اعطای دکتری افتخاری دانشگاه تهران به پدر منطق فازی جهان - مجله یک کامپیوتر

لطفی زاده تحصیلات متوسطه را در کالج البرز (دبیرستان البرز فعلی) به سرانجام رسانده و با کسب رتبه دوم در کنکور سراسری در رشته برق و الکترونیک دانشگاه تهران پذیرفته شده و در سال 1320 با مدرک لیسانس از آن دانشگاه فارغ التحصیل شد.

سپس دوره فوق لیسانس مهندسی برق را در انستیتوی تکنولوژی ماساچوست (MIT) آمریکا شروع نموده و در نهایت در سال 1327، مدرک دکتری خود را از دانشگاه کلمبیا دریافت کرد. پس از آن در همان دانشگاه، تحقیقات خود را در زمینه نظریه سیستم ها شروع نموده و سپس در سال 1334 به عنوان پژوهشگر به مرکز مطالعات پیشرفته پرینستون دعوت شد.

پروفسور لطفی زاده در سال 1335 کار تمام وقت خود را با سمت استادی در دانشکده مهندسی برق دانشگاه برکلی شروع نموده و در فاصله سال های 1346-1341 ریاست این دانشکده را برعهده داشت.

تا سال 1343 تحقیقات پرفسور لطفی زاده عموماً در زمینه تئوری سیستم ها و تجزیه و تحلیل تئوری تصمیمات بود. در آن سال، وی تئوری منطق فازی را پایه گذاری کرد و سپس در زمینه کاربردهای این تئوری در هوش مصنوعی، زبان شناسی، منطق، تئوری تصمیمات، تئوری کنترل، سیستم های خبره و شبکه های اعصاب به تحقیقات گسترده ای پرداخت.

در حال حاضر حاصل تحقیقات پروفسور لطفی زاده در زمینه منطق فازی در بخشهای گوناگون طراحی نرم افزار و سخت افزار و محاسبات کامپیوتری بر مبنای کلمات، تئوری شعور کامپیوتر در درک زبان طبیعی و صنایع سبک و سنگین مورد استفاده قرار می گیرد.

پروفسور لطفی زاده در سال 1369 بازنشسته شد، اما همچنان به فعالیت های علمی خود در دانشگاه کالیفرنیا ادامه دارد و به صورت مستمر در کنفرانس ها و سمینارها در شهرهای مختلف جهان شرکت نموده و سخنرانی می ­کند.

در حال حاضر پروفسور لطفی زاده به عنوان استاد ممتاز مهندسی برق، مدیریت مرکز نرم افزار کامپیوتری دانشگاه برکلی را عهده دار است. بیش از دو هزار نفر به عضویت این مرکز درآمده و بالغ بر 100 موسسه علمی به آن وابسته هستند.

پروفسور لطفی زاده پیروز به دریافت 9 مدال علمی شده که پنج مدال به مناسبت های گوناگون توسط انستیتوی مهندسی برق و الکترونیک آمریکا و چهار مدال دیگر توسط انستیتو مهندسی مکانیک آمریکا، انجمن علوم مهندسی آمریکا، آموزشگاه علوم جمهوری چک و انجمن بین المللی سیستم های هوشمند به وی اهدا شده است.

وی تاکنون 14 جایزه علمی دریافت نموده که از آن جمله می ­توان به جایزه اهدایی بنیاد معروف هوندای ژاپن اشاره نمود.

پروفسور لطفی زاده عضو هیات مشورتی مرکز فازی آلمان، عضو هیات مشورتی مرکز تحقیقات فازی دانشگاه تگزاس، عضو کمیته مشورتی مرکز آموزش و تحقیقات سیستم های فازی و هوش مصنوعی رومانی، عضو هیات مشورتی موسسه بین المللی مطالعات سیستم ها، عضو هیات مدیره انجمن بین المللی شبکه های اعصاب است.

وی همچنین رئیس افتخاری اتحادیه سیستم های فازی بیومدیکال ژاپن، رییس افتخاری اتحادیه منطق و تکنولوژی فازی اسپانیا، عضو هیات مشورتی انستیتوی ملی انفورماتیک توکیو و عضو هیات مدیره انستیتوی سیستم های هوشمند ایلی نوی آمریکا است.

پروفسور لطفی زاده همچنین در سال 2009 پیروز به اخذ نشان افتخار بنجامین فرانکلین شد که یکی از قدیمی ترین نشان های علوم و مهندسی آمریکا است.

پیش از این، 24 دانشگاه دیگر جهان با اهدای دکتری افتخاری به پرفسور لطفی زاده از خدمات علمی وی به ویژه در ابداع منطق فازی که علوم و مهندسی کامپیوتر و تئوری سیستم ها را دگرگون نموده است، قدردانی نموده اند.

از جمله می توان به دانشگاه های تولوز فرانسه، تورنتوی کانادا، دانشگاه ایالتی نیویورک، دورتموند آلمان، اوویدو اسپانیا، لیک هد کانادا، گرانادای اسپانیا، لویزویل آمریکا، باکوی جمهوری آذربایجان، گلیویس لهستان، استراوای جمهوری چک، دانشگاه فلوریدای مرکزی، هامبورگ و پاریس اشاره نمود.

پروفسور لطفی زاده به عنوان کاشف و مبتکر منطق فازی شهرت جهانی دارد وی که در جهان علم به پروفسور زاده معروف است، طی یک مقاله علمی کلاسیک که در سال 1343 به چاپ رسید، مفهوم مجموعه فازی را که مبتنی بر تئوری تجزیه و تحلیل سیستم های پیچیده است بر اساس زبان طبیعی معرفی کرد.

پس از معرفی تئوری فازی، بیش از 111 هزار مقاله علمی توسط دانشمندان جهان درباره منطق فازی و کاربردهای گسترده آن در نشریات علمی منتشر شده و در حدود هزار درخواست ثبت اختراع در این زمینه در ژاپن و سایر کشورهای مختلف جهان به عمل آمده است.

تنها در ژاپن، بیش از دو هزار دانشمند روی منطق فازی و سیستم های مبتنی بر آن کار می نمایند. نظریه او اکنون دیگر محدود به ریاضیات و مهندسی نمانده و بسیاری از اندیشه ها و تفکرات فازی را که از صدها سال پیش در ذهن بشر مطرح بوده، دوباره در ابعادی جهانی برای انسان معاصر مطرح نموده است.

تولد رسمی منطق فازی را می توان همزمان با چاپ مقاله Fuzzy Sets در ژورنال کنترل و اطلاعات در سال 1343 دانست. هر چند طلیعه های این اکتشاف در کارهای قبلی زاده هم قابل رویت است.

خصوصا در مقاله ای با عنوان از نظریه مدار به سوی نظریه سیستم ها که در سال 1341 در ژورنال Proceedings of IRIE چاپ شد و در آن ضمن نقد روش های موجود در تحلیل سیستم های مقیاس بزرگ به لزوم داشتن روش هایی برای محاسبه با کمیت های ابرگونه و فازی اشاره شده بود.

مجله نیچر آبان ماه سال جاری در پنجاهمین سالگرد پایه گذاری سیستم استناد (ارجاع) به مقالات، 100 مقاله پراستناد تاریخ علم را فهرست نموده که در رتبه 46 آن مقاله معروف استاد لطفعلی عسکرزاده (لطفی زاده) دیده می گردد.

10 سال اول توسعه نظریه مجموعه های فازی بیشتر به توسعه نظریه ها گذشت تا آن که از اواسط دهه 70 میلادی کاربردهای منطق فازی با انتشار مقاله مشهور Mamdani و Assilian پررنگ تر شد. از اواسط دهه 80 میلادی محصولات فازی در بازار مصرف عمومی مانند ماشین لباسشویی فازی و گیربکس اتوماتیک فازی ظاهر شدند و به سرعت بخش بزرگی از بازار را در دست گرفتند.

این روزها علم هوش مصنوعی مدرن از نظریه فازی بهره فراوانی می برد. اندیشه متعالی او قفلی را که سال ها بر چارچوب علوم بشر باقی مانده بود، شکست و دریچه ای شد به سوی جهان پیچیده و ناشناخته ای که انسان معاصر هنوز در تکاپوی شناختنش است.

لطفی زاده، استاد افتخاری رشته مهندسی برق انستیتوی تکنولوژی ماساچوست (MIT) در سال 1346، محقق ممتاز آزمایشگاه تحقیقاتی شرکت IBM در سال های 1346، 1351 و 1355، دانشمند مدعو در مرکز مطالعات زبان و اطلاعات دانشگاه استنفورد در فاصله سال های 1356 تا 1366 است.

وی همچنین عضو ارشد انستیتوی برق و الکترونیک آمریکا، عضو ارشد بنیاد گوگن هایم (Gugenheim)، عضو ارشد آموزشگاه ملی مهندسی آمریکا، عضو ارشد کنگره جهانی Cybernetics، عضو آموزشگاه علوم روسیه و عضو ارشد اتحادیه بین المللی سیستم های فازی است.

به گزارش خبرنگاران، مراسم نکوداشت استاد لطفعلی عسکرزاده (لطفی زاده) به مناسبت نود و پنجمین سال تولد استاد و پنجاهمین سال معرفی سیستم های فازی توسط این دانشمند نام آور روز سه شنبه 18 اسفند ماه در محل سالن شهید چمران پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران برگزار می گردد.

در این مراسم جمعی از محققان برجسته جهان از جمله پرفسور ویتولد پدریکز، سردبیر مجله Information Sciences، پرفسور برنارد دبیتز، سردبیر مجله Fuzzy sets and Systems، پرفسور جمشیدی، سردبیر مجله Intelligent Automation & Soft Computing و پرفسور ردولف مارکوس سیزینگ، محقق تاریخ و فلسفه در سیستم های فازی و جمعی از استادان برجسته ایرانی در زمینه سیستم های فازی و معرفی شخصیت علمی و اخلاقی استاد لطفی زاده سخنرانی می نمایند.

اهدای دکتری افتخاری دانشگاه تهران به استاد لطفی زاده که به نمایندگی وی توسط پرفسور پدریکز دریافت می گردد، نمایش فیلم داستانی زندگی استاد در دوران اقامت در ایران و رونمایی از سردیس استاد که قرار است در دانشکده فنی دانشگاه تهران نصب گردد از دیگر برنامه های این مراسم است.

این دانشمند پرآوازه ایرانی با کوله باری از افتخارات علمی روزهای بازنشستگی خود را در سانفرانسیسکو سپری می نماید. وی مردی ساده، فروتن و بی تکلف است و به عنوان انسانی که از پدر و مادری با دو ملیت مختلف در کشوری ثالث به جهان آمده و ده ها سال در کشوری دیگر فعالیت و زندگی نموده تعصبی نسبت به ملّیت خود ندارد.

لطفی زاده بر این اصرار می ورزد که مسائل خیلی عمیق تری در زندگی انسان وجود دارند و می گوید: مساله این نیست که من آمریکایی، روس، ایرانی، آذربایجانی یا هر چیز دیگری هستم. همه این مردم و فرهنگ ها به من شکل داده اند و من با همه آنها کاملاً راحتم.

دور زمین: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری