واقعیت هایی درباره دوره های دیجیتال مارکتینگ در ایران
به گزارش مجله یک کامپیوتر، چند سالی است که تب دیجیتال مارکتینگ، تدریس آن و دوره فروشی در ایران بالا گرفته است. حالا دیگر هر کسی با خواندن چند مقاله خارجی یا داخلی، ادعای استادی این حوزه را دارد. کلید به دستانی که به شما وعدۀ پول دار شدن سریع می دهند! کافی است درلینکداین، اینستاگرام و یا هر جای دیگری عبارت دوره آموزش بازاریابی دیجیتال (یا دیجیتال مارکتینگ) را جستجو کنید، آن وقت است که صدها گزینه برای انتخاب پیش روی شما قرار می گیرد.
در میان این نتایج اگر سوابق این اساتید را جستجوکنید، متوجه می شوید تعداد زیادی از آنها در واقع، استادنما هستند! زیرا تا جایی که ما می دانیم، استادی از دو راه به دست می آید: 1- از راه تحصیل 2- از راه تجربه، و بهتر اینکه هر دو گزینه با هم باشند.
با این حال، بسیاری از افرادی که عنوان استاد، مربی، مشاور و ... را یدک می کشند، نه تنها در این حوزه تحصیل ننموده اند بلکه حتی تجربه لازم و مرتبط با آن را هم ندارند. البته معضلات و مسائل برگزاری دوره های آموزشی بازاریابی آنلاین محدود به ایران نیست. حتی در سایت های معتبری مانند Coursera و Lynda هم شاهد برگزاری دوره هایی با کیفیت نامطلوب هستیم.
اما کسانی که به دنبال آموزش هستند و می خواهند با شرکت در دوره های بازاریابی دیجیتال دانش و مهارتی در این زمینه کسب نمایند چه باید بنمایند؟ آیا آموزش و دوره را رها نموده، با جستجو و مطالعۀ منابع اینترنتی، اطلاعات جمع آوری نمایند؟ تعیینا نه! زیرا اگر دورۀ مناسب و مدرس کاربلدی را انتخاب نموده باشید می توانید با صرف زمان مناسب، به علم و تجربۀ کسی که سال ها در این راه قدم برداشته است، دست یابید که این مهم تنها با مطالعه و بدون تجربه به دست نخواهد آمد.
چه در سطح جهانی و چه در ایران حتماً نمونه های خوبی از دوره های بسیار باکیفیت وجود دارد که مخاطبان زیادی از آنها راضی بوده اند. ضمن اینکه یکی از مهمترین نقاط مثبت شرکت در دوره های آموزشی این است که یک جهت مطالعاتی یا Road Map به شما می دهد که در فضای یادگیری بازاریابی دیجیتال، با توجه به گسترده بودن این فضا، تنوع و تعدد ابزارها داشتن یک جهت مطالعاتی نقشۀ راه موضوعی بسیار مهم است.
بیایید نشانه هایی را آنالیز کنیم که با توجه به آنها، بتوانید بهترین دوره های دیجیتال مارکتینگ در ایران را تشخیص بدهید و گرفتار بدترین ها نشوید و در دام آنها نیفتید، چرا که وقت و هزینه، دو سرمایۀ ارزشمند ما هستند که نباید به هدر بروند.
1- عدم تجربه مدرس
در اولین گام، کسی که می خواهد دوره بازاریابی دیجیتال تدریس کند، باید حداقل چند سالی در فضای کسب و کار از نزدیک حضور داشته باشد. این مدرس چنانچه تنها در جهانی تئوری هایی که آموخته است، سیر کند و دارای کسب و کاری در جهانی واقعی نباشد، نمی تواند مفاهیم کاربردی و راهگشا بر اساس تجربیات به مخاطبان خود منتقل کند.
جهان پر از کتاب های پیروزیت و انگیزشی است در حالیکه نویسندگان این کتاب ها، خود در شرایط عالی به سر نمی برند! همین طور فضای آموزش بازاریابی آنلاین پر از اساتیدی است که هرگز نه کسب و کار آنلاینی داشته اند و نه در کسب و کار آنلاینی کار نموده اند. نهایتاً در رزومۀ خود، کلماتی مانند مشاور را به کار می برند در حالی هیچ تجربه ای از اجرا ندارند. بنابراین ضروری است قبل از شرکت در هر دوره ببینید آیا مدرس، خود، دارای کسب و کار پیروزی در فضای دیجیتال هست یا نه. یعنی آیا شغلی بجز آموزش دارد یا خیر؟
2- عدم مهارت در تدریس
آیا هر فرد متخصصی می تواند دوره برگزار کند؟ آیا هر فردی که کسب و کاری در فضای دیجیتال دارد می تواند دوره بازاریابی دیجیتال برگزار کند؟ باز هم پاسخ، منفی است. علی رغم اینکه متخصص بودن و تجربه عملی داشتن، شرط مهمی است، توانایی تدریس و یاددادن هم به همان اندازه اهمیت دارد. مهارت تدریس یکی از مهارت های اساسی و کلیدی برای برگزارنمایندگان دوره های آموزشی است. چنانچه یک متخصص، مهارت یاددادن و تدریس را نداشته باشد، طبیعی است، خروجی دوره هایش اثربخش نخواهد بود.
یک مدرس خوب بازاریابی آنلاین، باید علاوه بر تسلط داشتن بر مفاهیمی که قرار است آموزش دهد (چه به صورت تئوری و چه به صورت عملی)، توانایی تدریس موثر را هم داشته باشد. باید بداند آموزش او از کجا آغاز و به کجا ختم خواهد شد. باید بتواند آنچه را در ذهن دارد، به شکل مناسب، موثر، مرتب و ساختارمند انتقال بدهد.
3- عدم درک فضای کسب و کار ایران
بسیاری از دوره هایی که برگزار می گردد، تناسبی با محیط کسب و کار در ایران (چه آنلاین و چه آفلاین) ندارد. زیرا بر اساس آموزه های منابع خارجی هستند. بسیاری از برگزارنمایندگان دوره ها، مطالبی که قرار است در دوره خود تدریس نمایند را از سایت های انگلیسی زبان خوبی مانند هاب اسپات و ... گردآوری می نمایند. طبیعی است که شرکت نماینده بعد از فراگیری این مباحث، قابلیت پیاده سازی آن را در فضای کسب و کار داخلی نداشته باشد و عملا شرکت در آن دوره برای او بدون خروجی خواهد بود. یک مدرس خوب بایستی درک درستی از رفتار مصرف نماینده آنلاین ایرانی داشته باشد و مباحثی که ارائه می دهد متناسب با محیط کسب وکار داخلی باشد.
4- عدم تشخیص راه چاره و تعمیم یک راه چاره به همۀ معضلات
در بسیاری از دوره هایی که برگزار می گردد، مدرس در هر حوزه ای که تخصص یا بر هر ابزاری که تسلط دارد، همان حوزه یا ابزار را به عنوان راه نجات همۀ کسب و کارها در نظر می گیرد و معرفی می نماید. آنکه تخصص و تجربه ای در شبکه های اجتماعی دارد، بازاریابی دیجیتال را در اینستاگرام خلاصه می نماید و آنکه چند روزی در لینکداین حضور داشته، کلید حل مسائل تمام کسب و کارها را لینکداین معرفی می نماید. آنکه اندکی سئو آموخته یا تجربه نموده، نسخۀ SEO را برای همه می پیچید و آنکه چند ریالی در مارکت پلیس هایی مانند دیجی کالا یا وب سایت هایی مانند دیوار و شیپور به دست آورده، این پلت فرم ها را به عنوان بازاریابی دیجیتال معرفی می نماید. در حالی که هر کسب و کاری با توجه به رفتارمصرف نماینده، سگمنت و رقبا، ممکن است در جاهای مختلفی و با استفاده از ابزارهای مختلفی پیروز باشد. به عنوان مثال ممکن است شبکه های اجتماعی برای خدمات یا محصول یک کسب و کار نجات دهنده باشد، اما در کسب و کاری دیگر بی اثر باشد و سایت و سئو راه پیروزیت آن باشند. انتخاب و استفادۀ هوشمندانه از این ابزارها، یک استراتژی است و در اغلب دوره ها آنچه آموزش داده نمی گردد، همین دید راهبردی به فضای کسب و کار و چگونگی به خدمت دریافت به موقع ابزارهای دیجیتال برای پیروزیت کسب و کار در فضای آنلاین است.
5- عدم تناسب دوره با کسب و کار خاص
هر دوره ای لزوما برای هر نوع کسب و کاری مناسب نیست. ممکن است یک دوره برای راه اندازی یک استارتاپ خوب باشد. یا یک دوره به درد ارائه دهندگان خدمت بر بستر اینترنت بخورد، یا یک دوره بیشتر روی فروش محصول تمرکز نموده باشد. در توضیحات یک دوره ذکر نمی گردد که این دوره برای چه کسب و کاری مناسب است.
6- ارائه مدارک بی ارزش در دوره
بسیاری از افراد و حتی موسسات برای فروختن دورۀ خود، نوید ارائه مدارک بین المللی یا قابل ترجمه می دهند. این در حالی است که در واقعیت هر کاغذی قابل ترجمه است! موضوع مهم این است: این مدرک کجا قرار است ارائه گردد؟ آیا آنجا، مدرکی که ارائه می گردد را معتبر می داند؟ مثلاً اگر قرار است مهاجرت کنید آیا در کشور مقصد، مدرکی که قرار است به شما ارائه گردد مورد پذیرش کسب و کارها یا دانشگاه ها هست؟ واقعیت این است که بسیاری از این مدارک در هنگام اپلای کردن و مهاجرت، هیچ گونه ارزش و اعتباری برای شما نخواهند داشت. در همین کسب و کارهای داخلی هم این مدارک، اعتباری ندارند. بنابراین صرفاً دریافت یک مدرک که جایی اعتباری ندارد دلیل خوبی برای شرکت در یک دوره نیست. مگر اینکه از قاب کردن مدارک مختلف بر دیوار اتاقتان احساس رضایت می کنید.
7- عدم پشتیبانی و خدمات پس از فروش
آنچه یک دورۀ آموزشی بازاریابی دیجیتال را با دوره های دیگر متمایز می نماید، خدمات پس از فروش آن است! بسیاری تصور می نمایند خدمات پس از فروش، فقط برای اتومبیل یا ماشین لباس شویی است! در صورتی که بیشترین احتیاج به خدمات پس از فروش، در آموزش است. افراد وقتی در بعضی از دوره ها که در قالب یک یا چند وبینار، لایو و یا تعدادی ویدئوی ضبط شده هستند، شرکت می نمایند چنانچه دچار مشکل یا سوالی شوند با عدم پاسخ مدرس به سوالات رو به رو می شوند. این در حالی است که هر دوره باید دارای خدمات پس از فروش و برطرف اشکال باشد و مدرس باید جوابگوی سوالات باشد.
8- آموزش فقط تئوری و بس!
در بسیاری از دوره های دیجیتال مارکتینگ به علت عدم تسلط و تجربه کافی مدرس در حوزه مورد بحث، آموزش ها صرفاً به صورت تئوری بیان می گردد. مدرس دیگر کاری با این موضوع ندارد که آیا دانش پذیر متوجه مفهوم شد یا نه؟ این در حالی است که بسیاری از مباحث در دیجیتال مارکتینگ عملی هستند و با ارائه تمرین از سوی مدرس و قرار دادن دانش پذیر در فضای عملی، به صورت کامل فرا گرفته خواهند شد.
9- شبکه سازی و تعامل
یکی از راه های عمیق شدن یادگیری، شبکه سازی، تعامل و به اشتراک گذاری تجربیات شرکت نمایندگان یک دوره آموزشی است. بسیاری از دوره های بی کیفیت، از شبکه سازی و فراهم کردن بستری برای تعامل و ارتباط شرکت نمایندگان خودداری می نمایند چرا که می دانند به دلیل کیفیت پایین محتوای آموزشی، در صورت فراهم کردن بستری برای تعامل شرکت نمایندگان، صدای اعتراضات بلند می گردد. یکی از راه های تشخیص دوره های خوب از بد، آنالیز وجود بستر تعامل و شبکه سازی برای شرکت نمایندگان در دوره است.
10- خروجی ها
یکی دیگر از راه های تشخیص یک دورۀ آموزشی خوب از بد، آنالیز خروجی ها است. در یک آنالیز از دوره های آموزشی تعیین شد که فارغ از کیفیت و سطح دوره، معمولا حدود 30 درصد از شرکت نمایندگان ابراز رضایت و 30 درصد از شرکت نمایندگان ابراز نارضایتی می نمایند و حدود 40 درصد هم حد وسط رضایت را انتخاب می نمایند. اگر مباحث عمیق، پیشرفته، فنی و تکنیکال باشد، عده ای راضی و عده ای ناراضی خواهند بود و اگر موضوعات مطرح شده، سطحی و پیش پا افتاده باشد هم باز عده ای از شرکت نمایندگان هستند که از آن راضی باشند. در نهایت، آنچه یک دورۀ آموزشی را متمایز می نماید، خروجی های آن است. آنالیز کردن اینکه قبل از شما چه کسانی در این دوره شرکت نموده اند و الان در چه جایگاهی و مشغول چه کاری هستند هم یکی از روش های آنالیز کیفیت دوره آموزشی بازاریابی دیجیتال است.
11- به روزرسانی محتوا
در فضای بازاریابی آنلاین هر روز ابزارهای جدیدی مطرح می شوند، ابزارها تغییر می نمایند، روش استفاده از ابزارها تغییر می نماید یا امکانات جدیدی به ابزارها اضافه می گردد. در یک دوره بازاریابی دیجیتال، به روزرسانی محتوای آموزشی یکی از موضوعات بسیار مهم است. یک دوره دیجیتال مارکتینگ خوب، باید محتوایی به روز داشته باشد و متناسب با تغییراتی که در فضای دیجیتال شاهد آن هستیم، به روز گردد.
12- پاسخ به پرسش های مرتبط با کسب و کارهای شرکت نمایندگان
در یک دوره دیجیتال مارکتینگ خوب، سوالاتی که برای شرکت نمایندگان در کسب و کارهایشان پیش می آید باید پاسخ داده گردد. معدودی از دوره های بازاریابی دیجیتال مانند دوره آنلاین بازاریابی دیجیتال چنین امکانی را فراهم نموده اند و در جلسات هفتگی، کسب و کارهای شرکت نمایندگان آنالیز می گردد.
13- جمع بندی!
پیدا کردن یک دورۀ آنلاین بازاریابی دیجیتال خوب، کار ساده ای نیست. ضمن اینکه یادگیری بازاریابی دیجیتال یک فرآیند کوتاه مدت هم نیست. احتیاج به تمرین و پشتکار دارد. انتخاب یک دوره آنلاین دیجیتال مارکتینگ کاربردی که به شما در این جهت پر پیچ و خم و سخت یاری کند، با در نظر دریافت نکاتی که در این مطلب به آنها اشاره شد، کار چندان سختی نخواهد بود. ما توصیه می کنیم، سری به توضیحات و پرسش و پاسخ های یکی از بهترین دوره های بازاریابی دیجیتال به انتخاب کاربران بزنید: اینجا کلیک کنید!
منبع: فراروگروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت