هر آنچه که باید در خصوص افزایش آنزیم های کبد بدانید - مجله یک کامپیوتر

علل افزایش آنزیم های کبد

اگر نتیجه آزمایش خون کسی نشان دهد که آنزیم های کبد او بالا هستند، پزشک به آنالیز علت های احتمالی خواهد پرداخت. این آنالیز ها شامل آزمایشات بیشتر به علاوه پرس و جو در خصوص سبک زندگی و عادات غذایی فرد می شوند. شایع ترین علت افزایش آنزیم های کبد، بیماری کبد چرب است. تحقیقات نشان می دهد 25 تا 51 درصد از افرادی که دچار افزایش آنزیم های کبد می شوند بیماری کبد چرب دارند.

سایر عوارضی که معمولا آنزیم های کبد را بالا می برند شام موارد زیر می شوند:

• سندرم متابولیک
• هپاتیت
• مصرف الکل یا مواد مخدر
• سیروز که زخمی شدن بافت کبد است

سایر عوارضی که کمتر شایع اند و می توانند آنزیم های کبد را افزایش بدهند:

• هپاتیت خود ایمنی
• بیماری سلیاک
• عفونت ویروسی اپشتین بار
• سرطان کبد
• هموکروماتوز، یعنی زمانی که بدن، آهن زیادی جذب می نماید
• مونونوکلئوز
• عفونت خون یا سپسیس
• بیماری ویلسون
• پلی میوزیت که شامل التهاب عضلات می گردد

بعضی از دارو ها از جمله مسکن ها و استاتین ها نیز می توانند سبب افزایش آنزیم های کبد شوند. افزایش آنزیم های کبد به خودی خود علامتی ندارد، اما عوارض پنهانی که علت این اتفاق هستند می توانند علائمی ایجاد نمایند.

کدام دارو های تجویزی می توانند آنزیم های کبد را بالا ببرند؟

آسیب های کبدی در اثر مصرف دارو در طیف خفیف تا بسیار شدید قرار می گیرند. پزشکان از آزمایش خون برای اندازه گیری سطح آنزیم های کبد در کنار سایر شاخص ها یاری می گیرند تا بتوانند آسیب ناشی از مسمومیت با دارو را تشخیص بدهند. در واقع هر داروی تجویزی این قابلیت را دارد که سبب افزایش آنزیم های کبد در فرد گردد، اما همه این افزایش ها، مداوم یا نگران نماینده نیستند. دارو های تجویزی که بیشتر از همه منجر به آسیب کبد و افزایش آنزیم های AST و ALT می شوند شامل دارو های مسکن غیراستروئیدی، آنتی بیوتیک ها، استاتین های کاهنده کلسترول، دارو های ضد تشنج و دارو های سل می شوند.

استامینوفن

استامینوفن داروی مسکن بسیار رایجی است که تقریبا همه به راحتی به آن درسترسی دارند. هر چند استامینوفن در دوز های توصیه شده ضرری ندارد، اما مصرف زیاد آن می تواند منجر به آسیب کبد شده و اثرات آن دو تا سه روز باقی بماند. گاهی آسیب کبد در اثر مصرف زیاد استامینوفن تا حدی است که منجر به نارسایی حاد کبد می گردد. مسمومیت با استامینوفن، شایع ترین علت نارسایی حاد کبد در ایالات متحده آمریکاست و در چنین مواردی معمولا آنزیم های کبدی AST و ALT بالا می روند.

استاتین ها

استاتین های کاهنده کلسترول مانند آتورواستاتین می توانند باعث افزایش آنزیم های کبد شوند. هر چند آنزیم های کبد در افرادی که استاتین مصرف می نمایند در حد خفیفی بالا می رود، اما احتمال آسیب کبد در این موارد بسیار کم است.

افراد سالمند بیشتر در معرض واکنش های معکوس کبد نسبت به استاتین ها قرار دارند، زیرا به طور کلی این افراد بیشتر مستعد نارسایی های ارگانی هستند. اگر پزشک تان تردید داشته باشد که کبد شما چگونه ممکن است به استاتین ها واکنش نشان بدهد، احتمالا پیش از آغاز درمان با استاتین، تست کبد برای تان تجویز کند.

آنتی بیوتیک ها

افزایش آنزیم های کبد از عوارض جانبی مصرف بسیاری از انواع آنتی بیوتیک هاست مانند آموکسی سیلین، سیپروفلوکساسین و اریترومایسین. اما به سختی می توان پیش بینی کرد کدام بیماران بیشتر در معرض مسائل کبدی ناشی از مصرف آنتی بیوتیک هستند، زیرا خیلی از بیمارانی که آنتی بیوتیک مصرف می نمایند در حال حاضر آنزیم های کبدشان به دلیل سایر بیماری هایی که دارند تغییر نموده است.

اگر در معرض مسائل کبد قرار دارید یا در گذشته کبدتان دچار مسائلی بوده است، پزشک تان باید سطح آنزیم های کبدتان را حین مصرف آنتی بیوتیک آنالیز کند تا مطمئن گردد طی درمان دچار مسائل کبدی نمی شوید.

بیماری کبد چرب

بیماری کبد چرب زمانی روی می دهد که چربی ها در کبد تجمع پیدا می نمایند. اگر این تجمع چربی به دلیل مصرف الکل باشد به آن بیماری کبد چرب الکلی می گویند. اما اگر مصرف الکل، علت عارضه نباشد، تجمع چربی در کبد، بیماری کبد چرب غیرالکلی نامیده می گردد. آن هایی که دچار سندرم متابولیک هستند بیشتر در معرض بیماری کبد چرب غیرالکلی قرار دارند.

بیماری کبد چرب گاهی می تواند احساس ناراحتی و درد در سمت راست شکم ایجاد کند، اما اغلب علامتی ندارد. پزشک ممکن است برای فردی که الکل مصرف می نماید یا دچار سندرم متابولیک است، آزمایش خون جهت آنالیز آنزیم های کبد تجویز نماید.

سندرم متابولیک

سندرم متابولیک به گروهی از علائم گفته می گردد که خطر بیماری قلبی را افزایش می دهند از جمله:

• بالا بودن قند خون
• بالا بودن فشار خون
• داشتن اضافه وزن
• بالا بودن کلسترول خون

پزشک معمولا برای کسی که یکی از این علائم یا چند تا از آن ها را دارد، آزمایش خون جهت آنالیز وضعیت آنزیم ها تجویز می نماید.

هپاتیت

هپاتیت ویروسی است که منجر به التهاب کبد می گردد. هپاتیت چند نوع گوناگون دارد که هپاتیت های A، B، C، D و E نامیده می شوند. علائم همه این گونه ها مشابه اند. علائم معمول هپاتیت شامل موارد زیر می شوند:

• خستگی
• درد عضلانی
• درد مفاصل
• تهوع
• از دست دادن اشتها
• شکم درد
• تب
• تیرگی ادرار
• خارش پوست
• زرد شدن چشم ها و پوست (یرقان)
• مصرف الکل یا دارو های غیرمجاز

نوشیدن الکل زیاد یا مصرف دارو های غیرمجاز می تواند منجر به التهاب کبد یا آسیب آن گردد. التهاب کبد ناشی از مصرف الکل، هپاتیت الکلی نام دارد. وقتی دارو ها علت پن ها باشند، پزشکان به آن هپاتیت سمی می گویند. علائم هپاتیت های الکلی یا سمی مشابه سایر انواع هپاتیت ها هستند. اگر کسی دچار علائم مصرف الکل یا دارو های غیرمجاز باشد، پزشک سطح آنزیم های کبد او را آنالیز نموده و شیوه درمان را پیشنهاد خواهد نمود.

سیروز

سیروز نوعی آسیب کبد است. کسی که دچار سیروز است دارای زخمی دائمی روی کبدی می باشد که مانع عملکرد درست کبد خواهد شد. سیروز می تواند در نهایت منجر به نارسایی کبد گردد. علائم سیروز شامل خستگی و خارش پوست می شوند. کسانی که تحت درمان بیماری کبد چرب یا هپاتیت قرار نگیرند ممکن است دچار سیروز کبد شوند. پزشک برای کسی علائم سیروز را دارد، آزمایش خون جهت آنالیز آنزیم های کبد تجویز می نماید.

آنزیم های کبدی که معمولا سطح شان بالا می رود:

• آلانین ترانس آمیناز (ALT)
• آسپارتات ترانس آمیناز (AST)
• آلکالین فسفاتاز (ALP)
• گاما - گلوتامیل ترانس پپتیداز (GGT)
• تست های مربوط به افزایش آنزیم های کبد

آزمایش خون می تواند نشان بدهد که آنزیم های کبد نرمال اند یا افزایش یافته اند. تست خون مربوط به آنزیم های کبد، سطوح AST و ALT را چک می نماید و هر دو آنزیم هایی هستند که کبد در زمان التهاب یا آسیب دیدگی ترشح می نماید. اگر پزشک متوجه گردد که سطح AST و ALT افزایش یافته است، احتمالا تست های بیشتری برای مشخص علت پنهان این عارضه تجویز خواهد نمود. نسبت های متفاوتی از AST به ALT می توانند نشانگر علت های گوناگونی باشند.

درمان

درمان بالا بودن آنزیم های کبد مشتمل بر کنترل عارضه پنهانی است که علت این افزایش می باشد. درمان های معمول برای بعضی از علت های افزایش سطح AST یا ALT شامل موارد زیر می گردد:

بیماری کبد چرب

در درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی، بیمار باید با پزشک خود کاملا همکاری کند. پزشک به بیمار توصیه می نماید سبک زندگی اش را برای کاهش وزن تغییر دهد مثلا:

• بیشتر ورزش کند و تحرک داشته باشد
• رژیم غذایی سالم و متعادلی در پیش بگیرد
• سعی کند کالری سوزی بیشتر از آن اندازه کالری که دریافت می نماید داشته باشد

می توانید از یک متخصص تغذیه و مربی ورزشی یاری بگیرید تا برنامه کاهش وزن تان به خوبی پیش برود و به نتیجه برسید. اگر بیماری کبد چرب در اثر مصرف الکل باشد، پزشک توصیه خواهد نمود که مصرف الکل متوقف گردد.

سندرم متابولیک

درمان های سندرم متابولیک شامل موارد زیر می شوند:

• کاهش وزن
• داشتن فعالیت بدنی بیشتر
• در پیش دریافت رژیم غذایی سالم و متعادل
• کنترل سطح قند خون
• کاهش میزان استرس

تغییراتی در سبک زندگی به فرد یاری می نمایند تا استرس خود را کاهش بدهد:

• ورزش
• مدیتیشن
• ذهن آگاهی
• یوگا
• نوشتن در خصوص افکار و احساسات
• کم کردن مشغله های زندگی

هپاتیت

راه حل های درمان برای بیماری هپاتیت بستگی به حاد یا مزمن بودن آن دارد. پزشک ممکن است درمان های زیر را برای هپاتیت حاد توصیه کند:

• استراحت مطلق
• مصرف مایعات زیاد
• ننوشیدن الکل

درمان برای هپاتیت مزمن نیز شامل دارو های ضد ویروسی می گردد.

اختلال مصرف الکل یا دارو های غیرمجاز

درمان های مربوط به مصرف الکل یا دارو های غیرمجاز شامل موارد زیر می شوند:

• رفتار درمانی
• دارو درمانی
• گروه های حمایتی

سیروز

سیروز به معنی آسیب دائمی کبد است، بنابراین همواره هم قابل درمان نیست. اما علت اصلی که سبب آسیب کبد شده است معمولا به درمان جواب می دهد. همه عوارضی که در بالا گفتیم می توانند منجر به سیروز کبدی شوند. درمان هایی مانند کاهش وزن، رژیم غذایی متعادل و اصلاح شده و توقف مصرف الکل همگی می توانند خطر آسیب بیشتر به کبد را کاهش بدهند. تشخیص به موقع و درمان عارضه ای که بر کبد اثر گذاشته می تواند به پیشگیری از سیروز کبدی یاری زیادی بکند.

در سرانجام

بالا بودن آنزیم های کبد علامت این هستند که کبد دچار التهاب شده یا آسیب دیده است. خیلی از بیماری ها می توانند سبب التهاب یا آسیب کبد شوند. پزشکان از آزمایش خون برای چک کردن سطح آنزیم های کبد استفاده می نمایند. هر کسی که علائم یکی از بیماری هایی را که سبب افزایش آنزیم های کبد می شوند را دارد باید از جهت میزان آنزیم های کبد آنالیز گردد.

منابع: liveh3, medicalnewstoday

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت