چربی خون چیست؟ - علائم، علت بروز و درمان آن
به گزارش مجله یک کامپیوتر، چربی خون معمولا در بزرگسالی و به علت کاهش تحرک بروز می نماید. سرگیجه و سردرد از علائم چربی خون است. با رژیم غذایی مناسب می توان آنرا درمان کرد
چربی خون چیست؟
به بالا رفتن کلسترول یا تری گلیسرید در خون که در اثر مصرف مواد غذایی بیش از میزان مورد احتیاج یا هنگام بروز اختلال در سوخت و ساز چربی افزایش می یابد، بیماری چربی خون گفته می شود. گفتنی است که کلسترول یک نوع چربی است که در همه سلول های بدن شما یافت می شود. کلسترول در خون حل نمی شود و توسط لیپوپروتئین ها وارد سلول و از آن خارج می شود. لیپوپروتئین ترکیبی از پروتئین و چربی است و چربی را در خون حمل می نماید. وجود کلسترول در کبد، نخاع و مغز لازم است.
علائم چربی خون چیست؟
- خواب رفتن پا ها و احساس حالت گز گز در پاها (چربی خون و قندخون بالا و همچنین غلظت بالای خون باعث گزگز، مورمور شدن و خواب رفتگی پا می شود و به هنگام خواب، کف پا بسیار داغ می شود و فرد را بیدار می نماید.)
- سرگیجگی و تعریق زیاد
- احساس سنگینی، خستگی یا کوفتگی در بدن
- خواب آلودگی
- سوزش و احساس افزایش حرارت نقاط مختلف بدن به خصوص کف پا که معمولاً در شب تشدید می شود
- دردهای نسبتاً مقاوم به درمان در ناحیه ساق و کف پا و گاهی هم در سایر نواحی بدن
- سردردهایی که معمولاً به صورت سنگینی سر خودنمایی می نماید.
- خشکی و یا تلخی دهان
- سرگیجه و گاهی وزوز گوش
- سردرد، سرگیجه، سنگینی، خواب آلودگی، طپش قلب و علایمی از این دست، پس از مصرف غذاهای چرب؛ و تسکین این علایم با مصرف موادی مثل ، آبلیمو یا سرکه
- ورم و پف کردن صورت
علائم ذکر شده در بالا ناشی از سنگین و غلیظ شدن خون در اثر افزایش چربی خون است که باعث کندی حرکت خون در عروق می شود و لذا باعث اختلال خون رسانی و کمبود نسبی اکسیژن در بافت ها خواهد شد و دیگری افزایش حرارت بدن در اثر افزایش صفرا است.
علل افزایش چربی خون چیست؟
1- علل تغذیه ای:
- کمبود مصرف غذاهای حاوی فیبر (میوه و سبزی).
- افزایش مصرف غذاهای چرب و به ویژه غذاهای آماده.
- افزایش سهم استفاده از سرخ کردن به عنوان یک روش طبخ به جای سایر روش های پخت و پز.
- افزایش مصرف خوراکی هایی مانند برنج، ماکارونی، تخم مرغ، آجیل های بوداده، انواع نوشابه ها، سس های چرب و... که اثر منفی بر کارکرد صحیح کبد دارند.
- استفاده از روغن های ناسالم (جامد و مایع) به جای روغن های سالم (دنبه، حیوانی، زیتون و …).
2- علل روحی و روانی: باید توجه داشت که هر استرسی می تواند باعث افزایش چربی خون شود؛ اصطلاح چربی خون عصبی که در بین مردم زیاد شنیده می شود، حکایت این نوع از افزایش چربی خون است. بی خوابی نیز می تواند اثر مشابهی داشته باشد.
3- کم بودن فعالیت بدنی
4- یبوست
5- ضعف تدریجی کبد به عنوان تنظیم کننده اصلی چربی خون در طول زندگی بر اثر عادات غلط تغذیه ای و روش های ناصحیح زندگی
عوارض چربی خون چیست؟
افزایش چربی خون همراه با بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید، برخی از بیماری های کبدی و کلیوی، بیماری های قند (دیابت)، نارسایی مزمن کلیه، چاقی، برخی از عفونت ها، اعتیاد به الکل، ایدز و… دیده می شود. افزایش چربی خون با تجمع در دیواره رگ ها، تنگی آن ها را به دنبال دارد و به همین دلیل باعث افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی، درد قفسه سینه و گرفتگی عروق می شود.
تشخیص بیماری چربی خون
برای تشخیص بالا بودن چربی خون، اندازه گیری دو نوع چربی خون یعنی کلسترول وتری گلیسیرید انجام می شود. دراین میان معمولا افزایش کلسترول به عنوان عامل بیماری زای جدیدتری مطرح می شود. برای اندازه گیری دقیق چربی های خون باید 9 تا 12 ساعت پیش از خون دریافت چیزی به جز آب نخورید و ننوشید. میزان کلسترول و تری گلیسرید خون معمولا به میلی گرم کلسترول در دسی لیتر در خون اندازه گیری می شود.
آزمایش چکاپ کامل بدن (آقایان و خانم ها) + چکاپ شخصی
انواع اصلی چربی های موجود درخون چیست؟
LDL: LDL یا کلسترول بد، ذرات کلسترول را در طول بدن شما منتقل می نماید. LDL ساخته شده با اتصال به دیواره رگ ها، آن ها را سخت و تنگ می سازد.
VLDL: این چربی دارای بالاترین میزان تری گلیسرید است. تری گلیسرید نوعی چربی موجود در خون است. VLDL نیز همچون LDL ذرات کلسترولی را عظیم تر ساخته و منجر به تنگ و باریک شدن رگ های خونی می شود. اگر شما تحت درمان کلسترول بالای خون هستید ولی همچنان دارای VLDL بالا هستید، به درمان اضافه تری جهت کاستن آن احتیاج خواهید داشت چراکه VLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است.
HDL: HDL یا کلسترول خوب، کلسترول اضافی را برداشته و به کبد بر می گرداند.
چگونه می توان HDL یا کلسترول خوب را در بدن افزایش داد؟
- دویدن: با ورزش کردن در هفته 1200 کالری بسوزانید
- کاهش وزن: با کاهش هر نیم کیلوگرم وزن بدن (چربی اضافی)، مقدار HDL یک درصد افزایش می یابد.
- ورزش کردن قبل از خوردن غذای پر چرب: انجام ورزش منظم قبل از خوردن وعده های غذایی پر چرب، بطور قابل ملاحظه ای HDL را افزایش می دهد.
- نکشیدن سیگار: با ترک سیگار فقط به مدت یک هفته، 7 واحد مقدار HDL افزایش می یابد.
- پرهیز از مصرف زیاد شکر، آرد، سیب زمینی و برنج سفید. غذاهایی که قند خون را افزایش می دهند، باعث کاهش HDL خون می شوند.
- با افزایش مقدار HDL، احتمال ابتلا به حملات قلبی کم می شود.
چگونه می توان مقدار LDL را کاهش داد؟
- از مصرف زیاد چربی ها و کلسترول دوری کنید.
- از افزایش کالری دریافتی بپرهیزید.
- تحرک و فعالیت بدنی را زیاد کنید.
- وزن خود را ثابت نگه دارید.
کاهش چربی خون از طریق داروهای گیاهی
- دمنموده آویشنن که از دیدگاه طب سنتی ایران دفع کننده رطوبت و بلغم از بدن است، از پایین آورنده های مناسب چربی خون محسوب می شود.
- مصرف روزانه یک قاشق چای خوری پودر یا نیمکوب شده سیاه دانه یا دانه تره هم می تواند در کاهش چربی خون نیز تأثیر داشته باشد.
- سیر، سویا، گشنیز، جعفری و شوید از سبزیجات موثر در کاهش چربی و کلسترول است. به عنوان مثال نوشیدن دم نموده شوید و لیمو عمانی یک ساعت پس از غذا می تواند در کاهش سطح کلسترول و چربی خون موثر باشد.
- چای پور (Pu-erh tea) یکی از معروف ترین انواع چای چینی است که دارای خواص بسیار قوی کاهنده چربی و کلسترول است.
- دم نموده پوست نارنگی و زنجبیل نیز می تواند موثر باشد.
- جومینگ ز (jue ming zi) نیز گیاه بسیار موثری در کاهش چربی، کلسترول و قند خون است.
- نوشیدن دم نموده زینان و عناب نیز در این امر موثر است.
- مصرف سماق همراه غذا نیز به دلیل تأثیراتی که روی صفرا دارد، می تواند تأثیرات مناسبی در پایین آوردن چربی خون داشته باشد.
- سیر، سویا، گشنیز، جعفری و شوید از سبزیجات موثر در کاهش چربی و کلسترول است. به عنوان مثال، نوشیدن دم نموده شوید و لیمو عمانی یک ساعت پس از غذا می تواند در کاهش سطح کلسترول و چربی خون موثر باشد.
- روغن زیتون تصفیه نشده: این روغن بدون هیچ تردید بهترین روغنی است که می توان مصرف کرد. روغن زیتون:
- چربی های مضر خون (کلسترول و تری گلیسرید) را کاهش می دهد.
- چربی مفید خون (HDL) را افزایش می دهد.
- یبوست مزاج را رفع می نماید.
- رسوبات عروقی و از جمله عروق قلبی را پاک می نماید.
گروه سلامت خبرنگاران
منبع: setare.comبانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما
مجله سرگرمی: مجله سرگرمی و گردشگری
bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا