علف هرزی که از نظر ارزش صادراتی گیاهان دارویی بعد از زعفران جای می گیرد
به گزارش مجله یک کامپیوتر، صنایع غذایی و دارویی در آن سوی مرز های ایران به همان اندازه که طب سنتی ایران به فواید شیرین بیان توجه داشته توجه دارند.
به گزارش خبرنگار از ، شیرین بیان گیاهی خود رو و سازگار با اقلیم ایران است. هرچند این به عنوان علف هرز پهن برگ دایمی مزارع و باغات می روید، اما فایده های بسیار و ارزش اقتصادی فوق العاده ای دارد. شیرین بیان از خانواده بقولات است. ریشه های شیرین بیان را بعد از برداشت به کارخانه هایی که تنها ماده اولیه شان ریشه شیرین بیان است، منتقل می نمایند.
استان فارس با وجود 8 کارخانه ای که در این زمینه فعالیت دارند سهم 80 درصدی تولید محصولات شیرین بیان را در ایران دارد. به کارخانه ای که در جنوب شرقی شیراز واقع شده است و سابقه درخشانی در صادرات تولید های ریشه این گیاه خود رو دارد رفتم تا از علت ارزش بالای شیرین بیان در صادرات بشنوم.
این کارخانه خریدار ریشه شیرین بیان از نقاط مختلف ایران به ویژه اقلید فارس است. گواهینامه تولید محصولات ارگانیک شیرین بیان در ایران را دارد.
با توجه به استقرار اولین آزمایشگاه مرجع شیرین بیان ایران جهت بررسی و کنترل کیفیت محصولات در شرکت عنوان آزمایشگاه کنترل کیفیت نمونه کشوری را نیز در کارنامه اش دارد.
فرآوری ریشه شیرین بیان در فارس قدمتی حدود نیم قرن دارد
معمارزاده عضو هیات مدیره شرکت گفت: محصول نهایی شرکت به صورت هزار و 500 تن انواع پودر، مایع و جامد به بازار عرضه می گردد.
وی علت تولید بالای فارس در زمینه تولید های ریشه شیرین بیان را توجه این استان به این گیاه ارزشمند خواند و افزود: بعضی کارخانه های تولیدی فارس دراین عرصه قدمتی حدود نیم قرن دارند.
جهت تولید ریشه شیرین بیان بعد از انتقال به کارخانه این گونه است که ریشه ها بعد از رطوبت زدایی و خرد شدن، با بخار آب عصاره گیری می شوند و به صورت پودر، مایع و قالب جامد به بازار عرضه می شوند.
محصولات فرآوری شده به دست آمده از ریشه شیرین بیان در ایران بازاری ندارند
بذر ریز مدیرتولید شرکت و مسئول تحقیق و توسعه با بیان این که حدود 99 درصد از محصولات شرکت شرکت صادراتی است گفت: متاسفانه در ایران از هیچ کدام از خواص شیرین بیان استفاده نمی گردد، در حالی که شیرین بیان در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشت و حتی دخانیات به عنوان طعم دهنده، جذب نماینده رطوبت کاربرد دارد.
وی افزود: شیرین بیان به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی کاربرد دارد.
به گفته مدیر تحقیق و توسعه این شرکت مهم ترین ماده ای که موجب شیرینی شیرین بیان می گردد، ترکیب موجود در ریشه های گیاه به نام اسید گلیسریزیک است که 50 برابر شکر شیرینی دارد. اسید گلیسریزیک با افزایش سن گیاه افزایش می یابد.
وی فواید بسیاری برای شیرین بیان برشمرد و افزود: ترکیبات موجود در ریشه شیرین بیان برای مقابله با پوسیدگی دندان مفید است و خاصیت ضد میکروبی دارد، بنابراین می توان از شیره این گیاه به عنوان ماده ضدپوسیدگی در محلول های شستشوی دهان و نیز خمیر دندان ها استفاده کرد.
شیرین بیان در دارو هایی که برای درمان زخم معده و سرطان معده تولید می گردد کاربرد دارد.
عصاره شیرین بیان یکی از اجزاء ترکیبی شربت ضد سرفه است، هرچند شیرین بیان هنوز صندلی خود را درصنایع پیدا ننموده هنوز در عطاری ها صندلی دارد.
معتمدی نایب ریس اتحادیه عطاری های استان فارس نیز با برشمردن فایده های بی شماره شیرین بیان گفت: در همه عطاری ها این گیاه به صورت پود و ریشه موجود است.
وی با با برشمردن فایده های این گیاه دارویی از جمله برای دستگاه تنفس و به عنوان ضدسرفه گفت: این گیاه برای تقویت عمومی بدن مفید است و خوردن آن از پیری زودرس جلوگیری می نماید و برای نرم کردن سینه موثر است.
این گیاه ورم معده را رفع می نماید و تنگی نفس را تسکین می دهد.
معتمدی علاوه بر برشمردن فایده های بسیار شیرین بیان به عوارض آن هم اشاره نمود وگفت: مصرف بسیار زیاد شیرین بیان ممکن است به بروز حالاتی خطرناک نظیر فشار خون و حتی سکته قلبی منجر گردد و باید موقع مصرف به نکات بسیاری توجه کرد، ولی در کل شیرین بیان هنوز هم در طب سنتی ایران همان صندلیی را که داشته است دارد.
صادرات بالای شیرین بیان گویای این مطلب است که صنایع غذایی و دارویی در آن سوی مرز های ایران به همان اندازه که طب سنتی ایران به فواید شیرین بیان توجه داشته توجه دارند.
چرا فرآوری های پیشرفته تر شیرین بیان در ایران صورت نمی گیرد؟
بذر ریز مدیر تولید شرکت دلایل اقتصادی را از جمله عوامل موثر برشمرد و گفت: در صنعت وقتی تولیدی صورت می گیرد که بازار داشته باشد.
ماده موثر شیرین بیان در صنایع داخلی ایران خریداری ندارد و ما در خارج از کشور هم هنوز نتوانستیم بازاری پیدا کنیم و رقیبان ما از جمله چین و آذربایجان در فروش ماده موثره شیرین بیان پیروز تر از ما عمل کردند.
به گفته این مدیر پژوشگر فرآوری های پیشرفته تر برای بدست آوردن ترکیبات ارزشمند شیرین بیان در شرکتشان انجام گرفته است و آن ها در حال تعاملات بیشتر با دانشگاه و صنایع هستند تا شیرین بیان صندلی مناسبی در صنایه غذایی و دارویی پیدا کند، ولی این کار به تعاملات بیشتر احتیاج دارد.
به لحاظ دانش و تجربیات موجود، شناخت خوبی در کارخانه های تولید فرآورده های شیرین بیان ایران وجود دارد که حمایت به ویژه از نظر امور پژوهشی و بهبود فناوری موجود بعضی فرآورده های بعدی لازم است.
بامری مدیر عامل شرکت با بیان این که شرکت شان سالانه حدود 7 میلیون دلار ارز آوری دارد گفت:شرکت ما 4 بار به عنوان صادر نماینده ملی و 5 بار عنوان صادر نماینده نمونه استانی معرفی شده است.
وی برای حفظ بازار رقابت ایجاد زمینه و حمایت برای استخراج ترکیبات موثر شیرین بیان را ضروری برشمرد و گفت: علاوه براین که حمایت از فعالیت های پژوهشی برای استخراج ترکیبات موثر شیرین بیان لازم است. توسعه کشت صنعتی به صورت اصولی نیز لازم است تا از واردات ریشه شیرین بیان به علت کمبود ماده اولیه یعنی همان ریشه شیرین بیان که یکی از مهمترین دلایلش خشکسالی های اخیر و برداشت های غیر اصولی است جلو گیری گردد.
براساس اطلاعات سازمان تجارت جهانی ایران رتبه اول صادرات پودر و عصاره شیرین بیان را طی سال های 2016 و 2017 کسب نموده است. برای حفظ این صندلی و جانماندن از رقبا هم توجه به تولید های پیشرفته تر و هم کشت صنعتی این گیاه دارویی برای جلوگیری از واردات ریشه گیاه شیرین بیان به کشور لازم است.
چ
منبع: باشگاه خبرنگاران جواندور زمین: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری