، روانی و مسائل جامعه را ریشه یابی نموده است؛ مسائلی که از خانواده آغاز می گردد و به درون جامعه راه می یابد.

وی اضافه نمود: کتاب سوم دینکرد با پژوهش و آوانویسی فریدون فضیلت به شکل کامل منتشر شده و هر 420 نموده در آن ترجمه شده است. سال گذشته 220 نموده ترجمه شد اما سال جاری نموده ها در یک کتاب 1450 صفحه ای منتشر شد. قیمت کتاب 450 هزار تومان است اما هنوز جرات ننموده ایم کتاب را به بازار عرضه کنیم. این کتاب تخصصی است و مخاطبان خاص خود را دارد. این کتاب را به شکل قسطی نیز در اختیار پژوهشگران این حوزه قرار داده ایم.

مدیر انتشارات برسم به مسائلی در زمینه فروش کتاب اشاره نمود و ادامه داد: در روزهای کرونایی اسپانیا جزو پرفروش ترین کشورها در حوزه کتاب به شکل اینترنتی بود اما در ایران ما به دنبال این هستیم که چه قیمتی برای کتاب بگذاریم تا بتوانیم آن را به فروش برسانیم.

وی به نقش آموزش و پرورش نیز اشاره نمود و اضافه نمود: بچه ها را باید از زمانی که به مدرسه گام می گذارند کتابخوان کنیم و آموزش و پرورش می تواند در این زمینه نقش بسزایی داشته باشد. همچنین لالایی و قصه خواندن برای بچه ها تاثیر بسیاری بر آن ها گذاشته و آن ها را به کتابخوانی علاقه مند می نماید.

دهنادی در سخنانی خاتمهی اش اضافه نمود: ما اکنون گورستانی از کتاب های منتشر نشده داریم که باید نویسنده ها بنویسند و ناشران آن ها را منتشر نمایند تا برای آیندگان باقی بماند.

بهنام مبارکه، مدیر نشر هیرمبا نیز سخنران بعدی این نشست بود، وی گفت: سروش یشت هادخت کتابی است که به تلاش سروش فاضلی یکتا متن اوستایی، آوانویسی، برگردان فارسی شده است. سروش یکی از ایزدان ایران باستان است و سروش یشت هادخت نیایشی است که برای ایزد سروش سروده شده است . سفرنامه ملافیروز نیز سفرنامه ای منظوم از دوران زندیه است که خسرو کیان راد گردآوری نموده است. ملافیروزِ بهروچی، پسر ملاکاووس، یکی از پارسیانِ هند بود که همزمان با حکمرانی کریم خانِ زند سفری از راه دریا به ایران داشت. او در بازگشت به هند سرگذشت سفر خود را به نظم درآورد. این اثر را می توان از نادر سفرنامه های منظوم فارسی، مربوط به عصر زندیه دانست.

وی به کتاب خیام فراتر از ایام تالیف علی سربندی نیز اشاره نمود و گفت: از ویژگی های این اثر این است که مؤلف پس از آوردن آرای موافق و مخالف، نظرات خود را هم آورده اما هرگز رأی قطعی صادر ننموده است. از محسنات این کتاب آن است که خواننده هرگز احساس نمی نماید نویسنده درصدد حصر آزادی او و تحمیل دیدگاه های خاص خویش به وی است. باورهای دینی آریایی کتاب دیگری است که ابوالقاسم آخته تالیف نموده است. این دفتر دربردارنده آنالیز آثار کیش میترا، آناهیتا، مزدیسنا، مانی و مزدک و به طور کلی دین و باورهای ماورایی آریاییان هند و ایرانی از دنیای اساطیر تا خاتمه دوره ساسانی است.

مبارکه در ادامه به کتاب زرتشت و مزدیسنان نوشته کورش نیکنام پرداخت و گفت: این کتاب افزون بر این که از آیین و فلسفه دین زرتشتی و باورهای آن می گوید پرسش و پاسخ هایی در شناخت دین زرتشتی است که غیرمسلمانان از موبد نیکنام پرسیده اند. آتش مهر سروده فرزین عابدی بالاتی است که سال ها با بیماری ام اس دست و پنجه نرم نموده است. کتاب دادوستدهای فرهنگی میان زرتشتیان و مسلمانان در سه دهه نخست هجری تالیف فرهادصبوری فر است که نشان می دهد چگونه دادوستد میان زرتشتیان و مسلمانان اجرا شده است.

وی به سه کتاب جدید دکتر کتایون مزداپور پرداخت و گفت: آواز مرغ سروش، اَئوکَمَدیچا و سور سخن و شمع و لنگری کتاب هایی است که به تازگی منتشر شده است. سروش به معنی فرمانبرداری، سرسپردن، آراستگی است. او از ایزدان بزرگی است که بر نظم و سامان دنیا مراقبت دارد. اَئوگِمَدَئچا خطابه سوگواری ا ست که به هنگام درگذشت فرد خوانده می شده و خطاب به نزدیکان وابستگان فرد متوفی است. سور سخن نیز رساله کوچکی است از سخنرانی سرِ خوان (سفره) در میهمانی. شمع و لنگری نیز بخشی از مراسم سی روزه و همچنین نخستین سال درگذشت است.

آرتویت زهرابیان، مدیر انتشارات نائیری و دبیر نشست نیز به پیشینه این انتشارات اشاره نمود و گفت: نائیری قدمتی بیش از 74 سال دارد و به مانند ناشران دیگر اقلیت های دینی بخشی از کتاب هایش به زبان خاص و بخشی دیگر را به زبان فارسی منتشر می نماید. سال گذشته سه عنوان کتاب معرفی نموده ایم و سال جاری نیز سه عنوان تازه را برای معرفی انتخاب نموده ایم.

وی اضافه نمود: کتاب غازار پارپتسی تاریخ ارمنیان و نامه به واهان مامیکونیان با ترجمه و پیشگفتار گارون سارکسیان منتشر شده است. این کتاب در ادامه دو اثر تاریخی دیگر (تاریخ تاتارها: قوم تیرافکن و تاریخ آریستاکس) که در سال های گذشته به چاپ رسیده به تاریخ ارمنیان در سده های گذشته می پردازد و گزارش های ارزشمندی از ایران ساسانی ارائه می دهد. همچنین نامه به واهان نیز آگاهی های بسیاری درباره زندگی مورخ (غازار پارپتسی) ارائه می دهد.

زهرابیان ادامه داد: کتاب دیگر آیین های نمایشی قوم ارمن (درخت گیان) نام دارد و تالیف دکتر محمد عارف است. این کتاب پژوهشی در راستای مطالعات بینا فرهنگی و تعاملات بینا رشته ای به گردآوری و آنالیز آیین های نمایشی بومی قوم ارمن از هزاره سوم پیش از میلاد تا کنون پرداخته است. آیین های نمایشی بومی ارمن با تکیه بر شاکله های محوری زاییده روح و روان آن مردم، از یک جشن یا سوگواری معمولی و طبیعی فراتر رفته، به یک رفتار اساطیری و نامریی تبدیل شده و آن چنان در تار و پود آنان نقش بسته که همیشه تمرد از آن را گناهی نابخگرددنی قلمداد می نمایند.

مدیر انتشارات نائیری به کتاب هومانس تومانیان شاعر و حماسه سرای ارمنی نیز پرداخت و گفت: این کتاب با کاغذ گلاسه از سوی واراند گرجیان و قوام الدین رضوی زاده گردآوری شده است. تومانیان شاعر ارمنی گنجینه ای از منظومه ها، شعرها، قصه های فولکلوریک و داستان ها را به یادگار گذاشت که آیینه تمام نمای زندگی ملت کهن ارمن است. از اشعار 23 مترجم در این کتاب بهر ه گرفته شده است و به ویژه از شاعرانی نظیر ه.ا. سایه و نادر نادرپور نیز یاد شده است.

بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما